Υπάρχουν πράγματα που όταν τα βλέπεις σου θυμίζουν κάτι άλλο. Που φέρνουν στον νου σου ένα κάπως ισόμορφο αντικείμενο. Σε έναν συγκεκριμένο δρόμο που βάδιζα λοιπόν, τότε, στα 1952 «ήτανε θαρρώ», κι ενώ έβλεπα τις δίπατες οικίες –αυτά ήταν τα «πράγματα» –κάποιες από αυτές μου δημιουργούσαν την εντύπωση πως με κάτι άλλο έμοιαζαν.
Το μυστήριο διαλευκάνθηκε μια μέρα όπου όντας μόνος στο εσωτερικό μίας από αυτές και κοιτάζοντας τα έπιπλα, τους… διώροφους μπουφέδες, το κομό και τις κονσόλες σκέφτηκα πως αντέγραφαν προσόψεις σπιτιών. Κι όταν, μετά, ξανάβγαινα στον δρόμο, τώρα ήταν τα σπίτια που για έπιπλα εφάνταζαν.
Κλασικίζοντα θα έλεγα σήμερα, δεν ήταν επιβλητικά. Εδειχναν σαν να έχουν υποβληθεί σε κάποιον ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΑΠΟΛΟΓΙΟΤΑΤΙΣΜΟ, σε κάποια εκτόνωση της στυλιστικής τους αυστηρότητας. Οπως ακριβώς οι επιπλοποιοί στα Επτάνησα αφαίρεσαν από τις κασέλες ένα μέρος της βενετσιάνικης έντασης και τις ευθυγράμμισαν με τις λιτότερες δωρικές δυνατότητες της τοπικής κοινωνίας.
Στην «Οδό Σόλωνος», αυτός ήταν ο δρόμος, που σκεφτόμουν τότε όλα αυτά, όπου το ύψος των σπιτιών δεν απέκλειε του ουρανού τη θέα.
Τον βλέπαμε χωρίς το σώμα να τεντώνουμε και το κεφάλι προς τα πάνω να τον ψάχνει. Στη φυσική μας διάσταση εμέναμε και από εκεί κοιτάζαμε τον κόσμο.
Τότε, την ανάγκη μας να «ελέγχουμε» ό,τι μας περιβάλλει την ικανοποιούσαμε με το να προσομοιάζουμε κάποια πράγματα –τα σπίτια –με άλλα πιο οικεία, μόλις πιο μικρά, τα έπιπλα στην περίπτωση. Ηταν και τα δύο σε ΣΥΜΜΕΤΡΗ ΗΘΙΚΗ.
Ο δρόμος σήμερα έχει μείνει με κάποια υπόλοιπα. Υπαίθριες αντίκες αδύναμες να ανταγωνισθούν τη ρητορική μεγαλοστομία της μονότονης καθετότητας. Βαδίζοντας, τώρα, ανάμεσα σε ό,τι απόμεινε, έχουμε άραγε κάτι να αντιτάξουμε;
Μέσα στη λαίλαπα του ’60 η Σόλωνος, όπως και τόσοι άλλοι δρόμοι, έχασαν τα… έπιπλά τους.
Ο κ. Γιάννης Μεταξάς, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι τακτικό μέλος της Académie Européenne Interdisciplinaire des Sciences.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ