ήλιος

Ενας χρήστης των social media, μπορεί να μην είναι δυνατό να «κολλήσει» κρυολόγημα από έναν διαδικτυακό του φίλο, μπορεί όμως να «κολλήσει» τα συναισθήματα και τις απόψεις του, τόσο τις αρνητικές και ιδίως τις θετικές. Αυτό υποστηρίζει νέα αμερικανική μελέτη, στην οποία συμμετείχε, μεταξύ άλλων, ο ελληνο-αμερικανός επιστήμονας, δρ Νικόλας Χρηστάκης, από το Πανεπιστημίο Γιέιλ.

Την Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου το διαστημικό παρατηρητήριο SDO που μελετά τον Ηλιο κατέγραψε την ισχυρότερη έκλαμψη που έχει γίνει στο μητρικό μας άστρο το 2014. Σύμφωνα με τους επιστήμονες της NASA η έκλαμψη της Δευτέρας ανήκει στην ισχυρότερη κατηγορία, τη λεγόμενη «κλάση Χ»

Οι προϊστορικοί καλλιτέχνες που ζούσαν στη νότια Γαλλία πριν από 30.000 χρόνια δεν θα μπορούσαν να φανταστούν ότι η εφεύρεσή τους θα χρησιμοποιούνταν κάποτε σε διαστημικά σκάφη. Η θερμική ασπίδα του Solar Orbiter, ενός ευρωπαϊκού σκάφους που θα πλησιάσει επικίνδυνα στον Ήλιο, θα είναι καλυμμένη με την πρώτη μαύρη χρωστική που εφηύρε ο άνθρωπος.

Η αλλαγή του χρόνου εφέτος συνοδεύτηκε από ένα αναμενόμενο αλλά αξιοσημείωτο αστρονομικό γεγονός.

Ας υποθέσουμε ότι όλα πάνε καλά: η ανθρωπότητα ευημερεί, χωρίς πολέμους και απειλές από κλιματική αλλαγή ή οτιδήποτε άλλο, με αφθονία ενεργειακών πόρων, νερού και τροφίμων.

Το πρώτο βραβείο κέρδισε σε σχετικό διαγωνισμό ένα πραγματικά εκπληκτικό ντοκιμαντέρ που δείχνει με τον πλέον εντυπωσιακό τρόπο τα φαινόμενα αλληλεπίδρασης της Γης με τον Ηλιο. Πρόκειται στην ουσία για μια animated ταινία που τιτλοφορείται «Dynamic Earth» και έχει ως αφηγητή τον διάσημο Βρετανό ηθοποιό Λίαμ Νίσον. Η ταινία κέρδισε το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού International Science and Engineering Visualization Challenge.

Ένα αποτελεσματικό φάρμακο για την υπέρταση το οποίο διατίθεται δωρεάν και σε αφθονία, τουλάχιστον στην Ελλάδα, είναι οι ακτίνες του ήλιου. Ομάδα βρετανών ερευνητών ανακάλυψε ότι η έκθεση στο ηλιακό φως συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιακού ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι αν και οι γιατροί συνιστούν να αποφεύγουμε τον ήλιο για την πρόληψη του καρκίνου του δέρματος, ένας βαθμός έκθεσης ίσως είναι απαραίτητος για μια καλή καρδιαγγειακή υγεία.

Σημαντικές ανακαλύψεις έκανε ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής επιστήμονες του Ινστιτούτου Εξωγήινης Φυσικής Μαξ Πλανκ στη Γερμανία. Εντόπισαν τρεις ακόμη πλανήτες μακριά από το ηλιακό μας σύστημα. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ένας εξ αυτών επειδή κινείται γύρω από ένα άστρο που δεν είναι απλά παρόμοιο με τον Ηλιο αλλά… ολόιδιο με αυτόν.

Δόθηκαν στη δημοσιότητα μια σειρά εικόνων του Ηλιου τις οποίες έχει καταγράψει το διαστημικό παρατηρητήριο SOHO που μελετά το μητρικό μας άστρο και τα φαινόμενα του. Δεν πρόκειται για τις συνήθεις εικόνες που βλέπουμε συνήθως από τον Ηλιο αλλά για εικόνες που παραπέμπουν πραγματικά σε έργα τέχνης. Υπέρυθρες κάμερες και άλλα όργανα έχουν καταγράψει διάφορα φαινόμενα στον Ηλιο με ένα τρόπο που ειδικοί μη και δεν έχουν μέχρι σήμερα δει ξανά.

Μια ακόμη εντυπωσιακή εικόνα έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Αυτή τη φορά ειδικοί της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας συγκέντρωσαν εικόνες που έχουν καταγράψει διαστημικά τηλεσκόπια που παρατηρούν τον Ηλιο (SDO, SOHO, IRIS) και δημιούργησαν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κολάζ. Σε αυτό απεικονίζεται εν είδη ουράνιου τόξου η όψη του Ηλιου σε όλα τα μήκη κύματος ακόμη και σε εκείνα που δεν είναι ορατά στο ανθρώπινο μάτι.

Οι μέρες της Γης είναι γνωστό ότι είναι μετρημένες, αφού η ακτινοβολία του Ήλιου θα γίνεται όλο και ισχυρότερη μέχρι που οι ωκεανοί θα αρχίσουν να βράζουν. Μια νέα μελέτη εκτιμά τώρα το πότε και το πώς θα έρθει το τέλος: η υδρόγειος θα έχει χάσει όλο το νερό της σε ένα δισεκατομμύριο χρόνια.

Πέρυσι τέτοιον καιρό η λέξη του συρμού ήταν «πέλετ». Απετάχθησαν οι πολλοί το ακριβό πετρέλαιο, αγόρασαν τις αυστριακές σόμπες και ζέσταναν το κοκαλάκι τους.

Οι αστροφυσικοί προσπαθούσαν να εντοπίσουν αυτές τις δομές από τη δεκαετία του 1960, και όπως φαίνεται μόλις τα κατάφεραν: αποστολή της NASA εντόπισε στον Ήλιο γιγάντια ρεύματα μεταφοράς θερμότητας, τα οποία φέρνουν θερμότητα από το εσωτερικό του άστρου μέχρι την επιφάνεια -ρεύματα τόσο μεγάλα ώστε η Γη θα κολυμπούσε μέσα τους σαν φελλός στον Αμαζόνιο.

Ο «κομήτης του αιώνα» φαίνεται ότι δεν επέζησε το πιο κρίσιμο βράδυ της ζωής του. Οι πρώτες παρατηρήσεις από διαστημικά τηλεσκόπια δείχνουν ότι ο κομήτης ΙSON πιθανότατα διαλύθηκε το βράδυ της Πέμπτης καθώς περνούσε σε μικρή απόσταση από τον Ήλιο.

Το βράδυ της Πέμπτης ο κομήτης ISON, που έχει χαρακτηριστεί «κομήτης του αιώνα», θα πλησιάσει πολύ τον Ηλιο. Οι επιστήμονες παρακολουθούν την πορεία του κομήτη για να δουν αν θα καταφέρει να επιβιώσει από το πέρασμα του από το μητρικό του άστρο ή αν θα καταστραφεί.

Εδώ και μήνες, τα μάτια των αστρονόμων παραμένουν στραμμένα σε μια βρόμικη χιονόμπαλα που ήρθε από τις παρυφές του Ηλιακου Συστήματος και ετοιμάζεται τώρα για ένα καυτό ραντεβού με τον Ήλιο. Η ώρα της κρίσης θα έρθει την προσεχή Πέμπτη, οπότε ο κομήτης ISON είτε θα διαλυθεί είτε θα μετατραπεί σε υπερθέαμα.

Αστροφυσικοί σε όλο τον κόσμο βρίσκονται σε αναμονή για ένα φαινόμενο που συμβαίνει κάθε 11 περίπου χρόνια, όταν η δραστηριότητα του Ήλιου κορυφώνεται και το μαγνητικό πεδίο του αναποδογυρίζει, με το βόρειο και το νότιο πόλο να αντιστρέφονται. Η διαδικασία έχει ήδη αρχίσει και η Γη μπορεί να ελπίζει σε ένα θεαματικό βόρειο και νότιο σέλας.

Νέα αμερικανική μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, υποστηρίζει ότι τα υψηλά επίπεδα δισφαινόλης Α – της χημικής ουσίας που εντοπίζεται κυρίως σε κονσέρβες, συσκευασμένα γεύματα και πλαστικά μπουκαλάκια – αυξάνουν τον κίνδυνο αποβολής κατά 80%.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε εικόνες από το άστρο HD 184738. Πρόκειται για ένα άστρο παρόμοιο με τον Ηλιο το οποίο βρίσκεται στα τελευταία στάδια της ζωής του. Ετσι οι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα να δουν πώς θα μοιάζει το μητρικό μας άστρο σε περίπου 5 δισεκατομμύρια έτη όταν και αναμένεται να έχουν «σωθεί» τα καύσιμα του και να αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για το ίδιο αλλά και το ηλιακό μας σύστημα, όπως το γνωρίζουμε σήμερα.

Το τέλος όχι μόνο της Γης αλλά και του ηλιακού μας συστήματος όπως το γνωρίζουμε είναι δεδομένο. Κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον τα καύσιμα του Ηλιου θα αρχίσουν να εξαντλούνται σηματοδοτώντας την αντίστροφη μέτρηση για το μητρικό μας άστρο. Το πρώτο στάδιο της τελικής φάσης ύπαρξης του Ηλίου θα είναι η διόγκωση του η οποία θα μετατρέψει προοδευτικά τη Γη σε ένα κυριολεκτικά κολασμένο κόσμο. Μια νέα μελέτη υπολογίζει ότι η Γη θα διαθέτει συνθήκες ικανές να επιτρέπουν στον άνθρωπο να ζει πάνω σε αυτή για περίπου 1.75 δισ. έτη ακόμη.