Την ανησυχία της ότι η Ευρώπη δεν στέλνει σαφή μηνύματα ότι θα είναι η δύναμη που θα αντιμετωπίσει τη ρωσική επιθετικότητα εκφράζει στη συνέντευξή της στο «Βήμα» η πρόεδρος της Σλοβενίας, Νατάσα Πιρτς Μούσαρ. Η κυρία Μούσαρ, η οποία ως πρόεδρος είναι επίσης ανώτατη διοικητής των ενόπλων δυνάμεων της χώρας της, δηλώνει ότι υποστηρίζει κάθε προσπάθεια ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας. Οσον αφορά τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Σλοβενίας, η 55χρονη πολιτικός εκτιμά ότι υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών στο εμπόριο, στην ψηφιοποίηση, στις τεχνολογικές καινοτομίες.
Η κυρία Μούσαρ, η οποία θα συμμετάσχει στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (10-13 Απριλίου), αναφέρεται επίσης στην καλή σχέση και συνεργασία που έχει αναπτυχθεί μεταξύ της ίδιας και της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, επισημαίνοντας ότι λειτουργεί ως καταλύτης για την ανάπτυξη των εμπορικών δεσμών των δύο χωρών.
Θα επισκεφθείτε την Ελλάδα καθώς θα συμμετάσχετε στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Η Σλοβενία και η Ελλάδα είναι μέλη της ομάδας MED9. Σε ποιους τομείς πιστεύετε ότι υπάρχουν δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών;
«Η Σλοβενία και η Ελλάδα είναι σύμμαχοι και εταίροι στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ εδώ και 20 χρόνια, είναι αφοσιωμένες στο κράτος δικαίου και συνορεύουν με μια περιοχή που δεν είναι ακόμη μέρος της ΕΕ, αλλά θα πρέπει να γίνει σύντομα. Εχουν επίσης και οι δύο γυναίκες προέδρους, οι οποίες έχουν καλλιεργήσει καλή και στενή συνεργασία. Προς το παρόν η Ελλάδα βρίσκεται μόλις στην 27η θέση ανάμεσα στους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Σλοβενίας, επομένως αυτό από μόνο του δείχνει πολλά για τις ευκαιρίες που υπάρχουν για να εξερευνηθούν.
Οπως ίσως γνωρίζετε, έχω έντονο ενδιαφέρον για τις ταχέως αναπτυσσόμενες τεχνολογικές καινοτομίες. Μόνο σε αυτόν τον τομέα βλέπω πολλές δυνατότητες, τόσο για επιστημονική όσο και για οικονομική συνεργασία. Για παράδειγμα, η Σλοβενία μπορεί να είναι ανταγωνιστική στην ψηφιοποίηση τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Πιστεύω ότι και μόνο η αμοιβαία επίσκεψη των δύο προέδρων μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο λειτουργεί ως καταλύτης για την ανάπτυξη πιο δυναμικού εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών».
Η ΕΕ υποστηρίζει την Ουκρανία, αλλά οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται εύκολα και όσον αφορά τη στρατιωτική βοήθεια, υπάρχουν πολλές ανάγκες που η ΕΕ δεν μπόρεσε να καλύψει. Πώς βλέπετε αυτή την κατάσταση από την πλευρά σας;
«Η Ουκρανία είναι θύμα της επίθεσης από τη Ρωσία, η οποία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ υποτίθεται ότι είναι φωνή ειρήνης και λογικής. Εάν το παγκόσμιο σύστημα αποτύχει, μια ενοποιημένη δύναμη είναι η μόνη απάντηση στη ρωσική επιθετικότητα. Ανησυχώ ότι η ΕΕ δεν στέλνει σαφή μηνύματα στον κόσμο ότι θέλει και θα είναι αυτή η δύναμη. Είτε από πολιτική είτε από οικονομική ή στρατιωτική σκοπιά, εμείς, η ΕΕ, δεν φαίνεται να μπορούμε να μιλήσουμε με μία φωνή. Αυτή είναι γλυκιά μουσική στα αφτιά μίας και μόνο χώρας, της Ρωσίας».
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η προοπτική επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο προκαλούν ανησυχία στην Ευρώπη, κυρίως όσον αφορά την αμυντική της ικανότητα. Πώς βλέπετε τη συζήτηση και τις προτάσεις που έχουν ήδη γίνει για την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της ΕΕ;
«Οταν απευθύνθηκα στους σλοβένους διπλωμάτες πρώτη φορά από τότε που ανέλαβα τη θέση της προέδρου, έθεσα το ερώτημα αν μπορεί η Ευρώπη να αμυνθεί χωρίς την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό έγινε πριν από περισσότερο από έναν χρόνο. Η συζήτηση είναι σε εξέλιξη και αυτό με ενθαρρύνει. Κάλλιο αργά παρά πολύ αργά. Δεν είμαι βέβαιη ότι έχουμε ακόμη την απάντηση, αλλά σίγουρα υποστηρίζω κάθε προσπάθεια ενίσχυσης της άμυνας της ΕΕ. Οσο πιο συμπαγής είναι τόσο πιο ασφαλείς θα είμαστε όλοι μας».
Η χώρα σας βρίσκεται κοντά στα Δυτικά Βαλκάνια. Η διεύρυνση είναι ψηλά στην ατζέντα της ΕΕ, αλλά βλέπουμε εμπόδια στη διαδικασία. Η διαφορά Αθήνας – Τιράνων στο θέμα του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη, έδειξε για άλλη μια φορά πόσο δύσκολη μπορεί να γίνει αυτή η διαδικασία. Ποια είναι η άποψή σας;
«Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ήταν ανέκαθεν μια περίπλοκη διαδικασία. Εξάλλου, η Ελλάδα και η Σλοβενία επίσης είχαν μερίδιο σε θέματα σχετικά με τις υποψηφιότητες για ένταξη. Και ποιο είναι το κύριο μάθημα από αυτές τις ιστορίες διεύρυνσης και υποψηφιοτήτων; Οτι απαιτούνται συμβιβασμοί και τελικά ωφελούν και τις δυο πλευρές. Αυτό είναι ένα ιστορικό γεγονός. Πολλοί λένε ότι οι προκλήσεις σχετικά με την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ είναι άνευ προηγουμένου. Διαφωνώ. Τ
α Δυτικά Βαλκάνια θεωρούνται συχνά ως μέρος του προβλήματος της ΕΕ. Στην πραγματικότητα, τα Δυτικά Βαλκάνια είναι μέρος της λύσης για την ενίσχυση της ΕΕ. Δεν μπορεί κανείς να οραματιστεί μια ενωμένη Ευρώπη χωρίς να είναι τα Δυτικά Βαλκάνια σταθερά ενσωματωμένα στην ΕΕ. Σε αντίθετη περίπτωση, η ΕΕ θα είναι ευάλωτη και θα παραμείνει ευάλωτη σε εξωτερικούς ανταγωνιστές. Εάν είστε πυγμάχος, δεν θέλετε το κάτω μέρος του σώματός σας να παραμείνει απροστάτευτο. Πολλά σημεία εκεί μπορεί να σας γονατίσουν. Ετσι βλέπω τη σημασία των Δυτικών Βαλκανίων για την ΕΕ».
Στις ευρωεκλογές τα κόμματα που πρόσκεινται στον λαϊκισμό ή την Ακροδεξιά αναμένεται να ενισχύσουν σημαντικά τις δυνάμεις τους. Πώς βλέπετε αυτή την εξέλιξη και ποια είναι η κατάσταση στη Σλοβενία;
«Ως κάποια που έχει αφιερώσει ολόκληρη τη ζωή της στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, δεν είμαι ικανοποιημένη με τέτοιες εξελίξεις. Ανατρέχω και στην ιστορία. Ο λαϊκισμός δεν ήταν ποτέ καλά νέα για την Ευρώπη. Στοίχισε τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους. Εμείς στη Σλοβενία δημιουργήσαμε μια στιβαρή άμυνα και αντίσταση ενάντια στον λαϊκισμό και τον αυταρχισμό.
Βλέπω ότι οι άνθρωποι στη Σλοβενία κατανοούν γιατί είναι σημαντικό να διατηρηθεί αυτή η ανθεκτικότητα. Η χώρα μου έχει περάσει από πολλές δυσκολίες στην ιστορία της και απολαμβάνουμε την ανεξαρτησία μας για λίγο περισσότερο από τρεις δεκαετίες. Είναι μια χώρα όπου οι νέοι αγαπούν την ελευθερία και τη δημοκρατία με έναν πολύ ιδιαίτερο και αποφασιστικό τρόπο».
