Ο Μπιλ Γκέιτς δεν είναι πια εδώ και δεκαετίες ο 29χρονος νεαρός με τα χοντρά κοκάλινα γυαλιά που φωτογραφιζόταν το 1984 στο εξώφυλλο του «Time» ισορροπώντας στο δάχτυλό του μια δισκέτα των 5,25 ιντσών. Το τρομερό παιδί της τότε αναδυόμενης βιομηχανίας των υπολογιστών («Computer software: Η μαγεία μέσα στη μηχανή» διαλαλούσε ο τίτλος) είναι σήμερα ένας 66χρονος συνταξιούχος. Δεν είναι πλέον ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου – τα 125 δισεκατομμύρια δολάριά του ωχριούν πλέον μπροστά στα 198,5 του Ελον Μασκ. Δεν είναι καν ο πλουσιότερος φιλάνθρωπος του κόσμου: τα 50 δισεκατομμύρια με τα οποία έχει προικίσει το Ιδρυμα Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς υστερούν έναντι των σχεδόν 70 δισεκατομμυρίων που διαχειρίζεται το ακόμη πιο απλόχερο ίδρυμα της εν Δανίας φαρμακευτικής εταιρείας Novo Nordisk. Σε σύγκριση με τον έτερο προφήτη της ψηφιακής εποχής, Στιβ Τζομπς, υπήρξε πάντοτε χαμηλότερου προφίλ και μάλλον δεν ήταν τελικά φιλοδοξία του να παρουσιάζει αυτοπροσώπως νέες εκδοχές των Windows ως τα γεράματα. Οι δράσεις του όμως στην κατεύθυνση της καταπολέμησης των αιτίων παιδικών ασθενειών που κοστίζουν τη ζωή σε 5 εκατομμύρια παιδιά κάθε χρόνο, η εγρήγορσή του έναντι του προβλήματος της πλανητικής υπερθέρμανσης και η πρόσφατη έκδοση, στις αρχές Μαΐου, του νέου του βιβλίου με τίτλο «How to Prevent the Next Pandemic» (εκδ. Alfred A. Knopf) τον έχουν καταστήσει τα τελευταία χρόνια τον άνθρωπο με την ισχυρότερη φωνή μεταξύ των πρωτοπόρων των νέων τεχνολογιών.
Η μεταμόρφωση του Μπιλ Γκέιτς από αδηφάγο κυνηγό του μονοπωλίου επί των λειτουργικών συστημάτων σε αφοσιωμένο φιλάνθρωπο δεν είναι πρωτοφανής. Ακολουθεί μια αμερικανική παράδοση που κατάγεται από τον Τζον Ροκφέλερ και την Ολίβια Σέιτζ και της οποίας πιο εξέχων εκπρόσωπος είναι ίσως ο Αντριου Κάρνεγκι (1835-1919). Πρωταγωνιστής της έκρηξης της βιομηχανίας χάλυβα μετά το 1880, ο γεννημένος στη Σκωτία Κάρνεγκι μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες σε ηλικία 12 ετών και εξελίχθηκε σε έναν από τους ευπορότερους Αμερικανούς όλων των εποχών. Κατά τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του υπολογίζεται πως έδωσε περίπου 350 εκατομμύρια δολάρια (5,5 δισεκατομμύρια σε σημερινές τιμές) για φιλανθρωπικούς σκοπούς και χρηματοδότησε μια σειρά από γνωστά ως σήμερα ιδρύματα, μεταξύ των οποίων το Κάρνεγκι Χολ στη Νέα Υόρκη, το Κληροδότημα Κάρνεγκι για τη Διεθνή Ειρήνη και το Πανεπιστήμιο Κάρνεγκι Μέλον. Τις απόψεις του για την επιστροφή του πλεονάζοντος πλούτου στην κοινωνία ως απάντηση στη ραγδαία αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων τις διατύπωσε στη «North American Review» το 1889 με ένα άρθρο το οποίο έγινε γνωστό ως «Το ευαγγέλιο του πλούτου». Εκεί ο Κάρνεγκι αποδεχόταν την προοδευτική φορολόγηση και τον φόρο κληρονομιάς, αλλά κυρίως την ευθύνη του πλούσιου φιλανθρώπου για λιτή διαβίωση και διαχείριση της περιουσίας του προς αύξηση των ευκαιριών των λιγότερο ευνοημένων. Ως μακρινός αλλά ευδιάκριτος κληρονόμος της φιλοσοφίας αυτής, ο Γκέιτς παραμένει ο πιο προσγειωμένος από τους μεγιστάνες της Σίλικον Βάλεϊ – και εκείνος που κατεξοχήν απέφευγε (ως πρόσφατα) τη σκιά των σκανδάλων. Μακριά από αυτόν οι εξωτικές εξαγορές του Twitter, τα μεγαλεπήβολα όνειρα εποίκισης του Διαστήματος ή οι επενδύσεις στην ανάπτυξη θεραπειών μακροζωίας. Η πιο αμφιλεγόμενη κίνηση στην οποία έχει προβεί (πέρα από την κατάποση ανακυκλωμένου νερού από λύματα ως συμβολική χειρονομία για την επιτυχία μιας εφεύρεσης που χρηματοδοτεί το Ιδρυμα Γκέιτς) ήταν το διαζύγιο με τη σύζυγό του, Μελίντα, έπειτα από 27 χρόνια γάμου, τον Μάιο του 2021. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι αποκαλύψεις για απιστίες και αμαρτίες είναι μάλλον αναμενόμενες, αλλά στο περιθώριο της συγκεκριμένης είδαν το φως πληροφορίες για συναντήσεις του με τον διαβόητο Τζέφρι Επσταϊν και αυτές ήταν που έπληξαν τη δημόσια εικόνα του. Εξ ου και στην πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό «The New Review» του «Observer» της 15ης Μαΐου εξαναγκαζόταν σε μια μάλλον αμήχανη απολογία: «Πάντοτε θα απολογούμαι. Πίστευα ότι μέσω των διασυνδέσεών του θα με βοηθούσε να συγκεντρώσω περισσότερα χρήματα για την παγκόσμια υγεία. Δεν έπρεπε, όμως, δεν έπρεπε να τον συναντήσω».
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
