Εδώ τι γίνεται;

Το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών δείχνει ότι μια χώρα με προβλήματα πολύ λιγότερα από άλλες «αποφάσισε» να ενωθεί πίσω από ένα απαίτημα αναμόρφωσης. Γιατί διαφορετικά ο ρόλος της στην ΕΕ δεν θα είναι αυτός που θα ήθελε. Αλλά ούτε και αυτός που θα έπρεπε για την ίδια την Ευρώπη.

Τι γίνεται όμως με άλλους χώρους όπου ανεξάρτητα από την ειλικρίνεια των προθέσεων των ιθυνόντων δεν καταφέρνουν να επιχειρήσουν μια παλλαϊκή, πανεθνική, παν-κοινωνική (όπως θέλετε πείτε την) κινητοποίηση για να αντιμετωπίσουν καταστάσεις κατάδηλα απειλητικές για την ύπαρξή τους; Τα καθιερωμένα κόμματα στη Γαλλία εκτοπίσθηκαν ιδιαίτερα πολύ. Μέχρι του σημείου να διερωτάται κανείς αν είναι χρήσιμο για τη Δημοκρατία. Εγινε όμως γιατί για συγκεκριμένους λόγους απώλεσαν και ένα μέρος της ηθικοπολιτικής τους νομιμοποίησης και γιατί δεν κατάφεραν να θεωρηθούν σύμμετρα προς τα πολύπλοκα προβλήματα.

Στη χώρα μας διαφαίνεται άραγε ανάλογη πιθανότητα τα κόμματα, τα δύο, τα τρία, τα… για κάποια πράγματα κάπου να συμπέσουν; Χωρίς την παραμικρή πρόθεση διδακτισμού (με ποιο δικαίωμα άλλωστε κάποιος μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο) δεν θα μπορούσαμε να καταγράψουμε τα θεμελιακά; Και επάνω σε αυτά, έστω σ’ αυτά, από κοινού να προβληματισθούμε; Ορθολογική παιδεία από την πρώτη ώρα, εξ απαλών ονύχων, δημόσια διοίκηση φιλική στον πολίτη, ανάπτυξη με δείκτη κοινωνικής διανομής, εξωτερική πολιτική αρχών και απόλυτος σεβασμός στο Κράτος Δικαίου (ο τελευταίος διαρκώς υπογραμμιζόμενος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας) δεν είναι «κάποια» από αυτά; Οποιο κόμμα, όποιος πολιτικός, καταφέρει να δείξει –και έχοντάς το και από άλλες εμπειρίες αποδείξει –ότι κάτι τέτοιο το μπορεί και ότι διαθέτει και τα ισόστιχα στελέχη για να το επιχειρήσει υπάρχει το ενδεχόμενο να προσφέρει. Ο κόσμος, ο ανώνυμος, έχει την απαίτηση να ακούσει λόγο πειστικό: δηλαδή πραγματολογικό και πραγματιστικό. «Χωρίς εξάρσεις» κατά την καβαφική απαίτηση. Οχι όμως αυτό να γίνει με την απειλητική επίκληση ενός απολιτικού ρεαλισμού που θα ζητεί αδικαίωτες θυσίες, οι οποίες μετά δεν θα βρίσκουν ζωντανούς για να εισπράξουν τις ευεργεσίες. Ακρίβεια και υπευθυνότητα στις αποφάσεις. Χωρίς παλινωδίες. Και αλήθειες για όλα, για πάντα. Τέτοιες και μόνο πολιτικές τάσεις μπορεί να συμβάλουν –ως συλλογικές συμμετοχικές επιλογές –και στη δική μας διάσωση. Και στην ανακατασκευή της ΕΕ.

Ο κ. Γιάννης Μεταξάς, επίτιμος καθηγητής Πανεπιστημίων, είναι τακτικό μέλος της Academie Europeenne Interdisciplinaire des Sciences.