Ολοκαίνουργιο θεατρικό παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά. Ποιος θα μπορούσε να το αγνοήσει; «12 παρά 12»: ένα Μουσικό Ονειρόδραμα σε μουσική Δημήτρη Παπαδημητρίου. Κεντρικά πρόσωπα ο Παλιός και ο Νέος Χρόνος, με δύο απρόσμενες επιλογές, όπως αρμόζει σε έργο του Τριβιζά. Ο Γρήγορης Βαλτινός και ο Πάνος Μουζουράκης. Ποιος θα μπορούσε να μη στρέψει το βλέμμακαι τα αφτιά του;
Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης του έργου;
«Η παρατήρηση ότι έχουμε την τάση να προσωποποιούμε τον χρόνο. Από το Αnus Μirabilis του John Dryden για το έτος 1666, ως το Αnus Ηoribilis του Kofi Αnnan για τo 2004, κατηγοριοποιούμε τις χρονιές σε «θαυμαστές» που εκθειάζουμε και «καταστροφικές» που καταδικάζουμε. Πώς θα ένιωθε, αναρωτήθηκα, στο τέλος της θητείας του ένας χρόνος ο οποίος έχει αποτύχει και πρέπει να αποχωρήσει ντροπιασμένος, ενώ ο νέος ανυπομονεί να πάρει τις μοίρες του κόσμου στα χέρια του;».
Αυτός είναι ο λόγος που σε κάποιο σημείο ο παλιός χρόνος προσπαθεί να ανατρέψει την προαιώνια σειρά και να δολοφονήσει τον καινούργιο;
«Ναι. Αναζητώντας μια δεύτερη ευκαιρία, ο παλιός κόσμος αποφασίζει να απαλλαγεί από τον νέο και να πάρει τη θέση του, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την κοσμική ισορροπία του σύμπαντος, προκαλώντας το απόλυτο χάος».
Παρακολουθώντας μερικές πρόβες της παράστασης, φαίνεται ότι σε μερικά σημεία της, τη χαρά, τη συγκίνηση, ακόμη και τη λύτρωση θα τη βρουν περισσότερο οι γονείς από τα παιδιά.
«Είναι ένα έργο διηλικιακό, ένα έργο για όλη την οικογένεια. Γράφω θέατρο για παιδιά σημαίνει γράφω θέατρο και για τους συνοδούς τους. Ενα χαρακτηριστικό του παιδικού θεάτρου είναι η ηλικιακή ανομοιογένεια του κοινού. Δεν είναι σπάνιο την ίδια παράσταση να παρακολουθούν ταυτόχρονα νήπια και έφηβοι, μαμάδες και μπαμπάδες, δάσκαλοι και δασκάλες, ακόμη γιαγιάδες και παππούδες. Αυτό αποτελεί μια ιδιαίτερη πρόκληση για τον συγγραφέα. Δομώ, λοιπόν, το έργο με τέτοιον τρόπο ώστε ο κάθε θεατής, ανάλογα με την ηλικία του, να μπορεί να το απολαμβάνει σε διαφορετικό επίπεδο. Αυτός ο τρόπος γραφής, εκτός των άλλων, εξασφαλίζει και τη μακροβιότητα του έργου, επειδή το παιδί μπορεί να το βλέπει και να το ξαναβλέπει καθώς μεγαλώνει, κατανοώντας και απολαμβάνοντας νέα στοιχεία κάθε φορά».
Χρησιμοποιείτε τη λέξη«Ονειρόδραμα». Μια ακόμα μαγική λέξη που επιλέγετε να χρησιμοποιήσετε. Πώς τη μεταφράζετε;
«Είναι όντως μαγική. Την προτιμώ από άλλες λέξεις όπως «μιούζικαλ» ή «όπερα». Δεν την έπλασα όμως εγώ. Είναι τίτλος θεατρικού έργου του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, του σουηδού συγγραφέα που πίστευε ότι η ζωή είναι πιο ανεξήγητη και από ένα όνειρο. Ο συγγραφέας του «Πατέρα» και του «Δεσποινίς Τζούλια» δημιουργεί το «Ονειρόδραμα» όταν, ακολουθώντας το κίνημα της μη ρεαλιστικής δραματουργίας ως αντίδρασης στον ακραίο νατουραλισμό, τον εγκαταλείπει επιλέγοντας έναν διαφορετικό τρόπο γραφής βασισμένο στη λογική του ονείρου. Πρόκειται για ένα θεατρικό έργο που με έχει βαθιά επηρεάσει».
Με το να γραφτεί μουσική, ιδίως από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου, επάνω σε ένα θεατρικό σας παραμύθι ποια κρυφή διάστασή του μπορεί να φανερωθεί;
«Κάθε εμπνευσμένη μουσική σύνθεση ανακαλύπτει και αποκαλύπτει μυστικές διαστάσεις του λόγου. Διαστάσεις πολλές φορές άγνωστες, ακόμη και για τον ίδιο τον συγγραφέα. Εκφράζει αυτά που αδυνατεί ο λόγος να εκφράσει. Δεν είναι η πρώτη φορά που συνεργαζόμαστε με τον κορυφαίο αυτόν συνθέτη. Τώρα στο «12 παρά 12″ καλείται να κάνει κάτι πολύ απαιτητικό: να ανακαλύψει τις αρμονίες που κρύβονται στο χάος του χωροχρόνου όπου διαδραματίζεται το έργο, χωρίς να πέσει σε κάποια από τις άπειρες μαύρες τρύπες του Διαστήματος που καραδοκούν να τον ρουφήξουν».
Ποια είναι η σχέση συγγραφέα και σκηνοθέτη θεατρικών έργων;
«Το κάθε θεατρικό έργο είναι ένα ευπαθές άνθος που το φυτεύει ο συγγραφέας σε ένα γλαστράκι και το προσφέρει στον σκηνοθέτη. Αλλοι σκηνοθέτες το παίρνουν και το μεταμορφώνουν σε ολάνθιστο κήπο. Αλλοι το παραλαμβάνουν και το μαδάνε ώσπου δεν μένει παρά μόνο ένα θλιβερό κοτσάνι. Ευτυχώς στην περίπτωση των έργων μου είχα την τύχη να υπερτερούν οι κήποι και όχι τα κοτσάνια. Και απ’ ό,τι καταλαβαίνω από τις πρώτες συζητήσεις μας, ο Φωκάς Ευαγγελινός, που σκηνοθετεί το «12 παρά 12″, είναι δημιουργικός κηπουρός».
Ποιο θα ήταν το πιο ωραίο κομπλιμέντο που θα μπορούσε να σας πει ένα παιδί μετά την παράσταση;
«Τόσο γρήγορα τελείωσε; Δεν έχει άλλο;».
Τι μπορεί να κάνει ένα παραμύθι να είναι κακό για τα παιδιά;
«Ο κραυγαλέος διδακτισμός».
Μιας που έχετε αυτή τη μοναδική επαφή με τα παιδιά, θα είχε νόημα για εσάς αν μπορούσατε να ξαναγίνετε παιδί;
«Αυτό που ονομάζουμε «ενηλικίωση» είχε πει ο Aldiss «είναι το πτώμα της χαμένης μας παιδικότητας». Θέλω να ελπίζω ότι δεν είμαι ακόμα «πτώμα»».
Σε ποιον από τους δύο κόσμους βρίσκεστε όταν γράφετε ένα παραμύθι: στον κόσμο των παιδιών ή σε αυτόν των ενηλίκων και κρυφοκοιτάζετε από την κλειδαρότρυπα;
«Το πρώτο, επειδή αποφεύγω τις κλειδαρότρυπες. Οι κλειδαρότρυπες περιορίζουν την ορατότητα. Δεν σου δίνουν συνολική εικόνα. Ποτέ δεν ξέρεις αν αυτό που παρατηρείς είναι σημαντικό ή μια ασήμαντη λεπτομέρεια».
Υπάρχει κάτι γύρω από το μυαλό και την ψυχή των παιδιών που πιστεύετε ότι δεν θα το κατανοήσετε ποτέ;
«Τίποτα δεν κατανοώ. Αισθάνομαι μόνο και διαισθάνομαι».
πότε & πού:
Το βιβλίο «12 παρά 12» θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις Καλέντη γεμάτο δεινοσαύρους, ρωμαίους εκατοντάρχους, Βεδουίνους, καρέτα-καρέτα και πιγκουίνους.
«Δώδεκα παρά δώδεκα»
18-21/12 και 25-30/12 στο ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ
Συμπαραγωγή : ΦιλεκπαιδευτικήΕταιρεία – ΜέγαροΜουσικήςΑθηνών
Μουσική:ΔημήτρηςΠαπαδημητρίου
Σκηνοθεσία:ΦωκάςΕυαγγελινός
Σκηνοθεσία:ΦωκάςΕυαγγελινός
Ο ΓρηγόρηςΒαλτινός στο ρόλοτουΠΑΛΙΟΥΧΡΟΝΟΥ
Ο Πάνος Μουζουράκης στο ρόλο του ΝΕΟΥΧΡΟΝΟΥ
Ο Πάνος Μουζουράκης στο ρόλο του ΝΕΟΥΧΡΟΝΟΥ
Mουσική εκτέλεση: Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΝΕΡΙΤ
Συμμετέχουν:
ΟΜουσικόςΌμιλοςΑρσακείων–ΤοσιτσείωνΣχολείων
ΗΧορωδίαGraduarti (ΑπόφοιτοιΑρσακείων–ΤοσιτσείωνΣχολείων)
Διδασκαλία&Διεύθυνσηχορωδιών:ΧριστίναΒαρσάμη–Κούκνη
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
