Μυστήριο καλύπτει την υγεία του τούρκου προέδρου, ο οποίος κατέρρευσε στη διάρκεια τηλεοπτικής εκπομπής την Τρίτη και στη συνέχεια ακύρωσε τις προεκλογικές ομιλίες του που ήταν προγραμματισμένες για τις επόμενες ημέρες. Στην Τουρκία οργιάζουν οι φήμες για την κατάσταση της υγείας του, ακριβώς δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές, ενώ στελέχη της κυβέρνησης και του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) κάνουν το παν για να πείσουν ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι «δυνατός σαν βόδι» και ότι οι φήμες περί καρδιακής προσβολής αποτελούν «προεκλογική λάσπη» της αντιπολίτευσης.

Εκτός από τις προεκλογικές συγκεντρώσεις, ο τούρκος πρόεδρος ακύρωσε και τη διά ζώσης παρουσία του στα εγκαίνια του πυρηνικού σταθμού στο Ακούγιου την Πέμπτη, αλλά συμμετείχε διαδικτυακά στην τελετή, όπως και ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν καθώς ο πρώτος τέτοιος σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Τουρκία είναι ρωσικής κατασκευής, από τη Rosatom. Στη διάρκεια της τελετής, ο Ερντογάν εμφανίστηκε σε ζωντανή σύνδεση από το γραφείο του, όμως φαινόταν καταπονημένος.

Συζήτηση με τον Πούτιν

Ενδεικτικό είναι ότι μίλησε στα εγκαίνια μόνο επί έξι λεπτά, ενώ η ομιλία του ρώσου προέδρου διήρκεσε 12 λεπτά. Το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακούγιου κατασκευάζεται επί χρόνια, όμως ο Ερντογάν είχε υπολογίσει να συμπέσουν τα εγκαίνια με το τέλος της προεκλογικής περιόδου. Ο τούρκος και ο ρώσος πρόεδρος είχαν τηλεφωνηθεί την Πέμπτη το πρωί εν όψει των εγκαινίων του Ακούγιου, αλλά συζήτησαν και άλλα ζητήματα, όπως τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη Συρία.

Σύμφωνα με το περιβάλλον του, πάσχει από λοιμώδη γαστρεντερίτιδα την οποία κόλλησε σε κάποια από τις πέντε πόλεις που επισκέφθηκε για προεκλογικούς λόγους στην αρχή της εβδομάδας. «Οση παραπληροφόρηση και αν υπάρξει, δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι ο τουρκικός λαός θα σταθεί στο πλευρό του ηγέτη του και το ΑΚΡ θα κερδίσει τις εκλογές της 14ης Μαΐου» δήλωσε ο διευθυντής επικοινωνίας του προέδρου, Φαχρετίν Αλτούν.

«Η Τουρκία είναι ένα αυταρχικό αστυνομικό κράτος χωρίς ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, γι’ αυτό είναι αδύνατο να γνωρίζουμε την αλήθεια για την υγεία του Ερντογάν σε αυτή τη φάση» ανέφερε ανάλυση του αμερικανικού θινκ τανκ American Enterprise Institute.

Ψηφίζουν οι απόδημοι

Ο 69χρονος Ερντογάν έδινε συνέντευξη σε δύο τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα την Τρίτη το βράδυ, όταν το πρόγραμμα διακόπηκε απότομα. Είκοσι λεπτά αργότερα, επέστρεψε για να εξηγήσει ότι είχε στομαχικό πρόβλημα. Κανένα πλάνο από την αδιαθεσία του τούρκου προέδρου δεν κυκλοφόρησε, το οποίο ενδεχομένως τροφοδότησε τις φήμες για τη σοβαρότητα της ασθένειάς του.

Εν τω μεταξύ την Πέμπτη ξεκίνησε η ψηφοφορία των περίπου 3,4 εκατ. αποδήμων Τούρκων στις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της 14ης Μαΐου. Αυτοί θα μπορούν να ψηφίζουν ως τις 9 Μαΐου, καθημερινά, ακόμη και Σαββατοκύριακα, σε 156 σημεία σε 73 χώρες.

Το μήνυμα των εκλογών

Στην Τουρκία, ο κοινός υποψήφιος έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επαναλαμβάνει ότι αν κερδίσει τις εκλογές, η χώρα θα επιστρέψει στο κοινοβουλευτικό σύστημα. Ο ηγέτης του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και υποψήφιος του εξακομματικού συνασπισμού Συμμαχία του Εθνους πιστεύει ότι ακόμη και αν δεν το παραδέχονται δημοσίως, οι βουλευτές του κυβερνώντος ΑΚΡ θα υποστηρίξουν αυτή την αλλαγή «διότι είδαν ότι τους έχει αφαιρεθεί το δικαίωμα να ασκούν πολιτική λόγω του προεδρικού συστήματος» που ισχύει από το 2018.

Η αλλαγή του πολιτικού συστήματος στην Τουρκία αποτελεί κορυφαία προεκλογική δέσμευση της αντιπολίτευσης. Για να την εφαρμόσει, χρειάζεται τουλάχιστον 360 ψήφους στη Βουλή προκειμένου να θέσει στη συνέχεια την τροποποίηση του Συντάγματος σε δημοψήφισμα, ή τουλάχιστον 400 ψήφους στη Βουλή για να περάσει χωρίς δημοψήφισμα.

Ο Ερντογάν, από την άλλη πλευρά, τονίζει ότι στις επερχόμενες εκλογές καλείται ο τουρκικός λαός να αποφασίσει αν επιθυμεί να διατηρήσει την «εμπιστοσύνη και σταθερότητα» στη χώρα ή να περάσει στην «εποχή των συνασπισμών».

Ο Ερντογάν έχει υποβληθεί σε δύο εγχειρήσεις στο παχύ έντερο, το 2011 και το 2012. Και τότε είχαν φουντώσει οι φήμες ότι έπασχε από καρκίνο του παχέος εντέρου, όμως ο ίδιος είχε δηλώσει ότι χειρουργήθηκε για την αφαίρεση πολυπόδων.