«Η Ελλάδα δεν θα βγει στις αγορές προστατευμένα και για επικοινωνιακούς λόγους. Θα βγει με το σπαθί της και με όρους βιώσιμης προοπτικής. Η Ελλάδα δεν θα αναζητήσει το καλοκαίρι του 2018 πιστωτική γραμμή στήριξης για νέες δεσμεύσεις αλλά μετά την απόφαση της 15ης του Ιούνη είμαστε βέβαιοι ότι θα βγει καθαρά και θα αποχαιρετήσει οριστικά τα μνημόνια» τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μιλώντας την περασμένη Πέμπτη στο Συνέδριο του Economist. Και πολύ σωστά αυτός πρέπει να είναι ο στόχος της χώρας: να επιστρέψει στην κανονικότητα και να δανείζεται από τις αγορές. Αλλωστε, αυτό προβλέπει και το σχέδιο σωτηρίας που εφαρμόζεται από το 2010, όταν η χώρα πρωτομπήκε σε πρόγραμμα και στα μνημόνια. Στόχος είναι το χρέος της Ελλάδας που σήμερα κατέχουν ευρωπαϊκές χώρες και ο ευρωπαϊκός μηχανισμός ESM να περάσει σταδιακά και πάλι στις αγορές απ’ όπου το παρέλαβαν οι θεσμοί για να αποφευχθεί ευρύτερη αναταραχή στις ευρωπαϊκές τράπεζες και τις αγορές.
Ομως η αποκατάσταση της ομαλής χρηματοδότησης της χώρας από τις αγορές δεν μπορεί να συμβεί σε μια νύκτα. Δεν θα φθάσουμε δηλαδή στο τέλος του προγράμματος το καλοκαίρι του 2018 και ξαφνικά οι επενδυτές θα αρχίσουν να δανείζουν την Ελλάδα. Θα πρέπει να έχει υπάρξει κατάλληλη προετοιμασία. Να έχουν μεσολαβήσει ορισμένες δοκιμαστικές εκδόσεις ελληνικών ομολόγων που θα έχουν αποδείξει ότι η χώρα μπορεί να σταθεί στα πόδια της και δεν θα γυρίσει στους πιστωτές της, όπως συνέβη το 2014. Θα πρέπει δηλαδή να έχει πείσει τις αγορές ότι έχει επιστρέψει στην κανονικότητα για να την εμπιστευθούν και να τη δανείσουν. Εκεί θα κριθεί το παιχνίδι και όχι στις διαθέσεις του Βολφγκανγκ Σόιμπλε, του Κλάους Ρέγκλινγκ ή του Πόουλ Τόμσεν.
Για να προετοιμασθεί το έδαφος, θα πρέπει από σήμερα μέχρι του χρόνου το καλοκαίρι να έχουν πραγματοποιηθεί τρεις – τέσσερις μικρές-δοκιμαστικές εκδόσεις ελληνικών ομολόγων διαφορετικής διάρκειας έτσι ώστε να προκύψει μια υποτυπώδης καμπύλη επιτοκίων, δηλαδή μια σειρά επιτοκίων διαφορετικής χρονικής διάρκειας (2, 3, 5, 7, 10 ετών) που είναι απαραίτητη για να τιμολογήσει η αγορά το ελληνικό ρίσκο. Στην ανάγκη περισσοτέρων της μίας έκδοσης έχει αναφερθεί και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. Αλλωστε με την έκδοση τριών – τεσσάρων ομολόγων το επόμενο 12μηνο σημαίνει ότι η χώρα θα βγαίνει στις αγορές σε τακτά χρονικά διαστήματα, κάθε τρεις – τέσσερις μήνες, που αποτελεί ένδειξη κανονικότητας.
Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να υπάρχει σωστός προγραμματισμός. Διότι στο ίδιο χρονικό διάστημα, δηλαδή μέχρι του χρόνου το καλοκαίρι, μεσολαβούν δύο αξιολογήσεις στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος, οι γερμανικές εκλογές, το χαλάρωμα (tapering) του προγράμματος QE της ΕΚΤ και άλλα γεγονότα που επηρεάζουν την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές.
Με δεδομένο ότι η ελληνική πλευρά δεν μπορεί να επηρεάσει εξωτερικά γεγονότα, όπως οι γερμανικές εκλογές ή οι αποφάσεις της ΕΚΤ, η κυβέρνηση θα πρέπει να εστιάσει σε εσωτερικά ζητήματα και ιδιαίτερα στην πορεία των αξιολογήσεων. Η επόμενη προγραμματίζεται να ξεκινήσει προς το τέλος Σεπτεμβρίου. Μπορεί να μην έχει τον όγκο των αλλαγών και μέτρων που περιελάμβαναν οι προηγούμενες, έχει ωστόσο ζητήματα για τα οποία η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει αποφάσεις όπως π.χ. τι θα γίνει με τη ΔΕΗ και άλλες ιδιωτικοποιήσεις.
Για να μπορέσουν να κλείσουν τέτοιου είδους θέματα που χρόνια διχάζουν την κοινωνία και να ολοκληρωθεί σύντομα η αξιολόγηση ώστε να υλοποιηθεί ένα πρόγραμμα εκδόσεων ελληνικών ομολόγων το επόμενο 12μηνο, ο Πρωθυπουργός θα πρέπει να κινηθεί με αποφασιστικότητα. Διότι με ανοικτή την αξιολόγηση έξοδος στις αγορές δεν νοείται. Από εμάς λοιπόν εξαρτάται η έγκαιρη απεμπλοκή από τα μνημόνια και η επιστροφή στην κανονικότητα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
