Στην ταινία «Μatch point» του Γούντι Αλεν, ο δολοφόνος ξεφορτώνεται ένα δαχτυλίδι – του θύματος – πετώντας το στο ποτάμι. Γυρίζει την πλάτη του και φεύγει δίχως να δει πως το δαχτυλίδι χτυπάει στο προστατευτικό κάγκελο και αντί να πέσει στο ποτάμι, πέφτει στο πλακόστρωτο. Το βρίσκει ένας ζητιάνος και άθελά του φορτώνεται εκείνος το έγκλημα. Η μπάλα βρήκε φιλέ, έπεσε στο αντίπαλο γήπεδο και έκρινε ένα παιχνίδι ζωής μέσα από ένα απόλυτο σκέρτσο της τύχης, ή της μοίρας αν προτιμάτε. Ευφάνταστο αλλά καθόλου σπάνιο σενάριο, αντιθέτως πολύ πιο σύνηθες από όσο θα μάθουμε ποτέ.
Ξέρουμε αυτό που ζούμε, αυτό αναγνωρίζουμε, αλλά δεν είμαστε σε θέση να συνειδητοποιήσουμε από τι γλιτώνουμε κάθε λεπτό της ημέρας και πού θα μπορούσαμε να ήμαστε αν στράβωνε μία ελάχιστη πιθανότητα.
Ολο αυτό ακούγεται σαν να ακυρώνει την προπόνηση, την επίπονη προσπάθεια, τον κόπο του ανθρώπου μέσα στα χρόνια και πως όλα κρίνονται από τα στραβώματα της τύχης, οδηγώντας μας σε μια μοιρολατρία που μας παραλύει. Ανεξάρτητα από το το μερίδιο του απρόβλεπτου στη ζωή μας, ο μόνος τρόπος να προχωράμε είναι να αγνοούμε αυτόν τον κανόνα. Να πιστεύουμε ότι όλα είναι στο δικό μας χέρι και τα πάντα είναι αποτελέσματα των δικών μας προσπαθειών και επιλογών. Δεν έχει κανένα νόημα να σκέφτεσαι πως ό,τι κάνεις είναι σε μόνιμη αναστολή από κάποιο χέρι που παίζει με τον on-off. Τις προάλλες ψάχνοντας να βρω τον αναπτήρα οδηγώντας (δεν αισθάνομαι καθόλου περήφανος για τέτοιες βαριές ανευθυνότητες) πλησίασα επικίνδυνα έναν πεζό. Πρόλαβα και επανέφερα το αμάξι δίχως εκείνος να καταλάβει τίποτα.
Σκέφτηκα πως ποτέ δεν θα μάθει από τι γλίτωσε και δεν θα συνειδητοποιήσει πως τώρα ζει την παράτασή του… Το μπαλάκι έπεσε σε εκείνη τη μεριά του γηπέδου που μας έβγαλε και τους δύο νικητές. Ηταν για δύο δευτερόλεπτα και λίγα εκατοστά. Θα μπορούσε εύκολα να μην είναι.
Σίγουρα θα έχω βρεθεί κι εγώ στη θέση του και δεν θα το μάθω ποτέ. Το μόνο στο οποίο θα με βοηθούσε αν το ήξερα θα ήταν μία ακόμη απόδειξη της θνητότητας και της ματαιότητας αλλά αυτά τα ξέρουμε πια πολύ καλά από χίλιες μεριές.
Προχωράμε και σύμφωνα με τον Μπόρχες χτίζουμε πάνω στην άμμο σαν να ήταν η άμμος πέτρα. Σαν να είναι όλα για πάντα, κι εμείς μαζί.
Σε τελική ανάλυση, από πού κι ως πού θεωρούμε πως η ρήξη του συνεχούς, το απρόβλεπτο ή το εντελώς αδιανόητο δεν είναι στην ουσία μέρος της φυσικής ροής των πραγμάτων; Πως δεν είναι αυτό το πραγματικό συνεχές; Πως δεν είναι αυτό το σχέδιο; Ολοι έχουμε κάποια στιγμή παίξει κορόνα – γράμματα. Για κάτι σοβαρό ή έστω και επουσιώδες. Ολοι έχουμε τραβήξει φύλλο από 18 σε black jack, έστω και για κάποιο μικροποσό.
Το έχουμε κάνει γιατί πιστεύουμε πως το απίθανο θα πάρει το μέρος μας.
Ο κ. Οδυσσέας Ιωάννου είναι συγγραφέας – στιχουργός.
