Στις 4 Απριλίου 1923 τέσσερα αδέλφια της οικογένειας Warner, ο Harry, ο Alert, ο Sam και ο Jack, ίδρυσαν τη Warner Bros., που σύντομα έμελλε να αποτελέσει μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες του Χόλιγουντ με ξεχωριστά χαρακτηριστικά δίπλα στους άλλους χολιγουντιανούς μεγιστάνες: ταινίες για καυτά κοινωνικά θέματα∙ ανάδειξη μερικών από τους πλέον ιδιαίτερους σταρ∙ τεχνολογική καινοτομία.
Οταν άλλες εταιρείες δίσταζαν να κάνουν το βήμα από τον βωβό στον ομιλούντα, η WB πειραματίστηκε με καταγραμμένους ήχους και μουσική σε διάφορες ταινίες, μέχρι που στις 6 Οκτωβρίου κυκλοφόρησε το The Jazz Singer. Η ταινία, που θεωρείται η πρώτη ομιλούσα, έγινε η πιο εμπορική της σεζόν 1927-1928.
«Mad Max: Fury Road» (2015)
Η καθιέρωση του ομιλούντος άλλαξε την πορεία του κινηματογράφου και την ίδια τη χολιγουντιανή βιομηχανία. Θα ακολουθούσε μια χρυσή δεκαπενταετία κατά την οποία η WB θα ξεχώριζε για ταινίες που μετέτρεπαν σε καλοφτιαγμένη ψυχαγωγία τα προβλήματα που εμφανίζονταν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων: τη βία, την ανεργία, τον καθημερινό αγώνα. Ξεχώρισε, ακόμα, για έναν μεγάλο αριθμό σταρ που δεν είχαν πάντα αλαβάστρινη ομορφιά αλλά διέθεταν προσωπικότητα: James Cagney, Betty Davis, Edward G. Robinson, Humphrey Bogart, Joan Blondell. Η WB σημάδεψε το Χόλιγουντ με ταινίες γρήγορες και σκοτεινές, που γνώριζαν την εκτίμηση των κριτικών ως πιο «προοδευτικές» στον κόσμο των στούντιο και προκαλούσαν τις αντιδράσεις των συντηρητικών κύκλων. Ανάμεσά τους η εμβληματική ταινία κοινωνικής καταγγελίας I Am a Fugitive from a Chain Gang και οι σχεδόν αρχετυπικές γκανγκστερικές ταινίες Public Enemy και Little Caesar. Ιδιαίτερα ήταν και τα μιούζικαλ της WB, τόσο για τις χορογραφίες του Busby Berkeley με τους εντυπωσιακούς σχηματισμούς καλλίγραμμων κοριτσιών όσο και για τις πλοκές που εστίαζαν στον αγώνα για επιβίωση την εποχή της Μεγάλης Υφεσης (π.χ. The Gold Diggers of 1933, Footlight Parade).
Ηταν η πιο πολιτικά ευαισθητοποιημένη εταιρεία ανάμεσα στους μεγιστάνες, καθώς είχε υποστηρίξει ανοιχτά τον Ρούσβελτ και το New Deal αλλά και την εμπλοκή της Αμερικής στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
Ακόμα κι όταν η εταιρεία στράφηκε σε υπερπαραγωγές μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1930, αυτές είχαν έναν αέρα ποιότητας, φανερό στη μεταφορά του Ονείρου καλοκαιρινής νύχτας του Σαίξπηρ σε σκηνοθεσία Max Reinhardt και William Dieterle, τη δραματική Jezebel, που χάρισε Οσκαρ ερμηνείας και στις δύο πρωταγωνίστριες Betty Davis και Fay Bainter, και τις περιπέτειες με τον Errol Flynn, Captain Blood, Adventures of Robin Hood και The Sea Hawk, με τις δύο τελευταίες να συνιστούν, για κάποιους, αντιφασιστικές αλληγορίες.
Ο συσχετισμός δεν ήταν τυχαίος. Η WB ήταν η πιο πολιτικά ευαισθητοποιημένη εταιρεία ανάμεσα στους μεγιστάνες. Είχε υποστηρίξει ανοιχτά τον Ρούσβελτ και το New Deal αλλά και την εμπλοκή της Αμερικής στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ηταν η πρώτη που διέκοψε τις επιχειρηματικές δραστηριότητες στη Γερμανία και έκανε πλήθος πατριωτικών ταινιών, εμπλέκοντας σε πατριωτικές περιπέτειες και τους ήρωες των κινούμενων σχεδίων της, Porky Pig, Daffy Duck, Elmer Fudd και Bugs Bunny. Γνωστότερη ταινία της εποχής παραμένει η θρυλική Casablanca (1942) του Michael Curtiz με την Ingrid Bergman και τον Humphrey Bogart, με τον δεύτερο να πρωταγωνιστεί σε σειρά κλασικών ταινιών που αποτύπωναν τον πεσιμισμό της εποχής: Dark Victory (μαζί με την Davis), They Drive by Night, High Sierra και Maltese Falcon του John Huston, The Big Sleep του Howard Hawks και Key Largo (τα δύο τελευταία μαζί με τη Lauren Bacall).
Αν πάντως η WB διέδιδε την εικόνα μιας ευτυχισμένης οικογένειας, όπου απασχολούνται αφοσιωμένοι εργαζόμενοι, και αν ο Harry δήλωνε πως χρέος της εταιρείας ήταν να υπηρετεί τις αξίες της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ανεξιθρησκίας, στα τέλη της δεκαετίας του 1940 οι τριγμοί πλήθυναν. Η διαρκής συγκράτηση των μισθών και ο έλεγχος των σταρ μέσα από μακροχρόνια συμβόλαια προκαλούσαν πλήθος αντιδράσεων με αποτέλεσμα αποχωρήσεις και απολύσεις ηθοποιών στους οποίους είχε βασιστεί η εταιρεία (Davis, Bogart, Flynn και Robinson). Οι ανακρίσεις στα χρόνια του Μακαρθισμού, οι οποίες έπληξαν ιδιαίτερα τη WB εξαιτίας των κοινωνικά προσανατολισμένων ταινιών της, φανέρωσαν πως οι αδελφοί μπορούσαν να γίνουν ιδιαιτέρως συνεργάσιμοι με την Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών στο κυνήγι αριστερών καλλιτεχνών.
Οπως συνέβη για τις περισσότερες εταιρείες του Χόλιγουντ, έτσι και για τη WB το τέλος της χρυσής εποχής του studio-system δεν σήμαινε τη διάλυσή της. Η εταιρεία ανανεωνόταν διαρκώς από τη δεκαετία του 1970 και μετά με πρωτότυπες δημιουργίες (π.χ. A Clockwork Orange, Mean Street, All the President’s Men, The Exorcist) και σταρ σαν τον Paul Newman, τον Robert Redford, την Barbra Streisand και τον Clint Eastwood. Δραστηριοποιήθηκε στην τηλεόραση και τη μουσική βιομηχανία και ζωντάνεψε στις οθόνες τον Superman και τον Batman. Το 1990, ως Time Warner Inc. έγινε ο μεγαλύτερος ψυχαγωγικός κολοσσός του κόσμου, κάνοντας επιτυχίες σαν τις σειρές ταινιών The Matrix και Harry Potter. Και ενώ συνεχώς γίνονται νέες αγοροπωλησίες και συνέργειες, σήμερα η WB ετοιμάζει παραγωγές για τον εορτασμό των 100 χρόνων από το 1923, όταν τα τέσσερα αδέλφια ίδρυσαν την εταιρεία που θα σφράγιζε την ιστορία του Χόλιγουντ με τη μετάβαση στον ομιλούντα, τις ταινίες κοινωνικού σχολιασμού και τους σταρ με την ιδιαίτερη προσωπικότητα.
H κυρία Παναγιώτα Μήνη είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας του Κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
