Οι ακτές της Τουρκίας φαίνονται πολύ καθαρά από την Κω, τα νερά που χωρίζουν το ακριτικό νησί από την απέναντι χώρα μοιάζουν με λίμνη. Ο επικεφαλής της πολιτικής προστασίας κ. Σεβαστιανός Μαραγκός δεν χρειαζόταν κιάλια για να εκτιμήσει την κατάσταση την περασμένη Δευτέρα. «Ευτυχώς, αυτή την εβδομάδα θα μας βοηθήσει ο καιρός» έλεγε στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας του. Τα μελτέμια αποτέλεσαν τον ισχυρότερο αποτρεπτικό παράγοντα εισόδου των εξαθλιωμένων προσφύγων και μεταναστών, που στις αρχές του Αυγούστου άγγιζε ημερησίως κατά μέσο όρο τα 800 άτομα, ανατρέποντας όλα τα δεδομένα της καθημερινότητας.
Καμία από τις εμπλεκόμενες Αρχές δεν είναι σε θέση να δώσει ακριβή αριθμό, αλλά εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο νησί περίπου 4.000 πρόσφυγες από τη Συρία μαζί με «ΠΕΠ» (Παράτυπα Εισερχόμενα Πρόσωπα) κυρίως από το Πακιστάν, το Ιράν και το Αφγανιστάν. Καμία αρχή δεν είναι επίσης σε θέση να δώσει ακριβή αριθμό για το πόσοι είναι οι Σύροι και πόσα είναι τα… «Πάκια», όπως έχουν ονομάσει οι κάτοικοι όλους τους υπόλοιπους.
Πάντως, το χάος των πρώτων ημερών του Αυγούστου, με τη μαζική εισροή 7.000 μεταναστών, μοιάζει να τακτοποιείται σιγά-σιγά. Η καθημερινότητα βρίσκει ξανά τον ρυθμό της, οι ζωγράφοι ξαναγύρισαν στη Λεωφόρο των Φοινίκων, οι επισκέπτες του Πλατάνου του Ιπποκράτη δεν βρίσκονται αντιμέτωποι με το… αξιοθέατο των μεταναστών να λούζονται στη βρύση του περιβόλου του.
Κυκλοφορώντας στους δρόμους της πόλης, δεν χρειάζεται να έχει κανένας ιδιαίτερη παρατηρητικότητα για να ξεχωρίσει τους σύρους πρόσφυγες πολέμου. Δεν είναι μόνο τα άψογα αγγλικά με τα οποία ζητούν πληροφορίες, τα ακριβά κινητά που έχουν μαζί τους και η προσεγμένη εμφάνιση των οικογενειών. Αρκεί να κοιτάξει κανείς τα πράγματα που κρατούν στα χέρια τους. Σε αντίθεση με τους «άλλους», που μεταφέρουν σε πλαστικές σακούλες ψωμί και τρόφιμα, αυτοί κρατούν τσάντες με είδη ένδυσης και υπόδησης από τα καταστήματα της πόλης.
Οι σύροι πρόσφυγες έδωσαν ζωή και σε ξενοδοχεία που παρέμεναν κλειστά ή υπολειτουργούσαν τους μήνες της χαμηλής τουριστικής κίνησης. Για τη διαμονή τους σε αυτές τις ξενοδοχειακές μονάδες οι οποίες βρίσκονται εντός της πόλης της Κω κυκλοφορούν πολλές φήμες. Κάποιοι λένε ότι στοιβάζονται στα δωμάτια με το κεφάλι και οι τιμές αγγίζουν ακόμη και τα 20 ευρώ, άλλοι ότι φιλοξενούνται με 10 ευρώ για λίγες μόνο ώρες προκειμένου να ξεκουραστούν, να πλυθούν και να ικανοποιήσουν τις σωματικές τους ανάγκες. Φυσικά, δεν λείπουν και οι μαρτυρίες για ακραίες περιπτώσεις που επιτήδειοι χρέωσαν τη χρήση τουαλέτας με 5 ευρώ και τη φόρτιση του κινητού με 3 ευρώ. Υπάρχουν διηγήσεις ακόμη και για οδηγούς ταξί που αρνήθηκαν να μεταφέρουν πρόσφυγες στη λογική «πού να ξέρουμε τι μπορεί να κουβαλάνε». Οσοι πουλούσαν χρηστικά είδη για πρόσφυγες έκαναν χρυσές δουλειές: τα δύο καταστήματα της πόλης με είδη κάμπινγκ ξεπούλησαν. Αυτό οδήγησε και άλλους καταστηματάρχες να προμηθευτούν σκηνές. Ξεπούλησαν και αυτοί.
Ολα αυτά στο περιθώριο της συγκινητικής βοήθειας που πρόσφεραν οι περισσότεροι κάτοικοι της Κω, που ξέρουν τι θα πει προσφυγιά καθώς πολλοί είναι απόγονοι Μικρασιατών, στα εξαθλιωμένα θύματα του πολέμου και των δουλεμπορικών κυκλωμάτων.

Η καταστροφή του τουρισμού
Αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Την άλλη την καταγράφουν τα στοιχεία της τουριστικής κίνησης. Βέβαια, οι αριθμοί στο διεθνές αεροδρόμιο του νησιού δείχνουν να υπάρχει μια κάμψη της κίνησης που δεν ξεπερνά το 3% μέχρι και το τέλος Ιουλίου. Οι ακυρώσεις στην πρώτη φάση έξαρσης του Μεταναστευτικού, όπως εξηγούν τουριστικοί παράγοντες, σχετίζονταν και με την πολιτική αβεβαιότητα που προκάλεσε η διενέργεια του δημοψηφίσματος. Με την οριστικοποίηση της συμφωνίας υπήρξε αύξηση κρατήσεων η οποία εξισορρόπησε την κατάσταση.
Ομως το πρόβλημα που δημιούργησε η δεύτερη έξαρση του Μεταναστευτικού, στις αρχές Αυγούστου, δύσκολα θα ξεπεραστεί. Παρά το γεγονός ότι η Κως αποτελεί την τρίτη σε αριθμό πύλη εισόδου μεταναστών στη χώρα, υπήρξε πρώτη και με διαφορά στις αναφορές των ξένων μέσων ενημέρωσης.
Η κυρία Ντίνα Σβύνου, πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Κω, αναλύοντας τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της από τα μέλη της Ενωσης, οδηγείται στο συμπέρασμα ότι εφέτος η τουριστική περίοδος θα διαρκέσει επί της ουσίας έναν μήνα λιγότερο. Οι κρατήσεις του Σεπτεμβρίου παρουσιάζουν μια πτώση της τάξης του 60% σε σχέση με πέρσι. Για τον Οκτώβριο τα νούμερα είναι ακόμη χειρότερα. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι εφέτος η σεζόν δεν θα διαρκέσει ως τα τέλη Οκτωβρίου, όπως άλλες χρονιές, αλλά ως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Μπορεί να ανατραπεί η κατάσταση; «Από τις 2 Ιουνίου με επιστολή μας στον κ. Βούτση και την κυρία Κουντουρά είχαμε επισημάνει την ανάγκη να δρομολογηθεί πλοίο για τη μεταφορά των μεταναστών αλλά…» λέει η κυρία Σβύνου.
Προβληματισμό προκαλούν και τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο διευθύνων σύμβουλος της VTours-TUI, κ. Σταμάτης Βουκουβαλίδης. Οι προκρατήσεις για την επόμενη τουριστική περίοδο, σε σύγκριση με πέρυσι, είναι μειωμένες κατά 70% –πραγματική καταστροφή, λένε οι επαγγελματίες του νησιού.
Οι «επιτροπές υποδοχής» και κίτρινο βεσπάκι
Στις αρχές Αυγούστου ένα ζευγάρι που ξενυχτούσε στην περιοχή του Αγ. Φωκά αποφάσισε να περιμένει την ανατολή του ηλίου. Στο πίσω μέρος του μυαλού τους υπήρχε η πιθανότητα να δουν και κάποιο σκάφος με μετανάστες. Αυτό που δεν περίμεναν ήταν ένα ολόκληρο τελετουργικό, που ξεκίνησε με «ριπές φωτός», σαν σήματα μορς, από μια διπλανή παραλία και κατέληξε σε πλιάτσικο.
Το ζευγάρι πλησίασε προσεκτικά στην παραλία και είδε δύο αυτοκίνητα που περίμεναν το φουσκωτό. Στα αυτοκίνητα επιβιβάστηκαν για να οδηγηθούν στην πόλη οι μετανάστες. Το ζευγάρι εν τω μεταξύ είχε καταφέρει να καταγράψει τους αριθμούς των δύο οχημάτων, τις οποίες και παρέδωσε στις Αρχές. Από το Λιμεναρχείο δεν υπήρξε άλλη πληροφόρηση για το θέμα. Ωστόσο, καλά πληροφορημένες πηγές που μίλησαν στο «Βήμα» υποστηρίζουν ότι το ένα όχημα ανήκει σε αλβανικής καταγωγής κάτοικο της Κω και σε έναν επίσης κάτοικο της Κω, με καταγωγή από την Αθήνα.
Αν στην περίπτωση του ζευγαριού διατηρείται η ανωνυμία που ζητήθηκε, εντελώς διαφορετική, επώνυμη και καταγεγραμμένη στον τοπικό Τύπο, είναι η μαρτυρία της δημοσιογράφου Ξανθίππης Αγρέλη. «Κατά τις έξι το πρωί, στα μέσα του Αυγούστου, είδα να πλευρίζει στην παραλία κάτω από το σπίτι μου μια φουσκωτή λέμβος. Δύο άντρες τράβηξαν τη βάρκα έξω και έβγαλαν τη βαλβίδα για να ξεφουσκώσει. Τη μηχανή την έκρυψαν κάτω από μια αρμυρήθρα». Η κυρία Αγρέλη πλησίασε και ρώτησε αν πουλάνε τη μηχανή. «Είναι πουλημένη» της απάντησαν σε σπαστά ελληνικά. Λίγο μετά ήλθε μια βέσπα στην οποία φόρτωσαν τη μηχανή. Φεύγοντας έγνεψαν ότι θα ξαναγυρίσουν για να πάρουν την ξεφουσκωμένη λαστιχένια λέμβο.
Τι είχε συμβεί; Ηταν οι άνθρωποι αυτοί μέλη της «επιτροπής υποδοχής», όπως ονομάζουν οι ντόπιοι τους υπόπτους για συνεργασία με τους δουλεμπόρους; Ή ήταν πολίτες που κατεβαίνουν τα ξημερώματα στις παραλίες για να μαζέψουν φουσκωτά σκάφη, κακής ποιότητας μηχανές, ακόμη και σωσίβια για να τα πουλήσουν στη συνέχεια; Κανένας δεν βάζει το χέρι του στη φωτιά.
Ωστόσο, όσοι έχουν παρακολουθήσει ανάλογες σκηνές συμφωνούν σε δύο διαπιστώσεις. Οτι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες κατευθύνονται σε πρόσωπα που φορούν κόκκινες φανέλες και ότι σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις αποβίβασης παρατήρησαν ένα κίτρινο βεσπάκι να φεύγει από την περιοχή. Οι μοναδικές συλλήψεις που έχουν καταγραφεί είναι δύο πολιτών που μετέφεραν μετανάστες από τις παραλίες της πόλης προς το χωριό Μαστιχάρι από το οποίο μπορεί κανείς εύκολα να περάσει στην Κάλυμνο, όπου η ταυτοποίηση και η μετάβαση στον Πειραιά υποτίθεται ότι γίνονται ευκολότερες.
Η υγειονομική βόμβα του «Κάπτεν Ηλίας»

Στις αρχές Αυγούστου ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ηλίας Καματερός μπήκε σε υποκατάστημα τράπεζας στην Κω προκειμένου να πραγματοποιήσει τις συναλλαγές του. Αποδοκιμάστηκε και αναχώρησε εσπευσμένα. Η τοπική κοινωνία «χρεώνει» στον μετριοπαθή βουλευτή της Αριστεράς την υγειονομική βόμβα που δημιουργήθηκε στο ξενοδοχείο «Κάπτεν Ηλίας», στην περιοχή Λάμπη, όπου η αλληλεγγύη συνυπάρχει με τον φόβο και την οργή.

Ο βουλευτής βρήκε αυτή την προσωρινή λύση στην προσπάθειά του να προσφέρει καταφύγιο στους περίπου 300 μετανάστες που έμεναν εκτεθειμένοι κάτω από άσχημες καιρικές συνθήκες στο λιμάνι του νησιού, εικόνα που παρατηρούσε χωρίς να επιδεικνύει ιδιαίτερα ανακλαστικά ο δήμαρχος κ. Γιώργος Κυρίτσης. Ο κ. Καματερός όμως δεν υπολόγισε ότι η ύπαρξη ενός φιλόξενου χώρου στον πρώτο σταθμό της μεγάλης φυγής για την Κεντρική και τη Βόρεια Ευρώπη θα μαθευόταν ως τα πέρατα της Ανατολής. Σύντομα στο ξενοδοχείο μαζεύτηκαν περισσότερα από 1.000 άτομα σε μια αβίωτη συνύπαρξη.
Την Τρίτη το βράδυ, έπειτα από δύο ανεξήγητες πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν στο ξενοδοχείο και έπειτα από διαδοχικές συμπλοκές των Πακιστανών, οι οποίοι κυριαρχούν στο κτίριο, με τους Αφγανούς που μένουν στα γύρω χωράφια, συνήλθε η δημοτική ομάδα. Κατά τη συνεδρίαση ακούστηκαν «σημεία και τέρατα» για τα όσα συμβαίνουν στο νησί, με αποκορύφωμα την εκτίμηση ότι στον χώρο κυριαρχεί μια πακιστανική «μαφία» με δραστηριότητες που φτάνουν ως το μοίρασμα, με το αζημίωτο, πλαστών εγγράφων πιστοποίησης. Σύμφωνα με τα όσα ακούστηκαν στη συνεδρίαση, δύο μέλη τής εν λόγω «μαφίας» έχουν εντοπιστεί και έχουν τεθεί υπό παρακολούθηση από τις Αρχές ασφαλείας του νησιού.
Ο Καμμένος, η Χρυσή Αυγή και το κέντρο υποδοχής

Αποδέκτης της οργής που υπάρχει στο νησί για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και για την οποία οι ευθύνες αποδίδονται στην κυβέρνηση αλλά και στον δήμο της Κω έγινε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο νησί ο Π. Καμμένος. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ απέδωσε τις αποδοκιμασίες σε προβοκάτσια της Χρυσής Αυγής. Δεν ήταν έτσι. Οι κάμερες δεν κατέγραψαν τον δεύτερο γύρο αποδοκιμασιών κατά την έξοδο του κ. Καμμένου από το δημαρχιακό μέγαρο. Εξαγριωμένοι πολίτες τού φώναζαν: «Κατέστρεψες με την ανυπαρξία σου ένα νησί και μας αποκαλείς και χρυσαυγίτες;».

Την Κω επισκέφτηκαν και οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής, Κασιδιάρης, Μίχος και Παναγιώταρος. Παρά το διθυραμβικό δελτίου Τύπου της τοπικής οργάνωσης για «θριαμβευτική υποδοχή», η παρουσία τους πέρασε μάλλον απαρατήρητη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ελάχιστες παρέες από όσες βρίσκονταν στην κεντρική πλατεία της πόλης, την οποία οι τρεις βουλευτές διέσχισαν για να πάνε στο δημαρχείο προκειμένου να συναντήσουν τον δήμαρχο που όμως είχε φροντίσει να λείπει, αντιλήφθηκαν την παρουσία τους. Επειδή προφανώς η Χρυσή Αυγή θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει τη δυσαρέσκεια από τη διαχείριση του Μεταναστευτικού, οι εκπρόσωποί της –έστω και απρόσκλητοι –δεν παρέλειψαν να παρευρεθούν σε εκδήλωση για την ίδρυση κέντρου φιλοξενίας μεταναστών, στην τοποθεσία Λινοπότης, που φαίνεται να προκρίνεται, προκαλώντας τις αντιδράσεις του δημάρχου αλλά και των επαγγελματικών και τουριστικών φορέων του νησιού.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ