Warhol, Koons, Indiana: Καπιταλιστικός ρεαλισμός για πάντα

Στην αλληλογραφία του με τον αρχιτέκτονα Πίτερ Σμίθσον, ο Ρίτσαρντ Χάμιλτον (1922-2011) εξέφραζε κάποιες σκέψεις του για το πώς θα μπορούσε να προσδιοριστεί η νέα τέχνη της εποχής. Ηταν 1957 και αυτός που θα χαρακτηριζόταν ως ο πατέρας της pop art έγραφε: «Η pop art είναι δημοφιλής (σχεδιασμένη για ένα μαζικό κοινό), παροδική (μια βραχυπρόθεσμη λύση), αναλώσιμη (ξεχνιέται εύκολα), έχει χαμηλό κόστος, μαζική παραγωγή, είναι φρέσκια (απευθύνεται σε νέους), είναι πονηρή, σέξι, ευφυής, λαμπερή και Big Business». Καθώς θα περνούσε τον Ατλαντικό και θα εδραιωνόταν στην Αμερική σε τέτοιον βαθμό ώστε να ξεχαστεί η πατρότητα του Χάμιλτον, αυτό το νέο ιδίωμα που ταυτίστηκε τελικά με τον Αντι Γουόρχολ (1928-1987) έγινε η ιδανική τέχνη για να εκφράσει τη σύγχρονη αμερικανική ζωή, τη λατρεία της κατανάλωσης και το μεγαλείο του καπιταλισμού και να λειτουργήσει ως το αντίπαλο δέος στην πενία της Σοβιετικής Ενωσης και στον σοσιαλιστικό ρεαλισμό της. Υποτίθεται ότι αυτό το «ευφυές» ιδίωμα ασκούσε παράλληλα μια ειρωνική κριτική – όχι πάντα ορατή με γυμνό μάτι –
σε αυτόν τον τρόπο ζωής με τα φορτωμένα ράφια των σουπερμάρκετ, τις φωτογραφίες διασημοτήτων που λατρεύονταν ως εικονίσματα και τα μηνύματα που λειτουργούσαν ως logos. Οπως το έργο «Love» (1965) του Ρόμπερτ Ιντιάνα (1928-2018), το οποίο προτού γίνει το σταθερά αναγνωρίσιμο γλυπτό με τα τέσσερα γράμματα της λέξης να στηρίζονται μεταξύ τους, είχε πρωτοπαρουσιαστεί ως η εικόνα σε μια χριστουγεννιάτικη κάρτα του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (ΜοΜΑ) και εν συνεχεία σε γραμματόσημο των ΗΠΑ.

Οπως αποδείχθηκε, ο Ρίτσαρντ Χάμιλτον έβλεπε πολύ μακριά. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60, ο ίδιος έγινε ο πρίγκιπας αυτού του ιδιώματος που προσπαθούσε να περιγράψει στον φίλο του, ο Αντι Γουόρχολ μια ανθηρή βιομηχανία και οι απόγονοί τους, όπως ο Τζεφ Κουνς (1955-) ή ο Τακάσι Μουρακάμι (1962-), πλέον βρίσκονται στη συλλογή κάθε ολιγάρχη ο οποίος σέβεται τον εαυτό του.