Παρά τις θριαμβολογίες της γαλλικής κυβέρνησης ότι κατάφερε να ξηλώσει τη «ζούγκλα» του Καλαί, τον μεγαλύτερο αυτοσχέδιο προσφυγικό καταυλισμό στην Ευρώπη, μέσα σε μόλις τρεις ημέρες, χωρίς να ανοίξει ρουθούνι, οι οιωνοί δεν είναι καλοί. Πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες είχαν ήδη σκορπίσει προτού αρχίσει η μεγάλη επιχείρηση, τα ξημερώματα της περασμένης Δευτέρας. Εκτιμάται ότι περί τους 4.000 από τους 10.000 δεν μπήκαν ποτέ στα πούλμαν για να μεταφερθούν σε κέντρα κράτησης σε όλη τη Γαλλία, και θα επιστρέψουν τους επόμενους μήνες. Ακόμα περισσότεροι είναι έτοιμοι να φτιάξουν νέες παραγκουπόλεις κοντά στις βόρειες ακτές, με το όνειρο να περάσουν κάποια μέρα απέναντι στη Βρετανία. Οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι θα στήσουν σκηνές και παραπήγματα σε δυο, τρεις, πολλές «μικρο-ζούγκλες», όπου απελπισμένοι άνθρωποι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, θα συνεχίζουν να ζουν σε άθλιες συνθήκες.
Τα αδιέξοδα της ΕΕ


«Η αλήθεια είναι πως η νέα απόπειρα διάλυσης του διαβόητου καταυλισμού φέρνει και πάλι στο προσκήνιο τις δυσχέρειες και τα αδιέξοδα της ΕΕ στη διαχείριση μεταναστών και προσφύγων» μας λέει ο Νικολά Τενζέρ, πρόεδρος του Κέντρου d’ Etude et de Réflexion pour l’ Action Politique (CERAP), στο Παρίσι.
Προηγούμενες απόπειρες εκκένωσης έχουν αποτύχει. Τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, οι αρχές κατεδάφισαν μεγάλη περιοχή στη νότια πλευρά της ζούγκλας, με στόχο να μειωθεί δραματικά ο αριθμός των μεταναστών. Η αστυνομία έριξε δακρυγόνα σε μετανάστες που πετούσαν πέτρες και έβαζαν φωτιά σε παραπήγματα. Αλλά ο αριθμός, αντί να μειωθεί, αυξήθηκε –σε 10.000 κυρίως από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, που στριμώχθηκαν στον μισό χώρο.
Η τωρινή επιχείρηση, στην οποία μεταφέρθηκαν χωρίς βία 5.600 άνθρωποι εκτός ζούγκλας, παρουσιάζεται ως «ανθρωπιστικού» χαρακτήρα από τη γαλλική κυβέρνηση. Αλλά τα κίνητρα είναι κυρίως πολιτικά: τροφοδοτώντας την ανασφάλεια και την αγανάκτηση των τοπικών πληθυσμών, ο καταυλισμός του Καλαί είναι ένα καυτό θέμα στη συζήτηση για τη μετανάστευση, μία από τις κύριες ανησυχίες των γάλλων ψηφοφόρων.
Λίγους μήνες πριν από τις προεδρικές, με τη δημοτικότητα του Φρανσουά Ολάντ στα τάρταρα, η σοσιαλιστική κυβέρνηση θέλησε να δείξει ότι «η ζούγκλα τελείωσε». Ηταν το πιο τοξικό σύμβολο της προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη, που δηλητηριάζει την πολιτική ζωή στη Γαλλία και τις σχέσεις με το Λονδίνο.
Εδώ και μήνες, οδηγοί φορτηγών, αγρότες και έμποροι διαμαρτύρονται ηχηρά. Με την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν και πολλούς πολιτικούς και ψηφοφόρους να απαιτούν «σκληρή δράση» στο Καλαί, η κυβέρνηση Ολάντ δεχόταν διμέτωπη επίθεση, και από την Αριστερά που πίεζε να αντιμετωπιστεί η ανθρωπιστική κρίση στη «ζούγκλα».
Επεισόδια και δράματα


Δραπέτες από την απόλυτη ανέχεια ή τον πόλεμο, έχοντας διακινδυνεύσει τη ζωή τους για να φθάσουν στο γαλλικό λιμάνι, λίγα ναυτικά μίλια μακριά από το όνειρο μιας νέας ζωής στη Βρετανία, οι ένοικοι της ζούγκλας ζούσαν στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλον, σε άθλιες συνθήκες υγιεινής, με ελλείψεις τροφίμων, τράφικινγκ και εκμετάλλευση γυναικών και παιδιών.
Συχνά ήταν και τα βίαια επεισόδια, κυρίως με οδηγούς φορτηγών. Μετά την τοποθέτηση φράκτη, κατά μήκος του αυτοκινητοδρόμου, ο οποίος δυσχεραίνει την πρόσβαση των μεταναστών στα φορτηγά διεθνών μεταφορών, εκείνοι υιοθέτησαν νέα μέθοδο δράσης. Ορμούσαν κατά κύματα προς τη σήραγγα κάτω από τη Μάγχη, ελπίζοντας να σκαρφαλώσουν σε ένα από τα βαγόνια των συρμών που μεταφέρουν φορτηγά με προορισμό τη Βρετανία. Κάποιοι έχουν σκοτωθεί, λίγοι τα έχουν καταφέρει και οι περισσότεροι γύριζαν τα ξημερώματα, δύο ώρες με τα πόδια, πίσω στους χέρσους αμμόλοφους της «ζούγκλας».

ΟΡΓΗ ΚΑΙ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ

Δεν θέλουν να φύγουν
Με 8.000-10.000 πρόσφυγες και μετανάστες, κυρίως από το Αφγανιστάν, το Σουδάν, και την Ερυθραία, η «ζούγκλα» λειτουργούσε επί 18 μήνες. Στόχος είναι η οικειοθελής μετεγκατάσταση σε 164 κέντρα υποδοχής, όπου θα ταυτοποιηθούν και θα καταθέσουν αιτήσεις για άσυλο. Αν δεν γίνουν δεκτές εντός 4 μηνών, κινδυνεύουν με απέλαση. Δύο στους τρεις λένε ότι δεν θέλουν να φύγουν από το Καλαί. Και ένας στους τρεις δηλώνει αποφασισμένος να επιχειρήσει ξανά το πέρασμα στη Βρετανία.

Ασυνόδευτα 1.500 παιδιά
Σύμφωνα με τις γαλλικές Αρχές, διαφορετική μεταχείριση θα έχουν τα 1.500 ασυνόδευτα παιδιά. Μόνο οι ανήλικοι θα παραμείνουν στο Καλαί, σε ειδικά κοντέινερ που έχουν στηθεί κοντά στη «ζούγκλα». Περί τα 500 παιδιά έχουν πιθανότητες να γίνουν δεκτά στη Βρετανία, με τροπολογία που ψηφίστηκε στο Λονδίνο υπέρ της ανθρωπιστικής υποδοχής των πιο ευάλωτων –κοριτσιών και ανηλίκων κάτω των 13 ετών -, ακόμα και αν δεν έχουν συγγενείς στη Βρετανία.

Η πρόταση του Ζιπέ
Ο επικρατέστερος υποψήφιος για το χρίσμα της Δεξιάς στις προεδρικές Αλέν Ζιπέ δήλωσε ότι μια λύση μπορεί να είναι η ακύρωση της διμερούς συμφωνίας Λε Τουκέ, η οποία ουσιαστικά έχει μετακινήσει τα σύνορα της Βρετανίας στο Καλαί της Βόρειας Γαλλίας. Η συμφωνία, που επιτρέπει στις βρετανικές υπηρεσίες να πραγματοποιούν τον έλεγχο διαβατηρίων στη Γαλλία και το αντίστροφο, «λειτουργεί και δεν υπάρχουν σχέδια να αλλάξει» δήλωσε ορθά-κοφτά το Λονδίνο.

Συνέντευξη του Ζαν-Μαρκ Ντανιέλ, καθηγητή Πολιτικής Οικονοµίας
Κίνηση με το βλέμμα στις προεδρικές εκλογές του 2017

Για «προεκλογικές πολιτικές σκοπιμότητες πίσω από την επιχείρηση στο Καλαί» μας μιλάει ο Ζαν-Μαρκ Ντανιέλ, καθηγητής Πολιτικής Οικονοµίας στο Πανεπιστήµιο ESPC Europe στο Παρίσι, και αρθρογράφος στον «Monde».

«Η γαλλική κυβέρνηση αποφάσισε τώρα να εκκενώσει –περισσότερο ή λιγότερο ομαλά –τη ζούγκλα, όπου συνωστίζονται σε σκηνές και παράγκες χιλιάδες μετανάστες με την ελπίδα να περάσουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Για τον Σοσιαλιστή πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ η επιχείρηση είναι απόπειρα να ανταποκριθεί σε μια προσδοκία του τοπικού πληθυσμού, που είναι όλο και πιο εξοργισμένος για την ατμόσφαιρα ανασφάλειας, η οποία εγκαθίσταται στη χώρα. Παρ’ όλα αυτά, η εκκένωση δεν είναι χωρίς κινδύνους: πολλοί μετανάστες, που προέρχονταν κυρίως από την Ανατολική Αφρική, δεν θέλουν να μεταφερθούν στα κέντρα κράτησης αλλού στη Γαλλία. Θέλουν να μείνουν στο Καλαί και να περάσουν πάση θυσία στην Αγγλία, και έτσι αυξάνεται η αντίσταση, με πιο θεαματική αντίδραση τους εμπρησμούς και τις πυρκαγιές»
τονίζει ο κ. Ντανιέλ.
Και εξηγεί: «Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση είναι πολύ στριμωγμένη. Αν και οι οικονομικοί δείκτες βελτιώνονται με μείωση της ανεργίας και του ελλείμματος του προϋπολογισμού, που αναγνωρίζεται ιδίως από τους οίκους αξιολόγησης, ο Ολάντ είναι πιο αντιδημοφιλής από ποτέ. Πάντα έλεγε ότι θα θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή στις προεδρικές του Απριλίου 2017 μόνο αν μειωθεί η ανεργία. Αλλά, ακόμα και έτσι, τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις είναι καταστροφικά χαμηλά. Θα πρέπει συνεπώς να προβληθεί σε άλλον τομέα. Αυτόν της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας της χώρας».
Νιώθοντας την πίεση από την άνοδο της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς με τη σκληρή αντιμεταναστευτική ατζέντα, «ο Ολάντ ελπίζει ότι η εκκένωση της ζούγκλας θα του επιτρέψει να ανακτήσει κάτι από την εικόνα και το χαμένο κύρος του λίγους μήνες πριν από τις εκλογές» καταλήγει ο συνομιλητής μας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ