Δημοκρατία

Είναι ντροπιαστικό μέγεθος για τη χώρα μας το να εξομοιωνόμαστε περίπου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με χώρες, όπως η Ουγγαρία του αυταρχικού Ορμπάν.

Μόνο οι ανισόρροποι ή οι φανατικοί μπορούν να διατείνονται ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε «πλήρη δημοκρατία». Ενδεχομένως με τα κενά της, τα λάθη της, τις ατέλειες ή τις παραλήψεις της. Αλλά πλήρη.

Η συζήτηση για την «ισότητα στον πολιτικό γάμο» σχόλασε. Αλλά η συζήτηση για τον δημοκρατικό βίο δεν τελειώνει ποτέ.

Αν κάτι μας απειλεί δεν είναι κάποιος ανύπαρκτος Ορμπαν αλλά το ενδεχόμενο να μην αλλάξει η κοινωνία, να μην εκσυγχρονιστεί και να μείνει προσκολλημένη σε ένα ξεπερασμένο παρελθόν.

Ο καλύτερος δρόμος για την πραγμάτωση του εγωιστικού συμφέροντος είναι η εναρμόνισή του με τα θεμιτά συμφέροντα όλων.

Μπροστά στις εκλογές του 2024 ο Ντόναλντ Τραμπ δεν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο, αλλά έχει βαθύτερα χαρακτηριστικά: αποτελεί συνέχεια και έκφραση του συντηρητισμού μερίδων της κοινωνίας των ΗΠΑ ήδη από τη δεκαετία του 1960, προσαρμοσμένος στις αντιφάσεις της σημερινής συγκυρίας.

Η συμμετοχή στις εκλογές του 2023 σε σχέση με εκείνες του 2009 μειώθηκε κατά 1,8 εκατομμύρια ψηφοφόρους. Οι εκλογείς έχασαν περίπου το 25% του δυναμικού τους. Η μείωση αυτή μάλιστα δεν έγινε ξαφνικά, ούτε οφείλεται σε κάποια συγκεκριμένη συγκυρία ή σκαμπανεβάσματα.

Γιατί δεν υπάρχει «πρόβλημα αντιπολίτευσης» ή – ακόμη πιο ηχηρά – «πρόβλημα δημοκρατίας»

Αχιμές από το Γιώργο Βέλτσο

Όσο περισσότερες δημοκρατίες έχουμε τόσο το καλύτερο. Οπως λένε και οι Γάλλοι «όσο περισσότεροι τρελοί μαζευτούμε, τόσο καλύτερα διασκεδάζουμε».

Η μετεωρική άνοδος της εκλογικής επιρροής της άκρας δεξιάς σχεδόν απ' άκρου εις άκρον της ΕΕ που λαμβάνει χώρα στη στροφή του αιώνα σταδιακά μετακινεί την τοποθέτησή της από το περιθώριο της πολιτικο-κομματικής αρένας σε περισσότερο επιδραστικές θέσεις στο κομματικό και πολιτικό σύστημα.

Οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις για τη Βαϊμάρη και την άνοδο στην εξουσία του Αδόλφου Χίτλερ και των εθνικοσοσιαλιστών με άξονα το «παράδειγμα των κρίσεων» ή τη «θεωρία των δύο άκρων» δεν αποφεύγoυν την «τελεολογία της καταστροφής» ενώ συχνά εξηγούν σχεδόν νομοτελειακά την ιστορία της περιόδου, με το βλέμμα στην κατάληξή της αλλά και με τη γνώση της τελικής πτώσης.

Υπάρχει ένα κρίσιμο – και, φοβάμαι, ρητορικό – ερώτημα: έχει αυτή η Πολιτεία τη διάθεση να ελέγξει ουσιαστικά την τήρηση των νόμων της; (Θα αποφύγω να διευρύνω το ερώτημα στο κατά πόσον η ίδια η Πολιτεία τούς τηρεί απαρέγκλιτα...)

Σηκώνοντας τους αντιπολιτευτικούς τόνους, ο κ. Τσακαλώτος σταχυολογεί «σημάδια θανάτου» της Δημοκρατίας, ενώ επιτίθεται στον κυβερνητικό εκπρόσωπο, λέγοντας πως «το δικαίωμα στην αυτογελοιοποίηση δεν αποτελεί κεκτημένο».

Η αντιπρόεδρος του Democracy Hub κι επικεφαλής παγκόσμιων πρωτοβουλιών του German Marshall Fund of the United States αναλύει τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα σύγχρονα δημοκρατικά καθεστώτα.

Η πολιτική είναι κοινωνική υφαντική. Ο ηγέτης είναι ο επιδέξιος υφαντής, που συνταιριάζει κλωστές διαφόρων χρωμάτων και μεγεθών για να εναρμονίσει τα ετερόκλητα συμφέροντα και ιδέες που συναποτελούν το κοινωνικό ύφασμα.

Στη διάρκεια του 20ού αιώνα η πολιτική απέκτησε χαρακτήρα επαγγέλματος και ο επίδοξος ηγέτης αναδεικνυόταν μέσα από μια καριέρα που κατά κανόνα συνδύαζε τη διάκριση εντός των κομματικών οργάνων με την αποδοχή του εκλογικού σώματος.

Η δεξίωση για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας επρόκειτο να γίνει τη Δευτέρα το απόγευμα στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου.

Τι είναι αυτά τα περιβόητα Μ.Ο.Ε, πότε συμφωνήθηκαν για πρώτη φορά και κυρίως ποια είναι τα πονηρά σημεία μιας τέτοιας διαπραγμάτευσης.