Είτε η Αμερική πρέπει να ασκήσει «σοβαρές πιέσεις» είτε ένα νέο «λογικό σχέδιο» να τεθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, προκειμένου να υπερπηδηθεί το σημερινό αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, υπογραμμίζει στο «Βήμα» ο βραβευμένος αμερικανοπαλαιστίνιος δημοσιογράφος και πρώην καθηγητής δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον Νταούντ Κουτάμπ.
Γιατί πιστεύετε ότι οι ΗΠΑ τροποποίησαν την αρχική πρόταση Μπάιντεν, στην οποία είχε συμφωνήσει η Χαμάς; Τι συνέβη πριν το νέο «ναυάγιο» των διαπραγματεύσεων;
«Το Ισραήλ πρόσθεσε νέους όρους και οι ΗΠΑ ενήργησαν ως «ταχυδρόμος» του, παρά ως έντιμος μεσολαβητής. Εικάζουμε, με βάση τη δημόσια δήλωση της Χαμάς που έμμεσα επιβεβαιώθηκε από τον Νετανιάχου, ότι οι Ισραηλινοί δεν συμφωνούν σε μια τελική κατάπαυση του πυρός, που θα τερμάτιζε τον πόλεμο όπως προέβλεπε το σχέδιο Μπάιντεν. Ετσι, αν πιστέψουμε ότι το Ισραήλ άλλαξε τους στόχους και πρόσθεσε νέους όρους, δεν ευθύνεται απαραίτητα ο Νετανιάχου για το νέο ναυάγιο των διαπραγματεύσεων».
Ποιος ευθύνεται;
«Οι διαμεσολαβητές, που επέτρεψαν στους Ισραηλινούς να υπαγορεύσουν τους όρους του νέου σχεδίου που έδωσαν οι Αμερικανοί. Η ιδέα ότι η Αμερική μπορεί να εγγυηθεί ότι οι διαπραγματεύσεις της β’ φάσης θα καταλήξουν με κάποιον τρόπο σε συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου είναι μια χίμαιρα, που μάλιστα προέρχεται από τις ΗΠΑ που προμηθεύουν το Ισραήλ με όπλα. Επομένως, έχει μικρή αξιοπιστία».
Εχουν εκφραστεί ανησυχίες ότι με την ηγεσία του Γιαχία Σινουάρ στη Χαμάς δεν είναι δυνατή μια συμφωνία με τον Nετανιάχου.
«Ποτέ μη λες ποτέ. Αλλά σαφώς και οι δύο πλευρές χρειάζονται κάποιον να τους βοηθήσει να κατέβουν από το δέντρο. Οι Αραβες είναι αδύναμοι και οι ΗΠΑ είναι πολύ κοντά στο Ισραήλ. Αυτό που χρειάζεται είναι ένας νέος μεσολαβητικός πόλος: ίσως η Ευρωπαϊκή Ενωση».
Πόσο επηρεάζουν την επίτευξη συμφωνίας οι διαφορές που προέκυψαν τις τελευταίες εβδομάδες μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου, για το καθεστώς που θα διέπει τα σύνορα Γάζας – Αιγύπτου;
«Η Αίγυπτος έχει πολύ μεγαλύτερη επιρροή, αν επιλέξει ποτέ να την ασκήσει. Η κυριαρχία της έχει παραβιαστεί όπως και η συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ, ωστόσο προσέχει να μην εξοργίσει δημόσια το Ισραήλ. Το σκέλος Αίγυπτος – Ισραήλ μπορεί να επιλυθεί εάν υπάρχει βούληση από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, ειδικά το αμερικανικό αμυντικό κατεστημένο που συχνά υπερασπίζεται τους Αιγύπτιους για το ζήτημα της κυριαρχίας τους και την παραβίαση της ειρηνευτικής συμφωνίας».
Πώς θα μπορούσε να επιλυθεί το αδιέξοδο στη Γάζα; Τι δεν έχει συμβεί εδώ και 11 μήνες;
«Πρέπει είτε η Αμερική να ασκήσει σοβαρή πίεση είτε ένα λογικό σχέδιο να τεθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ».
