Ευρώπη: Το ακροδεξιό δεκανίκι της Δεξιάς – Πώς «αλώνει» την εξουσία

Η πολιτική «κανονικοποίηση» της Ακροδεξιάς - Ολο και περισσότερα δεξιά κόμματα στην Ευρώπη δεν έχουν πρόβλημα να στηριχθούν στα άκρα για να καταλάβουν την εξουσία

«Σε πολλές δημοκρατίες τα ακροδεξιά κόμματα θεωρούνται τώρα «Koalitionsfähig« (κατάλληλα για συνασπισμό) και συμμετέχουν σε εθνικές και τοπικές κυβερνήσεις. Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι η ακροδεξιά ρητορεία και τα ζητήματά της έχουν εισέλθει στην κυρίαρχη πολιτική τάση και έχουν κανονικοποιηθεί, σε βαθμό που να αποτελούν πλέον μέρος της προπαγάνδας των κυρίαρχων κομμάτων».

Αυτό σημείωνε τον Ιανουάριο του 2021, στην αθηναϊκή επιθεώρηση «Τhe Books’ Journal», ο Ολλανδός Κας Μούντε, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια στις ΗΠΑ και συστηματικός μελετητής του φαινομένου της Ακροδεξιάς. Ο Μούντε επαληθεύεται απολύτως, με βάση τις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη το τελευταίο διάστημα.

Στη ΕΕ πληθαίνουν οι περιπτώσεις δεξιών κομμάτων που υποστηρίζονται ή συγκυβερνούν με ακροδεξιά κόμματα. Και αυτό χωρίς να προκαλείται «πολιτικός σεισμός» και χωρίς να εκδηλώνονται έντονες διαμαρτυρίες ανάλογες με εκείνες του 2000, όταν ο Αυστριακός Γεργκ Χάιντερ, του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας, (FPO) συνεργάστηκε σε κυβέρνηση συνασπισμού με το δεξιό Λαϊκό Κόμμα (OVP), με αποτέλεσμα η ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στη Βιέννη.

Ενδεικτικό της «κανονικοποίησης» της Ακροδεξιάς είναι το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών στην Ισπανία, στις 28 Μαΐου

Το ισπανικό πείραμα

Ενδεικτικό της «κανονικοποίησης» της Ακροδεξιάς είναι το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών στην Ισπανία, στις 28 Μαΐου. Tο δεξιό Λαϊκό Κόμμα ανεδείχθη πρώτο κερδίζοντας τους κυβερνώντες Σοσιαλιστές και αμέσως προχώρησε σε συμφωνίες σε μεγάλους δήμους και σε μια περιφέρεια με το ακροδεξιό Vox.

Eν όψει των εξελίξεων, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ προκήρυξε πρόωρες εθνικές εκλογές για τις 23 Ιουλίου, στις οποίες το Λαϊκό Kόμμα, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις (RTVE), φέρεται ως φαβορί, με 33%, χωρίς όμως να εξασφαλίζει αυτοδυναμία. Θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση αν συνεργαστεί με το VOX, το οποίο εκτιμάται ότι θα λάβει 12%.

Στη Γερμανία, στις τοπικές εκλογές της 25ης Ιουνίου, το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) νίκησε σε μια περιφέρεια στο κρατίδιο της Θουριγγίας, ενώ οι δημοσκοπήσεις το φέρουν νικητή και στις εκλογές του κρατιδίου της Θουριγγίας το 2024, όπως και στις εκλογές (επίσης το 2024) των κρατιδίων του Βρανδεμβούργου και της Σαξονίας στην Ανατολική Γερμανία. Οι γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες του CDU αποκλείουν οποιαδήποτε συνεργασία με το AfD.

Ωστόσο η άνοδος του ακροδεξιού κόμματος (18-20% στην πρόθεση ψήφου, δύο φορές μεγαλύτερη από τον περασμένο χρόνο σύμφωνα με δημοσκόπηση του ZDF) συνιστά πραγματικό πρόβλημα, καθώς η γερμανική Δεξιά δεν ωφελείται δημοσκοπικά από την αποδυνάμωση του κυβερνητικού συνασπισμού, επικεφαλής του οποίου είναι οι Σοσιαλδημοκράτες του καγκελαρίου Ολαφ Σολτς. Εξ ου, όπως σημείωνε σε ρεπορτάζ του ο «Monde», οι γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες υιοθετούν θέσεις της Ακροδεξιάς, κυρίως σε ό,τι αφορά τις περικοπές επιδομάτων στους αιτούντες άσυλο. Στη γειτονική Αυστρία, εν όψει των εθνικών εκλογών του 2024, το κυβερνών δεξιό ΟVP απειλείται ευθέως από το ακροδεξιό και φιλορωσικό Κόμμα της Ελευθερίας (FPO), το οποίο οι δημοσκοπήσεις δίνουν νικητή των εκλογών, χωρίς ωστόσο να διαφαίνεται η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού.

Στη Σκανδιναβία, αλλοτινό προπύργιο της σοσιαλδημοκρατίας, η Ακροδεξιά συγκυβερνά με τη Δεξιά: στη Σουηδία από τον περασμένο Σεπτέμβριο και στη Φινλανδία μετά τις εκλογές του περασμένου Απριλίου. Και στις δύο χώρες, η άνοδος της Ακροδεξιάς συνδέεται με το ζήτημα του Μεταναστευτικού. Στη Σουηδία, οι δεξιοί του πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον ζητούν «αλλαγή παραδείγματος», απέχοντας έτη φωτός από τη στάση του συντηρητικού πρώην πρωθυπουργού Φρέντρικ Ρέινφελντ ο οποίος, το καλοκαίρι του 2014, ζητούσε από τους Σουηδούς «να ανοίξουν τις καρδιές τους», καθώς κύματα μεταναστών έφταναν στη χώρα. Σήμερα η σουηδική Δεξιά θέλει να αναγκάσει τους δημοσίους υπαλλήλους να καταγγέλλουν τους παράτυπους μετανάστες – άλλη μια ιδέα της Ακροδεξιάς.

Το ιταλικό παράδοξο

Η Ιταλία είναι η μόνη, προς το παρόν, χώρα όπου η Δεξιά λειτουργεί ως δεκανίκι της Ακροδεξιάς στον κυβερνητικό συνασπισμό, και όχι το αντίστροφο: οκτώ μήνες μετά τη νίκη του κόμματός της, Αδελφοί της Ιταλίας, η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι εξακολουθεί να ηγείται του κυβερνητικού συνασπισμού στον οποίο μετέχουν το Forza Italia του Μπερλουσκόνι και η λαϊκιστική Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι. Ωστόσο η Μελόνι έχει ρίξει τους τόνους ως προς την αντιευρωπαϊκή ρητορική ενώ τάσσεται αταλάντευτα στο πλευρό της Ουκρανίας – άλλος ένας τρόπος για να γίνουν πιο «κανονικές» οι ιδέες της ακροδεξιάς πολιτικού.

Η ηγέτις της γαλλικής Ακροδεξιάς, η Μαρίν Λεπέν, διαπιστώνει και εκείνη ότι οι ιδέες της έχουν πάψει να θεωρούνται περιθωριακές: την περασμένη άνοιξη, και ενώ η Γαλλία σειόταν από τις διαδηλώσεις κατά της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, το 58% των Γάλλων εκτιμούσε ότι η Λεπέν βρίσκεται «πιο κοντά στις ανησυχίες του μέσου πολίτη», ανάγοντάς την στη μεγάλη ωφελημένη από τη λαϊκή δυσαρέσκεια.

Ακροδεξιά επέλαση στην Ευρώπη

Σουηδία

Ο δεξιός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον ηγείται συνασπισμού με τους ακροδεξιούς Δημοκράτες της Σουηδίας (SD) οι οποίοι στις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου ανεδείχθησαν για πρώτη φορά δεύτερη πολιτική δύναμη με 20,6%.

Φινλανδία

Στις εκλογές του περασμένου Απριλίου πρώτη ανεδείχθη η κεντροδεξιά Εθνική Συμμαχία (NCP) του πρωθυπουργού Πέτερι Ορπο, η οποία συγκυβερνά πλέον με το ακροδεξιό κόμμα των Φινλανδών (Finns) της Ριίκα Πούρα.

Ισπανία

Στις περιφερειακές εκλογές της 28ης Μαΐου το δεξιό Λαϊκό Κόμμα νίκησε και συμμάχησε με το ακροδεξιό Vox στους δήμους των Τολέδο, Μπούργος και Βαγιαδολίδ, και στην περιφέρεια της Βαλένθια. Η δεξιά στροφή της Ισπανίας έγινε αφορμή για την προκήρυξη πρόωρων εθνικών εκλογών στις 23 Ιουλίου.

Ιταλία

Από τον περασμένο Σεπτέμβριο η ακροδεξιά Τζόρτζια Μελόνι είναι πρωθυπουργός, επικεφαλής κυβερνητικού συνασπισμού στον οποίο μετέχουν το δεξιό κόμμα Forza Italia του Μπερλουσκόνι και η ξενοφοβική Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι.

Γερμανία

Στις εκλογές της 25ης Ιουνίου ο Ρόμπερτ Ζέσελμαν του ακροδεξιού κόμματος AfD έγινε ο πρώτος ακροδεξιός διοικητής περιφέρειας (του Ζόνενμπεργκ, στο κρατίδιο της Θουριγγίας). Δημοσκοπήσεις δίνουν επίσης νικητή το AfD και στις εκλογές του 2024 στα κρατίδια της Θουριγγίας, της Σαξονίας και του Βρανδεμβούργου.

Γαλλία

Ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν ήρθε δεύτερο κόμμα στις βουλευτικές εκλογές του 2022 και τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη (πίσω από την Αναγέννηση του Μακρόν, τον αριστερό συνασπισμό Νupes). Τους τελευταίους μήνες η γαλλική Ακροδεξιά ωφελήθηκε από τη λαϊκή δυσαρέσκεια εξαιτίας της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του Μακρόν.

Αυστρία
Από τον περασμένο Ιανουάριο το ακροδεξιό κόμμα της Ελευθερίας (FPO) συγκυβερνά με το κυβερνών κεντροδεξιό λαϊκό κόμμα (OVP) στην περιοχή της Κάτω Αυστρίας. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις, εν όψει των εθνικών εκλογών του 2024, δίνουν το FPO πρώτο κόμμα, παρά τα σκάνδαλα διαφθοράς που το έχουν πλήξει.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.