Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης στη χώρα γίναμε όλοι μάρτυρες του φαινομένου του brain drain και είδαμε πολύ μορφωμένους εργαζομένους με ταλέντο και δεξιότητες να αποφασίζουν να αφήσουν τη χώρα τους και να αναζητήσουν ευκαιρίες εργασίας και καλύτερες συνθήκες ζωής στο εξωτερικό. Η «μεγάλη παραίτηση» από την άλλη πλευρά είναι μια τάση που ενεργοποιήθηκε με την πανδημία και έφερε μεγάλο αριθμό εργαζομένων να εγκαταλείπουν μαζικά την εργασία τους. Και τα δύο φαινόμενα καταλήγουν στο ίδιο ζητούμενο το οποίο, κατά την άποψή μου, είναι διαχρονικό: «Πρέπει να κάνω κάτι καλύτερο για τον εαυτό μου, είτε σε επαγγελματικό είτε σε προσωπικό επίπεδο».
Οσοι έφυγαν από τη χώρα αναζητώντας μια καλύτερη τύχη αλλού, αλλά και όσοι με το σοκ της πανδημίας άρχισαν να συνειδητοποιούν ποιες είναι οι προτεραιότητές τους, έχουν δύο κοινά σημεία. Πρώτον, δεν άντεχαν την υφιστάμενη κατάσταση, στην πρώτη περίπτωση δεν άντεχαν μια χώρα χωρίς επαγγελματικές ευκαιρίες ανάλογες των προσόντων τους και στη δεύτερη περίπτωση δεν άντεχαν τοξικά εργασιακά περιβάλλοντα που τους εξουθένωναν και δεν ήταν ευθυγραμμισμένα με τις αξίες και τα θέλω τους.
Δεύτερον, αποφάσισαν να αλλάξουν την υφιστάμενη κατάσταση και να την κάνουν να λειτουργήσει υπέρ τους. Οι πρώτοι έφυγαν από την Ελλάδα και αξιοποίησαν τις ευκαιρίες που τους έδωσε μια άλλη χώρα και οι δεύτεροι αναθεώρησαν τι ζητούν από την εργασία τους και τι είναι αυτό που τους ικανοποιεί ή όχι από έναν εργοδότη.
Ας αφήσουμε όμως τους αριθμούς που αφορούν την ελληνική «μεγάλη παραίτηση» να δώσουν την εικόνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία των ροών μισθωτής απασχόλησης στο σύστημα «Εργάνη» του Ιανουαρίου 2022, οι αναγγελίες πρόσληψης ανήλθαν σε 137.983, ενώ οι αποχωρήσεις σε 163.787. Από τις 163.787 συνολικά αποχωρήσεις, οι 71.697 ήταν οικειοθελείς.
Από τη σύγκριση των στοιχείων των δύο μηνών, Ιανουάριος 2022 και Ιανουάριος 2021, προκύπτει αρνητική επίδοση κατά 28.142 θέσεις εργασίας για τον Ιανουάριο 2022 (αρνητικό ισοζύγιο 25.804 θέσεων εργασίας) έναντι θετικού ισοζυγίου (2.338) τον Ιανουάριο του 2021.
Σήμερα, με την επανεκκίνηση της οικονομίας μετά την πανδημία και αφού προηγήθηκε μια περίοδος με μειώσεις στην παραγωγή και στην κατανάλωση αγαθών, οι επιχειρήσεις αναζητούν εργαζομένους για να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση. Αυτό δημιούργησε πολλές ευκαιρίες εργασίας που συνδυάστηκαν με την επαγγελματική εξουθένωση και την κούραση και έκαναν τους εργαζομένους να αναθεωρήσουν τις προσδοκίες τους από τον τωρινό εργοδότη τους. Και τελικά να θελήσουν να εξερευνήσουν τις επιλογές τους και να αλλάξουν την εργασιακή τους ζωή.
Η κυρία Μαρία Βακόλα είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.