Μία ημέρα μετά τη συμπλήρωση 100 ετών από την ίδρυση του σύγχρονου ρουμανικού κράτους και λιγότερο από έναν μήνα προτού η χώρα του αναλάβει για πρώτη φορά την άσκηση της εκ περιτροπής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο πρεσβευτής της Ρουμανίας στην Αθήνα Λουσιάν Φάτου μιλώντας στο «Βήμα» τονίζει ότι οι ανάγκες του ευρωπαίου πολίτη θα είναι το σημείο στο οποίο θα δώσει έμφαση το Βουκουρέστι. Αν και η χώρα του δέχεται κριτική από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για τις παρεμβάσεις της στη Δικαιοσύνη, ο κ. Φάτου δηλώνει ότι η Ρουμανία είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τις Βρυξέλλες για τη διασαφήνιση όλων των ζητημάτων. Ο κ. Φάτου εξαίρει τη στενή συνεργασία Αθήνας – Βουκουρεστίου στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο, ενώ αναδεικνύει τον αυξημένο ρόλο που προτίθεται να παίξει η Ρουμανία στη Μαύρη Θάλασσα ως μέλος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.
Το πρώτο εξάμηνο του 2019 η Ρουμανία αναλαμβάνει την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Ποιες θα είναι οι προτεραιότητές της;
«Η Ρουμανία θα αναλάβει για πρώτη φορά την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. Οι προτεραιότητες είναι το αποτέλεσμα διαβουλεύσεων στις οποίες έχουν συμμετάσχει η κοινωνία των πολιτών αλλά και κρατικοί θεσμοί. Η επιλογή αυτής της προσέγγισης έγινε επειδή η προεδρία μας θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση στον πολίτη και στο να φέρει την ΕΕ εγγύτερα σε αυτόν. Τούτο γίνεται σημαντικότερο καθώς πλησιάζουν οι ευρωεκλογές. Οι τέσσερις στρατηγικές προτεραιότητες είναι: 1. Η Ευρώπη της συνοχής: ανάπτυξη, συνοχή, ανταγωνιστικότητα, συνδεσιμότητα. 2. Μια πιο ασφαλής Ευρώπη. 3. Η Ευρώπη ως ένας ισχυρότερος παγκόσμιος παίκτης. 4. Η Ευρώπη των κοινών αξιών. Το σύνθημα της προεδρίας μας είναι «Συνοχή, κοινή ευρωπαϊκή αξία»».
Η κατάσταση του κράτους δικαίου στη χώρα σας ανησύχησε τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Η Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Επιτροπή της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης εξέφρασαν τον προβληματισμό τους σχετικά με τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη. Αυτό δεν βλάπτει την εικόνα του Βουκουρεστίου δύο μήνες πριν από την ανάληψη της προεδρίας;
«Οι προετοιμασίες μας για την προεδρία του Συμβουλίου είναι εντός της προγραμματισμένης προθεσμίας. Η Ρουμανία, όπως και όλα τα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, είναι απόλυτα αποφασισμένη να εξασφαλίσει το κράτος δικαίου και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνησή μας. Οι ρουμανικές αρχές είναι πάντα ανοιχτές στον διάλογο και έτοιμες να συνεργαστούν με τους ευρωπαίους εταίρους και τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς για τη διασαφήνιση όλων των ζητημάτων».
Πώς εκτιμάτε τις διμερές σχέσεις μεταξύ Ρουμανίας και Ελλάδας;
«Οι ελληνορουμανικές σχέσεις έχουν μια κοινή, ισχυρή και ιστορική βάση, στην οποία προστίθενται η γεωγραφική γειτνίαση και οι πολιτιστικοί, οικονομικοί και πολιτικοί δεσμοί. Δεν ξεχνάμε ποτέ ότι η Ελλάδα μάς υποστήριξε σταθερά στη διαδικασία ένταξης στις ευρωατλαντικές δομές. Σήμερα είμαστε εταίροι στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, μοιραζόμενοι κοινούς στόχους και προσεγγίσεις. Οι διμερές σχέσεις βασίζονται σε έναν ισχυρό πολιτικο-διπλωματικό διάλογο, με συναντήσεις υψηλού επίπεδου, και σε μια στενή συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Εχουμε κοινό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη κοινών σχεδίων στον τομέα της ενέργειας, των μεταφορών και δικτύων, όπως π.χ. ο κάθετος διάδρομος και ο αγωγός φυσικού αερίου IGB. Εχουμε επίσης εξαιρετική συνεργασία στον πολιτιστικό και εκπαιδευτικό τομέα. Ηταν ιδιαίτερη τιμή για εμάς να είναι η Ρουμανία η τιμώμενη χώρα στο Φεστιβάλ Ολύμπου το 2016 και να συμμετέχουμε σταθερά κάθε χρόνο στα μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ στην Ελλάδα, όπως το Διεθνές Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, όπως και στα προγράμματα του EUNIC – Athens Cluster. Χαιρόμαστε για το αυξανόμενο ενδιαφέρον του θεατρικού χώρου για την επιλογή των θεατρικών έργων ρουμάνων συγγραφέων»
Πώς εκτιμάτε τη συνεργασία των χωρών μας στα τριμερή και τετραμερή σχήματα συνεργασίας που δημιουργήθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια; Πιστεύετε ότι προσφέρουν προστιθέμενη αξία;
«Χωρίς αμφιβολία, η περιφερειακή μας συνεργασία είναι πολύ σημαντική. Εχουμε τακτικές τριμερείς συναντήσεις Ρουμανίας – Ελλάδας – Βουλγαρίας και τετραμερείς, Ρουμανίας – Ελλάδας – Βουλγαρίας – Σερβίας και Ρουμανίας – Ελλάδας – Βουλγαρίας – Κροατίας. Προσφέρουν το πλαίσιο να αναπτύξουμε περαιτέρω διακρατικά σχέδια σύνδεσης στην ενέργεια, στις μεταφορές, στον ψηφιακό τομέα και συνεισφέρουν στη βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη. Παράλληλα, μας επιτρέπουν να έχουμε μια ισχυρότερη κοινή φωνή στην ΕΕ».
Η Ρουμανία, ως μέλος του ΝΑΤΟ, είναι πολύ δραστήρια στο πλαίσιο της συμμαχικής στρατηγικής της Συμμαχίας στη Μαύρη Θάλασσα. Θα μπορούσατε να μας αναπτύξετε τις πρωτοβουλίες σας;
«Δίνουμε στρατηγική προτεραιότητα στην ενίσχυση της ασφάλειας, της σταθερότητας και της δημοκρατίας στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου. Πιστεύουμε ότι οι αξίες της ευρωατλαντικής κοινότητας δεν πρέπει να σταματούν στα ανατολικά σύνορα της Ρουμανίας, επομένως αντιλαμβανόμαστε την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας ως μέρος της Ευρώπης και ως γέφυρα προς την Κεντρική Ασία. Η Ρουμανία και η Ελλάδα είναι σταθεροί εταίροι του ΝΑΤΟ και πυλώνες σταθερότητας στην περιοχή, συμμεριζόμενοι την ίδια δέσμευση να δαπανήσουν το 2% του ΑΕΠ στην άμυνα. Η Ρουμανία προώθησε σειρά στρατηγικών πρωτοβουλιών, όπως η ενίσχυση της άμυνας και αποτροπής του ΝΑΤΟ στη Μαύρη Θάλασσα. Αυτό οδήγησε επίσης στην πρόσφατη οργάνωση μιας ειδικής συνεδρίας, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο, αφιερωμένης στον Εύξεινο Πόντο. Οι προσπάθειές μας οδήγησαν στην ενίσχυση του καθεστώτος της Πολυεθνικής Ταξιαρχίας υπό την ηγεσία της Ρουμανίας και στην αναγνώριση της προσφοράς της να φιλοξενήσει ένα λειτουργικό κέντρο διοίκησης του ΝΑΤΟ. Μέρος της δέσμευσής μας είναι η φιλοξενία εφέτος της πολυεθνικής νατοϊκής άσκησης «Sea Shield», καθώς και της συμμετοχής μας στην άσκηση «Breeze 2018″ στη Μαύρη Θάλασσα».
Η ημέρα της Μεγάλης Ενωσης όλων των Ρουμάνων
Την 1η Δεκεμβρίου 2018, η Ρουμανία γιόρτασε τα 100 χρόνια από την ίδρυση του σύγχρονου κράτους. Τι μπορείτε να μας πείτε για αυτή την ημερομηνία;
«Είναι πολύ ιδιαίτερη ημερομηνία για τη χώρα μας. Η 1η Δεκεμβρίου 1918 ήταν η ημερομηνία της Μεγάλης Ενωσης όλων των Ρουμάνων, ιστορική στιγμή και πολιτικό επίτευγμα του ρουμανικού έθνους, γιατί κατάφερε να ενώσει για πρώτη φορά όλες τις ιστορικές ρουμανικές επαρχίες. Γιορτάσαμε τα 100 χρόνια και στη Ρουμανία αλλά και σε όλες τις διπλωματικές αποστολές μας. Στην Ελλάδα, η πρεσβεία μας έχει διοργανώσει πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως συναυλίες ρουμάνων μαέστρων παραδοσιακής μουσικής, όπως ο Grigore Lese και ο Nicolae Voiculet, εκθέσεις ζωγραφικής, συμμετοχή σε διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου, αλλά και μια επίδειξη μόδας. Θα συνεχίσουμε αυτό το πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα και το 2019, και κυρίως το πρώτο εξάμηνο, όταν η χώρα μας θα ασκήσει την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ».