Ο Αύγουστος των εκπλήξεων

Είναι πολύ αμφίβολο αν το «αρχαίο πνεύμα αθάνατο» επηρέασε την πολύκροτη συνάντηση Ερντογάν – Πούτιν την περασμένη Τρίτη στην Αγία Πετρούπολη. Το μόνο βέβαιο πάντως είναι ότι η συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε στην ονομαστή «ελληνική αίθουσα» του εντυπωσιακά ανακαινισμένου τσαρικού ανακτόρου «Κονσταντινέφσκι», η οποία συμβολίζει όχι μόνο την αρχαία ελληνική τέχνη, αλλά και τις δημοκρατικές αρχές της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Αρχές που κάθε άλλο ακολουθούν ο σημερινός «Τσάρος» της Μόσχας και ο νεοπαγής «Σουλτάνος» της Τουρκίας. Είναι ίσως και το μόνο κοινό σημείο που διακρίνει τους δύο άνδρες σε μια στιγμή που έρχεται να μας υπενθυμίσει τον χαρακτηρισμό «ασθενής της Ευρώπης» που είχε χρησιμοποιήσει για να περιγράψει την παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1853, τις παραμονές του Κριμαϊκού Πολέμου, ένας άλλος τσάρος, ο τσάρος Νικόλαος. Διότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στην κατάσταση αυτή οδηγείται και πάλι η σημερινή Τουρκία, παρά την επίδειξη πυγμής που επιχειρεί ο πρόεδρός της.

Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που μόλις λίγες εβδομάδες μετά την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους στα σύνορα με τη Συρία, η οποία προκάλεσε μια οξύτατη και πολύπλευρη κρίση στις ρωσοτουρκικές σχέσεις, ο Ταγίπ Ερντογάν υποχρεώθηκε να βάλει νερό στο κρασί του και να ζητήσει συγγνώμη από τον Βλαντίμιρ Πούτιν, αιτώντας παράλληλα και μια συνάντηση μαζί του, για να στείλει ένα «μήνυμα» στη Δύση, που τη φορά αυτή δεν δίστασε να επικρίνει την αντιδημοκρατική και αυταρχική συμπεριφορά που συνεχίζει να επιδεικνύει, έπειτα από ένα αμφιλεγόμενο πραξικόπημα, που του έδωσε την ευκαιρία να καθαρίσει μαζικά όλους τους αντιπάλους του. Μια ταυτόχρονη ευκαιρία παράλληλα και για τον ρώσο πρόεδρο να καλλιεργήσει ένα ρήγμα στη συνοχή της Δυτικής Συμμαχίας, τη στιγμή που σκληραίνει και πάλι τη στάση του απέναντι στην Ουκρανία, την οποία κατηγορεί τώρα για αποσταθεροποίηση της Κριμαίας με τρομοκρατικές ενέργειες.

Ολα αυτά δείχνουν ότι ξαφνικά βαραίνει και πάλι το κλίμα διεθνώς. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι βρισκόμαστε στον Αύγουστο όπου επικρατεί η λανθασμένη εντύπωση ότι δεν υπάρχουν ειδήσεις. Και όμως Αύγουστος ήταν όταν κηρύχθηκε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος ή όταν έριξαν οι Αμερικανοί την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, ή ακόμη και όταν επέβαλε τη δικτατορία του ο ημέτερος Μεταξάς. Οπως (και αυτό είναι που πρέπει ίσως να μας ανησυχεί περισσότερο) Αύγουστος ήταν όταν ο Πούτιν εισέβαλε στη Γεωργία. Γεγονότα που συνέπεσαν μάλιστα με τις περιόδους που διεξάγονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Του Πεκίνου το 2008 με την εισβολή στη Γεωργία και μετά τους χειμερινούς του Σότσι το 2014 με την κατάληψη της Κριμαίας. Λέτε τώρα το Ρίο να μας επιφυλάσσει ανάλογη έκπληξη;