Μπορεί η εμφάνιση του Προέδρου Τζο Μπάιντεν απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ να ήταν απογοηγευτική, παρόλα αυτά η οικογένεια του τον προέτρεψε να αγνοήσει τις εκκλήσεις να αποχωρήσει από την κούρσα για την επανεκλογή του. Σύμφωνα μάλιστα με το BBC, o πρόεδρος Μπάιντεν πέρασε την Κυριακή με συγγενείς του, οι οποίοι τον ενθάρρυναν να συνεχίσει να συνεχίσει κανονικά τη «μάχη» του.
Την ίδια ώρα οι εκκλήσεις για την απόσυρση του ολοένα και πυκνώνουν: «Η αντιπαράθεση στην Ατλάντα μεταξύ του Τζο Μπάιντεν και του Ντόναλντ Τραμπ έχει πολλές πιθανότητες να γίνει το πιο μοιραίο προεδρικό ντιμπέιτ στην ιστορία των ΗΠΑ» υποστήριζε, μάλλον προφητικά, το CNN λίγο προτού φιλοξενήσει σε στούντιό του στην Ατλάντα της Τζόρτζια, το βράδυ της Πέμπτης, το πρώτο ντιμπέιτ των υποψηφίων για τον Λευκό Οίκο. Eπιβεβαιώθηκε; Ναι, αν όντως αποσυρθεί από την κούρσα ο Μπάιντεν, έκκληση που διατύπωσε ανοιχτά, λίγη ώρα μετά το ντιμπέιτ, ο Τόμας Φρίντμαν, κορυφαίος αρθρογράφος των «New York Times». «Ο Τζο Μπάιντεν, καλός άνθρωπος και καλός πρόεδρος, δεν έχει καμία δουλειά να θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή» έγραψε μετά την αποκαρδιωτική επίδοση του αμερικανού προέδρου στην τηλεμαχία.
Το πρώτο βήμα
Το βαρύ κλίμα σε βάρος του Μπάιντεν φάνηκε αμέσως μετά την ολοκλήρωση του ντιμπέιτ, όταν οι σχολιαστές του CNN συζητούσαν την πιθανότητα αντικατάστασής του. Οι «πανικόβλητοι Δημοκρατικοί», σύμφωνα με το «Politico», μπορεί να είναι έτοιμοι να απομακρύνουν τον Μπάιντεν, αλλά προηγουμένως χρειάζεται να κάνει ο ίδιος το πρώτο βήμα.
«Αν αποσυρθεί τελικά ο Μπάιντεν, τότε μιλάμε για νέες εκλογές» λέει στο «Βήμα» ο Αλόν Πίνκας, πρώην γενικός πρόξενος του Ισραήλ στη Νέα Υόρκη. Κανείς δεν γνωρίζει αν ο Μπάιντεν θα αποδεχτεί οικειοθελώς να αποσυρθεί, το οποίο ο Πίνκας θεωρεί μοναδικό «σωσίβιο» για τους Δημοκρατικούς. «Αν δεν το κάνει, υπάρχει το Συνέδριο των Δημοκρατικών στο τέλος Αυγούστου» προσθέτει.
Αν ο Μπάιντεν, που δήλωσε «ικανοποιημένος» από την απόδοσή του στο ντιμπέιτ, εγκαταλείψει εκουσίως την κούρσα, το κόμμα «θα πρέπει να ανοίξει ένα εγχειρίδιο κανόνων που δεν χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες. Διαθέτει ένα σύστημα για τον διορισμό νέου υποψηφίου στο συνέδριο σε περίπτωση που ένας υποψήφιος αποσυρθεί» εξηγεί το «Politico» εν όψει μιας εξαιρετικά αμφίρροπης εκλογικής κούρσας, όπου το αποτέλεσμα αναμένεται να καθοριστεί από το 3%-5% του εκλογικού σώματος στις κρίσιμες Πολιτείες.
Ο κίνδυνος
«Εχουμε τον Μπάιντεν, που είναι πολύ γέρος, και τον Τραμπ, που είναι μεγάλος εγκληματίας. Κάποιοι όμως, και νεκρός να ήταν ο Μπάιντεν, δεν μπορούν να ψηφίσουν Τραμπ» σχολιάζει στο «Βήμα» ο ελληνικής καταγωγής βετεράνος επιχειρηματίας της Silicon Valley Νικ Αρβανιτίδης, που ωστόσο δεν συγχωρεί στον Μπάιντεν ότι δεν αποσύρθηκε εγκαίρως «και έτσι η δημοκρατία στις ΗΠΑ βρίσκεται σε κίνδυνο με το ενδεχόμενο επανεκλογής του Τραμπ».
«Το ντιμπέιτ, ένα Βατερλό για τον Μπάιντεν, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία πλέον. Οι εκλογές δεν θα κριθούν από τα πρόσωπα, ακόμη και αν αντικατασταθεί ο Μπάιντεν. Η μάχη πλέον είναι μία: Τραμπ εναντίον αντι-Τραμπ» λέει στο «Βήμα» ελληνοαμερικανική επιχειρηματική πηγή. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Reuters/Ipsos, οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ευνοούν τον Τραμπ στον τομέα της οικονομίας, από 43% έως 37%. Ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος έχει σημαντικό πλεονέκτημα – από 44% έως 31% – και στο πεδίο της μετανάστευσης, τρωτό σημείο του Μπάιντεν. Οι αμερικανοί ψηφοφόροι ευνοούν τον Μπάιντεν, από 36% έως 27%, στις πολιτικές υγειονομικής περίθαλψης.
Πόσο άλλαξαν τα ποσοστά αυτά, αλλά και η διάθεση των αναποφάσιστων, μετά το ντιμπέιτ; «Οι πιθανότητες επανεκλογής του Τραμπ ενισχύθηκαν» απαντά στο «Βήμα» ο Γιάννης Παπαγεωργίου, πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και συγγραφέας του βιβλίου «Το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ – Συνταγματικοί θεσμοί και σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα» (εκδ. Κριτική).
Οι μετρήσεις στις ΗΠΑ δείχνουν ότι 95% των ψηφοφόρων θα ψηφίσουν τον υποψήφιο που έχει την ίδια κομματική ταυτότητα με αυτούς, οπότε «τυχόν κακή επίδοση του υποψηφίου τους σε τηλεμαχία δεν μειώνει την ταύτιση του ψηφοφόρου» προσθέτει. «Ωστόσο, ακόμη και σήμερα, μικρό αλλά πραγματικό μέρος της κοινής γνώμης εξακολουθεί να μπορεί να μεταστραφεί και, σε στενά μοιρασμένες εκλογές, μικρές αλλαγές μπορούν να αλλάξουν το αποτέλεσμα».
Προηγούμενες μετρήσεις δείχνουν ότι ο νικητής ενός ντιμπέιτ κερδίζει κατά μέσο όρο 2,4% στις σφυγμομετρήσεις των επόμενων ημερών. «Αυτό δεν σημαίνει ότι το αποτέλεσμα αυτό έχει διάρκεια, ιδίως όταν μιλάμε για ένα ντιμπέιτ πέντε μήνες πριν από τις εκλογές» διευκρινίζει ο κ. Παπαγεωργίου. Ως προς το περιεχόμενο του ντιμπέιτ της Πέμπτης, δεν θεωρεί ότι αυτά που είπαν οι μονομάχοι «θα τα θυμούνται οι ψηφοφόροι».
Δύο σενάρια
Τις επόμενες εβδομάδες, προβλέπει, «θα υπάρξει ένταση των πιέσεων προς τον Μπάιντεν είτε να αποσυρθεί ο ίδιος είτε να αλλάξει την υποψήφια αντιπρόεδρο, τοποθετώντας ένα άλλο άτομο που θα δίνει μεγαλύτερα εχέγγυα αποτελεσματικής ηγεσίας σε περίπτωση διαδοχής». Και τα δύο σενάρια «είναι εξαιρετικά δύσκολο να υλοποιηθούν χωρίς τη συναίνεση των δύο εμπλεκομένων», ενώ μπορεί να έχουν «ακόμη και αρνητικές συνέπειες για τους Δημοκρατικούς» καταλήγει.
Τις πιέσεις που θα δεχτεί ο αμερικανός πρόεδρος για να παραιτηθεί ώστε «να ανοίξει ο δρόμος για έναν νεότερο, πιο ενεργητικό υποψήφιο, που μπορεί να εμπνεύσει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων» προεξοφλεί μιλώντας στο «Βήμα» ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάθιου Μπράιζα. Τι θα κάνουν οι αναποφάσιστοι; Παρότι «η αποτυχία του Τραμπ να είναι εγκρατής στις επιθέσεις του μπορεί να του στέρησε την ευκαιρία να κερδίσει την υποστήριξή τους, η αδύναμη επίδοση του Μπάιντεν πιθανότατα του κόστισε πολύ περισσότερες ψήφους αναποφάσιστων και μετριοπαθών ψηφοφόρων, πολλοί από τους οποίους μπορεί τώρα να αποφασίσουν είτε να ψηφίσουν τον Τραμπ είτε να μη συμμετέχουν καθόλου στις εκλογές».
Πέντε πρόσωπα για την αντικατάσταση του Μπάιντεν
Κάμαλα Χάρις
Η 59χρονη αντιπρόεδρος δεν είναι δημοφιλής και δεν είναι βέβαιο
ότι θα μπορούσε να κερδίσει τον Τραμπ.
Γκάβιν Νιούσομ
Ο 56χρονος κυβερνήτης της Καλιφόρνια ήδη πλασάρεται ως πιθανός υποψήφιος των Δημοκρατικών στις εκλογές του 2028.
Τζος Σαπίρο
Ο 51χρονος κυβερνήτης της Πενσιλβάνια έκανε «περίπατο» στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022, κατατροπώνοντας τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο.
Γκρέτσεν Γουίτμερ
Η 52χρονη κυβερνήτρια του Μίσιγκαν θεωρείται πιθανή διάδοχος του Μπάιντεν και ήδη έχει υπονοήσει ότι θα είναι υποψήφια το 2028.
Τζέι Μπι Πρίτσκερ
Ο 59χρονος κυβερνήτης του Ιλινόι, που διανύει τη δεύτερη θητεία του, συγκαταλέγεται στους πιθανούς διεκδικητές του Λευκού Οίκου.