Ο Μπετόβεν και οι τέχνες

«Πιστεύω στον Θεό, στον Μότσαρτ και στον Μπετόβεν». Με άλλα λόγια, ο Ρίχαρντ Βάγκνερ είχε «συστήσει» τη δική του «Αγία Τριάδα». Η διαχρονικότητα της λατρείας απέναντι στο σύνολο αυτών των προσώπων απέδειξε ότι εκτός από τα υπόλοιπα ταλέντα του ο γερμανός μουσουργός είχε και αλάνθαστο κριτήριο. Η χρονιά που μας πέρασε ήταν όμως αφιερωμένη στον Μπετόβεν. Επειτα από αναβολές για τους γνωστούς λόγους (λέγε με COVID-19), το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη, σε συνεργασία με το Αρχείο του Συλλόγου των Φίλων της Μουσικής της πόλης, παρουσίασε ένα ασυνήθιστο αφιέρωμα στον Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (1770-1827), τον μεγάλο εκπρόσωπο της Πρώτης Βιεννέζικης Σχολής μαζί με τον Μότσαρτ και τον Χάιντν. H έκθεση «Beethoven Μoves», η οποία, αν δεν έκλειναν τα μουσεία της Βιέννης στα μέσα Δεκεμβρίου, θα συνέχιζε την πορεία της και εντός του 2021, φέρνει κοντά ορισμένους από τους πιο σημαντικούς εικαστικούς από το μακρινό παρελθόν και από το άμεσο παρόν για να διερευνηθούν το έργο και η ζωή του Μπετόβεν 250 χρόνια από τη γέννησή του (χωρίς να είναι απόλυτα σίγουρο, πιστεύεται ότι ήρθε στον κόσμο την 16η ή 17η Δεκεμβρίου του 1770). Ενα χρονικό διάστημα που έχει βέβαια διατρανώσει όχι μόνο την αδιαμφισβήτητη αξία του έργου του αλλά και τη διαχρονική δημοφιλία του, καθώς η γοητεία που ασκεί στον κόσμο η ιδιοφυΐα του, ικανή να υπερνικήσει το εμπόδιο της πρόωρης κωφότητας και να δημιουργήσει θεϊκή μουσική, συγκινεί ακόμα και σήμερα.

Η Βιέννη έχει κάθε λόγο να τιμά τον γεννημένο στη Βόννη γερμανό συνθέτη, καθώς αυτή η πόλη έγινε η δεύτερη πατρίδα του, στην οποία μεγαλούργησε και έζησε από τα 21 του έτη μέχρι και τον θάνατό του. Εκεί άρχισε να χάνει και την ακοή του προς το τέλος της τρίτης δεκαετίας της ζωής του, εκεί έγινε ολοκληρωτικά κωφός και σταμάτησε να διευθύνει μπροστά στο κοινό. Εκεί στράφηκε αποκλειστικά στη σύνθεση και έγραφε τη μουσική που ήθελε, όποτε ήθελε, χωρίς ποτέ να δεχτεί να δημιουργήσει από έμμισθες θέσεις.