Φυγή προς τα εμπρός, πλην όμως με… δελτίο στα πολιτικά και οικονομικά του «καύσιμα», θα επιχειρήσει το επόμενο Σαββατοκύριακο από το βήμα της ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου ουσιαστικά θα εγκαινιάσει και τη μακρά, κατά τα φαινόμενα, προεκλογική περίοδο.

Υπό την πίεση των προβλημάτων της ακρίβειας, του αβέβαιου οικονομικού περιβάλλοντος και της εκκρεμότητας μιας συνολικής, ευρωπαϊκής διαχείρισης της ενεργειακής κρίσης, ο Πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο αναζητούν μια αποτελεσματική όσο και σύνθετη συνταγή εν όψει του χειμώνα.

Οι προκλήσεις περιπλέκονται δε στην παρούσα συγκυρία ακόμα περισσότερο λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής πίεσης εξαιτίας της σκοτεινής υπόθεσης των υποκλοπών και των, ενδεχομένως, ανεξέλεγκτων και ασύμμετρων παρενεργειών της.

Η επίκληση των σεναρίων αστάθειας

Δύο εβδομάδες έπειτα από τις αποκαλύψεις για την παρακολούθηση του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη, η υπόθεση έχει μεν πάρει τον δρόμο της κοινοβουλευτικής διερεύνησης, όμως παραμένει στην πολιτική επικαιρότητα και προκαλεί εμφανή νευρικότητα, ανησυχία και – εν μέρει – αναταράξεις.

Ενδεικτική της νευρικότητας θεωρήθηκε η δημόσια αναφορά του Πρωθυπουργού κατά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου της προηγούμενης Τρίτης, στην «απειλή στρατηγικού χαρακτήρα, γιατί όλα πια δείχνουν πως η Μόσχα επιδιώκει μέσω της οικονομικής πίεσης να δημιουργηθεί και κοινωνική αναταραχή, αλλά και πολιτική αστάθεια στο εσωτερικό των χωρών που αντιδρούν στα σχέδιά της». Κατά τα όσα διαφαίνονται και διαμηνύονται από το Μέγαρο Μαξίμου, η παράμετρος της σταθερότητας θα είναι κεντρικό στοιχείο των παρεμβάσεων του Κυριάκου Μητσοτάκη στη  ΔΕΘ την ερχόμενη εβδομάδα, εν όψει εκλογών και με το βλέμμα στο μετεκλογικό περιβάλλον. Υπό αυτό το πρίσμα, τα απόνερα της υπόθεσης των υποκλοπών επηρεάζουν πλέον καθοριστικά τα σενάρια αυτοδυναμίας ή συνεργασιών και ήδη σε  κάποιες συζητήσεις μεταξύ πολιτικών παραγόντων επανέρχονται τα ενδεχόμενα αλλαγής του εκλογικού νόμου ή και των τριπλών εκλογών.

Η «μπαλοθιά» από τα Ανώγεια

Η σημαντικότερη μέχρι στιγμής παρενέργεια των υποκλοπών προήλθε την προηγούμενη εβδομάδα, μέσω της αναπάντεχης παρέμβασης του Κώστα Καραμανλή από τα Ανώγεια.

Μιλώντας στο πολιτικό μνημόσυνο του Γιάννη Κεφαλογιάννη, ο πρώην πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην υπόθεση και διατύπωσε ένα πολλαπλώς αιχμηρό σχόλιο, το οποίο ερέθισε, αρχικώς, έντονα το Μέγαρο Μαξίμου:

«Διαύγεια και διαφάνεια είναι άλλωστε θεμελιώδη ζητούμενα για σύννομο και ομαλό δημόσιο βίο. Ακόμη περισσότερο όταν προκύπτουν ζητήματα όπως αυτό της παρακολούθησης τηλεφώνου πολιτικού αρχηγού, δημοσιογράφου ή κάθε πολίτη. Σε τέτοιου είδους καταστάσεις η κάθαρση επέρχεται μόνο εφόσον αποσαφηνιστούν πλήρως. Το θέμα είναι τόσο βαρύ και σοβαρό που δεν επιτρέπεται ούτε αντέχεται να μείνουν σκιές ιοβόλες για τη δημοκρατική ομαλότητα. Φως λοιπόν! Απλετο φως!» είπε εμφατικά ο πρώην πρωθυπουργός. Και συνέχισε με μια αναφορά η οποία ενόχλησε ακόμα περισσότερο το πρωθυπουργικό περιβάλλον: «Το να προκλήθηκαν τα γεγονότα αυτά από κυβερνητική πρωτοβουλία είναι εκτός από αντιδημοκρατικό και παράνομο, τόσο πέρα από κάθε όριο νοσηρής φαντασίας και πολιτικής ανοησίας που είναι αδιανόητο. Παραμένει όμως επιτακτική η ανάγκη να ξεκαθαριστεί ποιοι και με ποια δικαιολογία ζήτησαν κάτι τέτοιο και ποιοι και πώς το ενέκριναν».

Κατέληξε δε με μια επισήμανση, η οποία αρχικώς ερμηνεύθηκε ως σαφής αποστασιοποίηση από την κεντρική γραμμή της κυβέρνησης και του ίδιου του Πρωθυπουργού: «Η επίκληση του απορρήτου σε τέτοιες περιπτώσεις υποτάσσεται στην ανάγκη κάθαρσης του δημόσιου βίου. Ολα στο φως λοιπόν και από εκεί και πέρα απαραίτητες και με διακομματική συνεργασία οι διορθώσεις του θεσμικού καθεστώτος που διέπει και την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου αλλά και την εν γένει λειτουργία των μυστικών υπηρεσιών. Αυτά τα στοιχειώδη για να αποτραπεί η περαιτέρω απαξίωση των θεσμών».

Αναζήτηση ερμηνειών και άμεση… ανακωχή

Οι απόπειρες ερμηνείας των διαθέσεων και των προθέσεων του πρώην πρωθυπουργού ήταν ποικίλες. Κυμάνθηκαν από το ότι θέλησε να στείλει μηνύματα στον Πρωθυπουργό μέχρι του ότι επιχειρείται πλέον μια ανασύσταση του καραμανλικού πόλου στη ΝΔ και μια προσπάθεια να διαμηνυθεί ότι υπάρχουν αυθεντικοί και… λιγότερο αυθεντικοί εκφραστές της παράταξης, σε μια περίοδο ιδιαίτερης πολιτικής κρισιμότητας.

Ολα αυτά προκάλεσαν μια εσωτερική κρίση μερικών ωρών. Επειτα δε από διάφορες επικοινωνίες και με τη βοήθεια διαμεσολαβητών, το περιβάλλον του πρώην πρωθυπουργού παρενέβη «πυροσβεστικά» το πρωί της Πέμπτης, καλώντας «τον οποιονδήποτε να διαβάσει προσεκτικά το επίμαχο χθεσινό απόσπασμα της ομιλίας του πρώην πρωθυπουργού για να διαπιστώσει ότι δεν περιείχε αιχμές εναντίον της κυβέρνησης, αλλά ότι είπε αυτονόητα πράγματα, ώστε σκιές και φήμες να μη δηλητηριάζουν τον δημόσιο βίο».

Βάσει αυτής της διαρροής ακολούθησαν οι δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου και στελεχών του Μεγάρου Μαξίμου, όπως ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος, σύμφωνα με τους οποίους δεν υπήρξε καμία διάσταση μεταξύ κυβέρνησης και του πρώην πρωθυπουργού. Την ίδια ημέρα δε, ο υπουργός Μεταφορών Κώστας Καραμανλής υποδέχθηκε τον Κυριάκο Μητσοτάκη στις Σέρρες, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Καλώς ήρθατε στην πόλη των Σερρών, καλώς ήρθατε στη γενέτειρα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, και θέλω να γνωρίζετε ότι όλοι οι Νεοδημοκράτες είμαστε μία γροθιά μαζί σας (…)».

Καμία αμφισβήτηση της ηγεσίας προσώρας

Παρά ταύτα, η αναστάτωση στο παρασκήνιο είναι υπαρκτή και ορισμένοι εντός της ΝΔ και στις παρυφές της αναμένουν τη συνέχεια και το αν οι εκδηλώσεις αυτές θα διαμορφώσουν ένα κλίμα εσωτρέφειας.

Οπως πάντως εκτιμούν στελέχη κομματικά, κοινοβουλευτικά και κυβερνητικά, η παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού και οι υπάρχουσες ανησυχίες βουλευτών της ΝΔ δεν νοούνται αυτή τη στιγμή ως ενδείξεις αμφισβήτησης της ηγεσίας. Περισσότερο εντάσσονται σε ένα πλέγμα ανησυχιών εν όψει εκλογών και αγωνίας της επανεκλογής.

Δεδομένης της πρόσφατης αναφοράς του ιδίου του Πρωθυπουργού στις απόπειρες αποσταθεροποίησης οι οποίες εκδηλώνονται από τη Μόσχα στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον, ιδιαίτερη βαρύτητα προσλαμβάνει η παρατεινόμενη εκκρεμότητα την ιδιωτικοποίησης του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης.

Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και οι κρίσιμες λεπτομέρειες

Το αμερικανικό ενδιαφέρον, οι ενδιαφερόμενες κοινοπραξίες και οι ανησυχίες λόγω της νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας

Ο σχετικός διαγωνισμός έλαβε νέα, δεύτερη παράταση τον Ιούλιο και η καταληκτική προθεσμία υποβολής προσφορών για την απόκτηση μεριδίου τουλάχιστον 67% έχει οριστεί για τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Το αμερικανικό ενδιαφέρον για το λιμάνι και πρωτίστως για τη στρατιωτική-γεωπολιτική του διάσταση είναι γνωστό και πολλαπλώς εκπεφρασμένο (δύο αμερικανικές εταιρείες συμμετέχουν στον διαγωνισμό). Μεταξύ άλλων, ο αμερικανός υπουργός Αμυνας Λόιντ Οστιν επισήμανε προ εβδομάδων στον έλληνα ομόλογό του Νίκο Παναγιωτόπουλο κατά τη συνάντησή τους στις ΗΠΑ: «Θα ήθελα επίσης να τονίσω την κατά προτεραιότητα πρόσβαση που παρείχε η κυβέρνησή σας στις δυνάμεις μας στον λιμένα της Αλεξανδρούπολης, η οποία μας επιτρέπει να συνεχίζουμε να παρέχουμε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία και να αντιμετωπίζουμε εχθρικά στοιχεία, καθώς και να διεξάγουμε ασκήσεις και επιχειρήσεις στα Βαλκάνια, στην Ανατολική Μεσόγειο και στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας».

Ο διαγωνισμός για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έλαβε νέα, δεύτερη παράταση τον Ιούλιο και η καταληκτική προθεσμία υποβολής προσφορών για την απόκτηση μεριδίου τουλάχιστον 67% έχει οριστεί για τα τέλη Σεπτεμβρίου

Την προηγούμενη εβδομάδα δε, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ δήλωσε εμφατικά κατά τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη: «Η Αλεξανδρούπολη εκτιμώ ότι θα αποτελέσει γεωστρατηγικό κέντρο για την Ελλάδα, την περιοχή και τους συμμάχους μας», ενώ σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση ο Πρωθυπουργός «έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομική και ενεργειακή συνεργασία των δύο χωρών, ενώ ανέλυσε τη σημασία των υποδομών που αναπτύσσει η Ελλάδα για την ενεργειακή της ασφάλεια, τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης, λόγω της στρατηγικής της θέσης».

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι οποίες επιβεβαιώνονται από πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, πίσω από τις πιεστικές εκκρεμότητες κρύβονται ορισμένες κρίσιμες λεπτομέρειες.

Οι ενδιαφερόμενες κοινοπραξίες

Οι ενδιαφερόμενες κοινοπραξίες για το λιμάνι είναι οι εξής:

1. Quintana Infrastructure & Development (αμερικανικών συμφερόντων).

2. Κοινοπραξία Cameron S.A. – Goldair Cargo AE – Bollore Africa Logistics.

3.Κοινοπραξία (με αμερικανική συμμετοχή) International Port Investments Alexandroupolis, η οποία απαρτίζεται από τις εταιρείες Black Summit Financial Group – Euroports-EFA Group και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

4. ΟΛΘ ΑΕ.

Κατά πληροφορίες, η παράταση ζητήθηκε τον Ιούλιο από την κοινοπραξία Cameron (όμιλος Κοπελούζου), Goldair και Bollore Africa Logistics, έπειτα από την αποχώρηση της Bollore από το σχήμα, επειδή εξαγοράστηκε από τη Mediterranean Shipping Company.

Η Cameron θεωρούνταν από τις επικρατέστερες του διαγωνισμού, ωστόσο καλά πληροφορημένες πηγές επιμένουν ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο συναντά τουλάχιστον την επιφύλαξη, ανησυχία, έως και αντίδραση της αμερικανικής πλευράς, για λόγους που σχετίζονται με τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα.

Πιο συγκεκριμένα, το σχήμα της Cameron συνδέεται εμμέσως με την εταιρεία Gastrade, η οποία έχει αναλάβει την κατασκευή του σταθμού επαναεριοποίησης LNG (FSRU) στην περιοχή.

Στην Gastrade συμμετέχουν όμως, μεταξύ άλλων και πέραν του ομίλου Κοπελούζου, το βουλγαρικό Δημόσιο μέσω της Bulgartransgaz με ποσοστό 20% και, μέσω του ΔΕΣΦΑ, μία κοινοπραξία ισπανικών, βελγικών και ιταλικών συμφερόντων, με ποσοστό 12%.

Υπό αυτό το πρίσμα, ενδεχόμενες και διαφαινόμενες ανατροπές συσχετισμών και αλλαγή (γεω)πολιτικού προσανατολισμού των κυβερνήσεων της Ιταλίας και της Βουλγαρίας εντείνουν τις αμερικανικές ανησυχίες και πιέσεις.

Το ίδιο – και σε μεγαλύτερο βαθμό – ισχύει σε ό,τι αφορά τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης, λόγω της παρουσίας των συμφερόντων του Ιβάν Σαββίδη.

Με αυτά τα δεδομένα και στη σκιά των πρόσφατων επαφών της ελληνικής κυβέρνησης με αμερικανούς αξιωματούχους, υψηλά ιστάμενη πολιτική πηγή στην Αθήνα εκφράζει τη βεβαιότητα ότι το θέμα θα έχει επιλυθεί έως το τέλος του μηνός, με τρόπο ο οποίος θα κάμπτει τις ενστάσεις και τις ανησυχίες της αμερικανικής πολιτικο-οικονομικο-στρατιωτικής τάξης…

Γρίφος ο προϋπολογισμός του 2023

Η απόπειρα επανεκκίνησης από τη ΔΕΘ και η προετοιμασία για το εξαιρετικά δύσκολο διάστημα των επόμενων μηνών προσλαμβάνουν έναν πολλαπλώς κρίσιμο χαρακτήρα. Ο Πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο αναζητούν έως και την τελευταία στιγμή ένα μείγμα εξαγγελιών ρεαλιστικών και αποτελεσματικών, γνωρίζοντας ωστόσο ότι το προσεχές διάστημα θα κυριαρχείται από την αβεβαιότητα και τη ρευστότητα. Χαρακτηριστική του κλίματος ήταν η απάντηση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θεόδωρου Σκυλακάκη, όταν ρωτήθηκε την Παρασκευή (ρ/σ ΣΚΑΪ) με ποιες παραδοχές θα καταρτιστεί ο προϋπολογισμός του 2023: «Ελα μου ντε!».

Επενδυτικές εκπλήξεις προ των πυλών

Και επενδυτικές εκπλήξεις, πέραν των άλλων, θα κρύβουν τα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι την προσεχή Πέμπτη θα ανακοινωθεί μια μεγάλη επένδυση στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, χωρίς ωστόσο επί του παρόντος να διευκρινίζεται το ακριβές αντικείμενο αυτής. Κατά άλλες πληροφορίες Wind και Nova ανακοινώνουν την ερχόμενη εβδομάδα εξαγορές σε ICT για να προσφέρουν σχετικές υπηρεσίες. Επιπλέον επίκειται η ανακοίνωση της πώλησης του 30% του Αεροδρομίου Αθηνών. Η συγκεκριμένη ιδιωτικοποίηση είχε προετοιμαστεί πριν από την πανδημία, αλλά λόγω των υγειονομικών περιορισμών στα ταξίδια είχε παγώσει. Τώρα μετά την εντυπωσιακή ανάκαμψη του τουριστικού ρεύματος και των αεροπορικών ταξιδιών οι αξίες έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και τα σχέδια επανέρχονται. Με τη διαφορά ότι η πώληση θα γίνει μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Η εταιρεία που διαχειρίζεται το «Ελευθέριος Βενιζέλος» θα εισαχθεί στο Χρηματιστήριο Αθηνών και διά της εισαγωγής θα πωληθεί, με διάθεση μετοχών στο ευρύ επενδυτικό κοινό, εγχώριο και διεθνές, το 30% των μετοχών που κατέχει το Υπερταμείο, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Αλλά δεν θα είναι οι μόνες. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ζώνη του Υπερταμείου είναι πολύ κινητική εσχάτως, ενώ σχετική επενδυτική δραστηριότητα προετοιμάζουν τόσο η ΔΕΗ όσο και ο ΑΔΜΗΕ, η διοίκηση του οποίου διαβουλεύεται με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για χρηματοδότηση ύψους 1 δισ. ευρώ με σκοπό την αναγέννηση των δικτύων. Κατά τα φαινόμενα το βάρος των υποκλοπών κινητοποιεί το οικονομικό επιτελείο με σκοπό τη μετατόπιση του δημόσιου ενδιαφέροντος σε πιο δημιουργικές υποθέσεις.