«Ενα ταξίδι που ήθελε καιρό και κατάφερε να κάνει επ’ ευκαιρία της Συνόδου Κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων» χαρακτηρίζουν την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αλβανία κυβερνητικές πηγές. Ενώ οι διπλωμάτες μιλούν για ένα ταξίδι «φιλόδοξο» μεν, που αποτελεί δε και μία άσκηση λεπτών ισορροπιών και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Η Αλβανία είναι μία ιδιαίτερη περίπτωση για την Ελλάδα, με τις σχέσεις Αθήνας – Τιράνων να έχουν πολλές διαστάσεις. Με το Μέγαρο Μαξίμου να δίνει ιδιαίτερη έμφαση και στα τρία μέρη της επίσκεψης του Πρωθυπουργού στην Αλβανία, τόσο την ευρωπαϊκή όσο και τη διμερή, αλλά και την επίσκεψη στις περιοχές όπου ζουν μέλη της ελληνικής μειονότητας. Ενα κομμάτι που απαιτεί και τους πιο λεπτούς χειρισμούς.
Το πρόγραμμα του Πρωθυπουργού, ο οποίος θα συνοδεύεται από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τον ΥΦΥΠΕΞ Κώστα Φραγκογιάννη, βρίσκεται υπό διαμόρφωση. Αφετηρία της επίσκεψης θα είναι σε κάθε περίπτωση τα Τίρανα και η Σύνοδος Κορυφής – που για πρώτη φορά πραγματοποιείται σε υποψήφια χώρα της περιοχής – στις 6 Δεκεμβρίου, με την υπόθεση «Δυτικά Βαλκάνια» να παραμένει για την Αθήνα στους μεγάλους στόχους της εξωτερικής πολιτικής.
Το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών
Στο τραπέζι των διμερών επαφών που θα έχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στα Τίρανα με την πολιτική ηγεσία, με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Εντι Ράμα να θεωρείται ως ένα από τα «σίγουρα ραντεβού», αναμένεται ότι θα είναι και το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών. Ελλάδα και Αλβανία έχουν συμφωνήσει ήδη από τον Οκτώβριο του 2020 την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, κάτι που για την Αθήνα αποτελεί απόφαση υψηλού συμβολισμού απέναντι και στις τουρκικές μεθοδεύσεις. Ακόμα και αν η υπόθεση δείχνει να έχει «κολλήσει», η ελληνική πλευρά αναμένεται να τονίσει για ακόμη μία φορά τη βούλησή της προκειμένου να υπάρξει πρόοδος και να προχωρήσει η υπόθεση, ανάλογα και με την πρόοδο που έχει γίνει από τα υπουργεία Εξωτερικών των δύο χωρών. Μία επιβεβαίωση της δυνατότητας και της δέσμευσης της Αθήνας για την επίλυση εκκρεμών ζητημάτων στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, με τρόπο που συμβάλλουν στην ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή.
Συναντήσεις και θέματα συνεργασίας
Οικονομικά θέματα, ζητήματα της μειονότητας, της μεγάλης αλβανικής κοινότητας που ζει στην Ελλάδα και θέματα που αφορούν τη συνεργασία των δύο χωρών εκτιμάται ότι θα είναι επίσης στο μενού των συνομιλιών των δύο πρωθυπουργών, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναμένεται να τονίσει τη σταθερή βούληση της Αθήνας για διαρκή βελτίωση των σχέσεων με τα Τίρανα. Στην ατζέντα του Πρωθυπουργού είναι και μία συνάντηση την Τρίτη με τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο και για μία συνάντηση με έλληνες επιχειρηματίες.
Επαφές με τη μειονότητα
Την Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχεδιάζει επίσκεψη σε Χιμάρα, Φοινίκη και Δερβιτσάνη, με στόχο να δει από κοντά, να ακούσει και να γνωρίσει τους ανθρώπους της ελληνικής μειονότητας. «Να καταγράψει ζητήματα και να εξετασθεί κατά πόσο η Ελλάδα μπορεί να συμβάλει εποικοδομητικά στην επίλυσή τους», με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών ζωής και την ευημερία της μειονότητας, όπως σημείωναν κυβερνητικές πηγές. Και πάντα σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές στην Αλβανία. Με την πρόθεση του κ. Μητσοτάκη να είναι να «ακούσει» κυρίως. Ενώ η παρουσία Φραγκογιάννη, ο οποίος είχε βρεθεί στην περιοχή τον Απρίλιο, είναι να κάνει και ένα follow up των όσων έγιναν και όσων εκκρεμούν σε επίπεδο συμβολής στη βελτίωση των υποδομών. Τη δική του αξία στην επίσκεψη έχει πως στην περιοδεία του Κυριάκου Μητσοτάκη στις περιοχές που ζει η ελληνική μειονότητα αναμένεται ότι θα είναι τιμητικά παρόν και στέλεχος της κυβέρνησης της Αλβανίας.
Να σημειωθεί πως ενδιαφέρον αναμένεται να έχει η επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Χιμάρα, όπου θα βρεθεί για πρώτη φορά έλληνας πρωθυπουργός. Με το πρόγραμμα να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μία στάση σε ελληνικό σχολείο, συνάντηση με μαθητές και ίσως ένα τραπέζι στη Δερβιτσάνη. Με την υπόθεση Αλβανία να γίνεται ίσως πιο σημαντική και εν όψει εκλογών. Με στοίχημα να κρατηθούν χαμηλοί τόνοι. Αν και κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η εν λόγω περιοδεία δεν έχει προεκλογικό χαρακτήρα.