Στον αέρα το ΕΣΠΑ για την Υγεία

Οπισθεν ολοταχώς κάνει η ηγεσία του υπουργείου Υγείας ως προς τον σχεδιασμό των δράσεών της για τη διεκδίκηση κονδυλίων του ΕΣΠΑ. Μολονότι αρχικά είχε εστιάσει στην ψυχική υγεία, κυρίως επειδή ήταν ο μοναδικός τομέας επάνω στον οποίο είχε γίνει κοστολογημένο σχέδιο δράσεων, τώρα κάνει στροφή 180 μοιρών. Με εντολή του αναπληρωτή υπουργού Υγείας κ. Παύλου Πολάκη εγκαταλείπει, ουσιαστικά, την ψυχική υγεία και στρέφεται σχεδόν ολοκληρωτικά στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), με ορατό πια τον κίνδυνο να χαθούν τα κονδύλια του ΕΣΠΑ στο σύνολό τους.

Αυτή η ενέργεια του αναπληρωτή υπουργού Υγείας είχε και ένα ακόμη θύμα: τον γενικό γραμματέα Υγείας κ. Πέτρο Γιαννουλάτο, ο οποίος είχε κάνει όλον τον σχεδιασμό των δράσεων στην ψυχική υγεία λόγω της μακράς ενασχόλησής του με τον χώρο. Από την ώρα που η ηγεσία του υπουργείου Υγείας αποφάσισε την ξαφνική «αλλαγή πλεύσης», οι σχέσεις των δύο ανδρών διαταράχτηκαν τόσο ώστε ο γενικός γραμματέας Υγείας να θέσει την παραίτησή του στη διάθεση του υπουργού κ. Ανδρέα Ξανθού. Η παραίτηση δεν έγινε αποδεκτή, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η φωτιά έσβησε.

Η ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ήταν η «σημαία» της τωρινής κυβέρνησης από την εποχή που βρισκόταν ακόμη στην αντιπολίτευση. Αποτέλεσε βασικό μέρος της ομιλίας του πρωθυπουργούκ. Αλέξη Τσίπρακατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Κοινωνικής Πολιτικήςστις 27 Ιουλίου. Στη δε πρόσφατη επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Υγείας στα Νοσοκομεία Πρέβεζας και Λευκάδας, ο κ. Πολάκης αναφέρθηκε στην υλοποίηση δράσεων στον τομέα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στα αστικά κέντρα,μέσωΕΣΠΑ, με τη δημιουργίαπερίπου 300 νέων δομώνκαιτηνπρόσληψη περίπου 3.500 γιατρών, νοσηλευτών και λοιπού προσωπικού.

Για τον επανασχεδιασμό του ΕΣΠΑ στην κατεύθυνση της ανάπτυξης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ενημερώθηκαν και οι περιφερειάρχες στους οποίους παραδόθηκε, εντός του θέρους, και ένα πρώτο σχέδιο. Στη συνάντηση που έγινε στις 28 Ιουλίου συμμετείχαν οι κκ. Ξανθός και Πολάκης, ο υφυπουργός Οικονομίας, αρμόδιος για θέματα ΕΣΠΑ, κ. Αλέξης Χαρίτσης, οι περιφερειάρχες Θεσσαλίας και Πελοποννήσου κκ. Κωνσταντίνος Αγοραστός και Πέτρος Τατούλης, αντίστοιχα, και αντιπεριφερειάρχες. Απουσίαζε ο γενικός γραμματέας Υγείας.

«Το σχέδιο που μας δόθηκε ήταν προκαταρτικό, δεν είχε συγκεκριμένο προϋπολογισμό, δεν είχε χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Στο τέλος, θα πρέπει να συναποφασίσουμε τι είναι πιο ωφέλιμο στην κοινωνία. Οι στόχοι που βάζει το ΕΣΠΑ είναι συγκεκριμένοι. Πρέπει να δοθεί σύντομα ένα σχέδιο το οποίο θα μπορέσει να υλοποιηθεί για να μη χαθούν πόροι» αναφέρει προς το «Βήμα» ο κ. Αγοραστός. Διευκρινίζει δε ότι «το ΕΣΠΑ δεν πληρώνει προσλήψεις. Αυτές θα πληρωθούν από εθνικούς πόρους», ενώ θεωρεί ότι τα χρήματα που διατίθενται μέσω ΕΣΠΑ (περίπου 250 εκατ.) δεν επαρκούν για την υλοποίηση όλου αυτού του σχεδίου στην Υγεία. «Γι’ αυτό», εξηγεί, «πρέπει να χωριστεί σε στάδια και να παραδοθεί στις περιφέρειες το συντομότερο δυνατόν».

Στέλεχος του υπουργείου Υγείας θεωρεί ότι εξαρχής όλος ο σχεδιασμός έγινε με προχειρότητα. «Επρεπε από την πρώτη στιγμή να σχεδιαστεί το ΕΣΠΑ και να επιμεριστούν οι πόροι που θα διεκδικούσε το υπουργείο Υγείας σε όλους τους τομείς, στην ψυχική υγεία, στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, στη δημόσια Υγεία, στα νοσοκομεία, στις υποδομές και στον εξοπλισμό. Ο συνολικός σχεδιασμός δεν έγινε σωστά, με αποτέλεσμα το κομμάτι της ψυχικής υγείας που δουλεύτηκε καλύτερα να έχει περισσότερους πόρους από τους άλλους τομείς. Για παράδειγμα, στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είχαν μπει μόνο περίπου 9 εκατ. ευρώ και χωρίς να υπάρχει σωστό σχέδιο δράσης. Τόσο αυτό της ομάδας Μπένου όσο και εκείνο που δόθηκε στους περιφερειάρχες ήταν ιδέες τοποθετημένες σε χαρτί. Δεν υπήρχε κοστολόγηση των δράσεων. Αρα, το μόνο σχέδιο που προχώρησε ήταν αυτό της ψυχικής υγείας το οποίο μπήκε σε διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι Ευρωπαίοι έδωσαν το πράσινο φως να προχωρήσει.

Στη συνέχεια παρενέβη ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας ο οποίος έδωσε εντολή να πάψουν να ισχύουν οι συγκεκριμένοι σχεδιασμοί και να γίνει ανακατανομή του μπάτζετ προς την κατεύθυνση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Τώρα λοιπόν πρέπει να ετοιμαστεί το συντομότερο δυνατόν το νέο σχέδιο και να τεθεί ξανά σε διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού τους προτείνουμε πλέον κάτι διαφορετικό».

Διευκρινίζει δε ότι «το ΕΣΠΑ είναι αναπτυξιακό εργαλείο για την προώθηση μεταρρυθμίσεων στον χώρο της Υγείας και όχι για να κάνεις προσλήψεις. Ηδη υπάρχουν 210 Κέντρα Υγείας και 350 πρώην υγειονομικές δομές του ΙΚΑ, οπότε θα είναι δύσκολο να δρομολογηθούν προσλήψεις, με τη δικαιολογία της έλλειψης και δημιουργίας δομών. Ακόμη, όμως, και αν καταφέρουμε να τις δικαιολογήσουμε με τη λειτουργία των περίφημων ιατρείων της γειτονιάς, το σίγουρο είναι ότι μετά την παρέλευση διετίας το κόστος των προσλήψεων θα μετακυλισθεί αναγκαστικά στον κρατικό προϋπολογισμό. Ο,τι δηλαδή είχε γίνει με την ψυχιατρική μεταρρύθμιση τη δεκαετία του 1990».