«Μπατίστα μου, είμαι ολόκληρη δική σου, έως το πιο μύχιο συναίσθημά μου, έως την παραμικρή μου σκέψη. Ζω για σένα. Οι επιθυμίες σου είναι και δικές μου. Θα κάνω ό,τι θελήσεις, αλλά μην πάρεις αυτή την αγάπη και την κλειδώσεις στο συρτάρι σου. Προσπάθησε να την αγκαλιάσεις. Εχω ανάγκη τη φροντίδα σου». Αυτά έγραφε, μεταξύ άλλων, το 1947 η Μαρίας Κάλλας προς τον τότε σύζυγό της Τζιοβάνι Μπατίστα Μενεγκίνι. Θα μπορούσε άραγε να φανταστεί πως, περίπου μισό αιώνα μετά, οι πιο προσωπικές επιστολές της θα διατίθενται στα ανά τον κόσμο βιβλιοπωλεία; Τροφοδοτώντας την, όχι πάντα κομψή, συζήτηση για τη ζωή της που ξεκίνησε με τον θάνατό της και συνεχίζεται; Το νεοεκδοθέν στα ελληνικά βιβλίο του Τομ Βολφ «Μαρία Κάλλας: Γράμματα και αναμνήσεις» (εκδόσεις Πατάκη) είναι μια αξιόλογη προσπάθεια να φωτιστεί, και με τη χρήση της αλληλογραφίας της, η προσωπικότητα της ντίβας. Εχουν όμως υπάρξει και βιβλία, έχουν υπάρξει και δημοσιεύματα, που δεν της έδειξαν σεβασμό. Που, αντιθέτως, χρησιμοποίησαν τα ντοκουμέντα γύρω από την προσωπική ζωή της, από τις σχέσεις και τους έρωτές της, για να αμαυρώσουν τη μνήμη της, δημιουργώντας, ηθελημένα ή μη, λάθος εντυπώσεις. Ο αιφνίδιος θάνατος της ελληνίδας πριμαντόνας δεν της επέτρεψε να βάλει πιθανώς μια τάξη στο αρχείο της, να αποφασίσει η ίδια ποιο θα ήταν το υλικό που θα κληροδοτούσε στους μελλοντικούς ερευνητές της ζωής της.
Αυτό, να προστατεύσει τη μνήμη του από τους κακοπροαίρετους, προσπάθησε πιθανώς να κάνει η Μαρία Νεγρεπόντη, στενή φίλη του μαέστρου Δημήτρη Μητρόπουλου, όταν πριν πεθάνει κατέστρεψε την πυκνή αλληλογραφία τους. Αυτό προσπάθησε να κάνει και η πριγκίπισσα Μαργαρίτα του Ηνωμένου Βασιλείου, αδελφή της βασίλισσας Ελισάβετ, καταστρέφοντας εκατοντάδες ιδιαίτερα έγγραφα και επιστολές της μητέρας της, της βασιλομήτορος Ελισάβετ. Η πράξη της προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις από σημαντικούς ιστορικούς που αντιμετώπιζαν ακόμα και τα καθημερινά σημειώματα της εκλιπούσης ως σημαντικό υλικό για την ιστορική έρευνα. Εχουν και αυτοί τα δίκια τους. Εκτός όμως από την ιστορική έρευνα υπάρχει πάντα και η προσωπική ζωή. Η δημοσιοποίησή της, διά της αλληλογραφίας που άφησαν πίσω τους σημαντικοί πολιτικοί, λογοτέχνες, άνθρωποι των τεχνών και του θεάματος, δικαίως εγείρει αντιρρήσεις, ειδικά σήμερα που το θέμα των προσωπικών δεδομένων συζητιέται έντονα. Οταν μάλιστα αυτή η αλληλογραφία είναι ερωτική, τότε η συζήτηση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη. Γιατί ερωτική αλληλογραφία σημαίνει αδιάκριτες ματιές από την κλειδαρότρυπα, σημαίνει κουτσομπολιό. Την ίδια όμως στιγμή τα γράμματα αγάπης και πάθους των επωνύμων, επιστολές σαν αυτές στις οποίες αναφερόμαστε παρακάτω, μπορεί εκτός από ιστορική να έχουν και σημαντική λογοτεχνική αξία. Μπορεί να είναι ένα περιβόλι ομορφιάς και πλούσιων συναισθημάτων που πάντα θα συγκινεί και θα εμπνέει.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.