Ολλανδοί ερευνητές χρησιμοποίησαν βλαστικά κύτταρα προκειμένου να δημιουργήσουν λωρίδες μυϊκού ιστού ο οποίος αναμένεται σύντομα να οδηγήσει σε… χάμπουργκερ του δοκιμαστικού σωλήνα.
Οικολογία από το… εργαστήριο
Στόχος των ερευνητών που εκτιμούν ότι το κρέας εργαστηρίου θα είναι έτοιμο αργότερα μέσα στο έτος είναι να ανακαλύψουν έναν πιο αποτελεσματικό τρόπο παραγωγής κρέατος ο οποίος θα καταργεί την ανάγκη εκτροφής ζώων και όσα αυτή συνεπάγεται τόσο για τα ίδια τα ζώα όσο και για τον πλανήτη.
Σε μεγάλο επιστημονικό συνέδριο στο Βανκούβερ του Καναδά ο καθηγητής Μαρκ Ποστ από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ ανέφερε ότι το συνθετικό κρέας θα μπορούσε να μειώσει το αποκαλούμενο «περιβαλλοντικό αποτύπωμα» (δηλαδή τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου) που αφορά τη διαδικασία παραγωγής κρέατος ως και κατά 60%.
Κρέας σαν… καλαμάρι
Ο καθηγητής Ποστ και η ομάδα του έχουν μέχρι στιγμής δημιουργήσει μικρά κομμάτια ζωϊκού μυϊκού ιστού με μήκος περίπου δύο εκατοστά, πλάτος ένα εκατοστό και πάχος της τάξεως του ενός χιλιοστού. Το χρώμα τους είναι υπόλευκο και μοιάζουν με… καλαμάρια. Το επόμενο βήμα της διαδικασίας είναι να αναμιχθούν αυτά τα κομμάτια μυός με αίμα και τεχνητό λίπος με απώτερο στόχο την παραγωγή ενός λαχταριστού χάμπουργκερ που θα «μαγειρευτεί» στο εργαστήριο ως το ερχόμενο φθινόπωρο.
Το κόστος για τη δημιουργία των τεχνητών χάμπουργκερ βέβαια είναι αυτή τη στιγμή απαγορευτικό και αγγίζει τα 240.000 ευρώ, ωστόσο ο δρ Ποστ τονίζει ότι μόλις η τεχνική είναι πλέον ευρέως διαθέσιμη οι τεχνικές παραγωγής θα βελτιωθούν και το κόστος θα πέσει σημαντικά.
Οπως ανέφερε ο καθηγητής στην ιστοσελίδα του βρετανικού ειδησεογραφικού πρακτορείου BBC «ο λόγος για τον οποίον διεξάγουμε αυτή την έρευνα είναι να αποδείξουμε ότι το κρέας εργαστηρίου μπορεί να αποτελέσει γεγονός. Το επόμενο βήμα είναι να επενδύσουμε πολλή επιπλέον δουλειά αλλά και χρήματα ώστε η διαδικασία να είναι αποτελεσματική αλλά και αποδοτική από οικονομικής απόψεως».
Οι συμβατικές μέθοδοι στο… κόκκινο
Για ποιον λόγο όμως χρειάζεται να «ξοδεύεται» τόσος χρόνος και χρήμα προκειμένου να γεννηθεί «high tech» κρέας, τη στιγμή που οι παραδοσιακές τεχνικές παραγωγής κρέατος μέσω της εκτροφής ζώων έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές εδώ και χιλιάδες χρόνια; Επειδή, όπως υποστηρίζουν οι περισσότεροι επιστήμονες, οι συμβατικές μέθοδοι παραγωγής κρέατος έχουν ουσιαστικώς φθάσει… στα όριά τους.
Οι ειδήμονες αναφέρουν ότι η παραγωγή κρέατος θα πρέπει να διπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια ώστε να καλύψει τις ανάγκες του συνεχώς αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου όμως η κλιματική αλλαγή, η έλλειψη νερού και η ακόμη εντονότερη αστικοποίηση θα καταστήσουν πιο δύσκολη την παραγωγή τροφής με τις «παραδοσιακές» μεθόδους.
Πιο αποδοτική η «high-tech» παραγωγή… εργαστηρίου
Σύμφωνα με τον καθηγητή Ποστ, μελλοντικά η παραγωγή κρέατος εργαστηρίου θα είναι αποτελεσματικότερη από την παραγωγή κρέατος με τον συμβατικό τρόπο. Σήμερα, οι χοίροι ή οι αγελάδες χρειάζεται να λαμβάνουν 100 γραμμάρια φυτικής πρωτεΐνης προκειμένου να παραχθούν 15 γραμμάρια ζωϊκής πρωτεΐνης – η αποδοτικότητα της διαδικασίας είναι δηλαδή της τάξεως του 15%. Το συνθετικό κρέας, λέει ο καθηγητής, θα μπορεί να παράγεται με ενεργειακή αποδοτικότητα της τάξεως του 50%.
Και άλλο ένα βασικό ερώτημα που απασχολεί προφανώς όλους τους μελλοντικούς καταναλωτές: Τι γεύση θα έχει το χάμπουργκερ εργαστηρίου; «Στην αρχή η γεύση θα είναι λίγο… άγευστη» εξηγεί ο δρ Ποστ και προσθέτει ότι απαιτείται επιπλέον δουλειά στο συγκεκριμένο πεδίο. «Πρέπει να ανακαλύψουμε ποια ακριβώς συστατικά του κρέατος παράγουν τη γεύση και να δούμε εάν μπορούμε να παρέμβουμε με βάση αυτά τα συστατικά για να δώσουμε γεύση στο συνθετικό κρέας».
Καλύτερη μεταχείριση των ζώων
Ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημα του τεχνητού κρέατος θα είναι ότι θα μειωθεί ο αριθμός των ζώων που σφαγιάζονται στον βωμό του ανθρώπου, καταλήγει ο καθηγητής.
Πάντως, σχολιάζοντας τη νέα μελέτη, ο Ντέιβιντ Στίλι, πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Earthsave Canada σημείωσε ότι τα ίδια οφέλη για τον πλανήτη θα προσέφερε η κατανάλωση λιγότερου κρέατος από τον πληθυσμό χωρίς να χρειάζεται να ξοδεύονται μεγάλα χρηματικά ποσά για τη δημιουργία του κρέατος εργαστηρίου. Παράλληλα ο κύριος Στίλι εξέφρασε την ανησυχία ότι θα απαιτείται η χρήση μεγάλων ποσοτήτων αντιβιοτικών καθώς και μυκητοκτόνων στο συνθετικό κρέας ώστε να μην αποσυντίθεται εύκολα.