Με μια επιχείρηση που δεν έχει προηγούμενο στα παγκόσμια χρονικά, με έναν ηλεκτρονικό Δούρειο Ιππο, οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ έβγαλαν ταυτόχρονα εκτός μάχης χιλιάδες στελέχη της οργάνωσης Χεζμπολάχ στον Λίβανο, φέρνοντας τη Μέση Ανατολή ακόμα πιο κοντά στη γενική ανάφλεξη.
Η ευρείας κλίμακας επίθεση, με μικρές ποσότητες εκρηκτικών που εξερράγησαν σε ηλεκτρονικές μικροσυσκευές επικοινωνίας πάνω σε χιλιάδες ανθρώπινους στόχους, προκάλεσε επίσης σοβαρές «παράπλευρες απώλειες» αμάχων και σκόρπισε τον τρόμο στον Λίβανο καθώς θεωρήθηκε πρελούδιο μια ισραηλινής εισβολής.
Στις απώλειες της Χεζμπολάχ προστέθηκε την Παρασκευή ο διοικητής της επίλεκτης δύναμης Ραντουάν, Ιμπραήμ Ακίλ, και άλλα ανώτερα στελέχη που σκοτώθηκαν από ισραηλινό βομβαρδισμό στο προπύργιο της οργάνωσης στη Νότια Βηρυτό. Ο Ακίλ ήταν καταζητούμενος από τις ΗΠΑ για τις πολύνεκρες βομβιστικές επιθέσεις εναντίον της πρεσβείας τους και βάσης αμερικανών πεζοναυτών στη Βηρυτό το 1983 καθώς και για τις απαγωγές ξένων υπηκόων.
Το Ισραήλ πανηγύρισε την εξόντωση του Ακίλ, απέφυγε όμως να αναλάβει επίσημα την ευθύνη για το μαζικό χτύπημα μέσω των ηλεκτρονικών συσκευών, αν και οι πάντες αντιλαμβάνονται ότι ο σχεδιασμός και η εκτέλεση αυτής της επιχείρησης φέρουν τη σφραγίδα του. Ο ισραηλινός υπουργός Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ έκανε λόγο για μια «νέα φάση διαδοχικών επιχειρήσεων» μέχρι να εξαλειφθεί η απειλή για τους κατοίκους του Βορείου Ισραήλ.
Η παγίδευση των βομβητών
Η επίθεση εναντίον της σιιτικής οργάνωσης, η οποία είναι το μακρύ χέρι της Τεχεράνης στη Ανατολική Μεσόγειο, έγινε σε δυο φάσεις: το μεσημέρι της Τρίτης με την έκρηξη χιλιάδων βομβητών που έφεραν στρατιωτικά και πολιτικά στελέχη της Χεζμπολάχ, και την επομένη με την έκρηξη εκατοντάδων φορητών ασυρμάτων, με αποτέλεσμα τον θάνατο δεκάδων και τον τραυματισμό περισσότερων από 3.000 ανθρώπων.
Οι εκρήξεις της Τετάρτης ήταν πιο φονικές καθώς οι ασύρματοι περιείχαν μεγαλύτερη ποσότητα εκρηκτικής ύλης. Οι συσκευές εξερράγησαν στις ζώνες, στις τσέπες, στα χέρια, μπροστά στα μάτια των κατόχων που τις εξέταζαν προσπαθώντας να καταλάβουν γιατί αρχικά υπερθερμάνθηκαν.
Μέσα από εταιρείες-βιτρίνες, οι Ισραηλινοί κατάφεραν να διεισδύσουν στην αλυσίδα εφοδιασμού της Χεζμπολάχ και να παγιδέψουν χιλιάδες ηλεκτρονικές συσκευές που διένειμε η οργάνωση στα στελέχη της, σε αντικατάσταση των κινητών τηλεφώνων τους για λόγους ασφαλείας.
Τον περασμένο Φεβρουάριο ο ηγέτης της Χεζμπολάχ σεΐχης Χασάν Νασράλα ζήτησε από τα στελέχη «να θάψουν τα κινητά τους καθώς και εκείνα των παιδιών τους» γιατί είναι ο «καλύτερος κατάσκοπος των Σιωνιστών» που παρακολουθούν τις συνομιλίες και γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή πού βρίσκονταν οι εχθροί τους.
Με αφετηρία αυτή την ομιλία του Νασράλα, λέγεται ότι ενεργοποιήθηκαν οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες και κατόρθωσαν μέσα σε λίγους μήνες, μέσα από ένα δίκτυο εταιρειών που είχαν στήσει χρόνια νωρίτερα, να στείλουν τις παγιδευμένες παρτίδες στα χέρια των αντιπάλων.
Επιλογές και σενάρια
Γιατί όμως το Ισραήλ επέλεξε να χτυπήσει τη συγκεκριμένη στιγμή; Λογικά ένα τέτοιο αιφνιδιαστικό, καίριο χτύπημα θα συνοδευόταν από μια μεγαλύτερη επιχείρηση βομβαρδισμού και εισβολής όταν ο αντίπαλος βρισκόταν ακόμα σε σύγχυση, έχοντας στερηθεί πολύτιμα στελέχη στο μέτωπο και στις υποδομές του. Ομως δεν έγινε τέτοιο βήμα τις πρώτες ώρες όταν η Χεζμπολάχ ήταν αποδιοργανωμένη.
Σύμφωνα με μια εκδοχή, η Χεζμπολάχ υποψιάστηκε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τις συσκευές και έστειλε μερικές για έλεγχο από τους πάτρωνές της στην Τεχεράνη, όμως οι Ισραηλινοί ενεργοποίησαν τα εκρηκτικά καθώς τα πρώτα δείγματα μεταφέρονταν στο Ιράν προκειμένου να μη χάσουν το «ατού» της μυστικής επιχείρησης.
Ενα άλλο σενάριο ερμηνεύει την επίθεση ως προσπάθεια του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου να αποκρούσει τις πιέσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων και να υπονομεύσει κάθε διαπραγμάτευση για τη Γάζα βάζοντας μπουρλότο σε όλη την περιοχή.
Μια άλλη θεωρία συνδέει την επίθεση με την αντιπαράθεση μεταξύ του Νετανιάχου και του υπουργού Αμυνας Γκάλαντ, ο οποίος φέρεται ότι αντιδρά στα σχέδια χερσαίας εισβολής στον Λίβανο. Σε κάθε περίπτωση, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες ανέκτησαν εν μέρει το τρωθέν κύρος τους από την επίθεση της Χαμάς πριν από σχεδόν έναν χρόνο στο Νότιο Ισραήλ που τις έπιασε στον ύπνο.
«Δίκαιη απάντηση» ετοιμάζει ο Νασράλα
Ο σεΐχης Νασράλα παραδέχθηκε ότι οι δυνάμεις του υπέστησαν βαρύ πλήγμα και διακήρυξε ότι θα υπάρξει «δίκαιη απάντηση». Οι εκατέρωθεν βομβαρδισμοί πύκνωσαν, με τη Χεζμπολάχ να υποστηρίζει ότι έπληξε βάση στο Βόρειο Ισραήλ. Εάν η οργάνωση εξαπολύσει μεγάλης κλίμακας πυραυλικές επιθέσεις εναντίον της Χάιφας ή του Τελ Αβίβ, αναλυτές θεωρούν βέβαιο ότι το Ισραήλ θα εισβάλει στον Νότιο Λίβανο (από όπου είχε αποχωρήσει το 2000 μετά από μακροχρόνια κατοχή).
Πέραν του υψηλού κινδύνου άμεσης εμπλοκής του Ιράν, η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να βάλει στο στόχαστρο και τις εγκαταστάσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στα δυσοίωνα σενάρια προστέθηκαν οι δηλώσεις αξιωματούχων του Λευκού Οίκου στη «Wall Street Journal» που μεταθέτουν ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα στα χέρια του επόμενου προέδρου των ΗΠΑ, δηλαδή μετά τον Ιανουάριο του 2025.
Πώς λειτουργεί ένας βομβητής
Οι βομβητές είναι συσκευές μονής κατεύθυνσης, παρόμοιοι με ραδιόφωνο, που όμως πιάνει μόνο έναν σταθμό. Σήμερα είναι λιγότερο διαδεδομένοι, αλλά χρησιμοποιούνται ακόμη από ορισμένα νοσοκομεία και συστήματα υγείας λόγω της αξιοπιστίας, του μεγέθους και του χαμηλού κόστους τους. Επίσης οι βομβητές λειτουργούν και χωρίς δίκτυο κινητής τηλεφωνίας, γι’ αυτό η Χεζμπολάχ αύξησε τη χρήση τους πρόσφατα προκειμένου να μην τους εντοπίζουν οι Ισραηλινοί.
