Με την αιφνιδιαστική εισβολή στρατευμάτων της στην παραμεθόρια ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ και τη γρήγορη προώθησή τους εντός του ρωσικού εδάφους, η Ουκρανία πέτυχε τουλάχιστον μια μεγάλη νίκη, αυτή σε επίπεδο επικοινωνίας. Οι εικόνες των ουκρανικών τεθωρακισμένων να περνούν χωρίς αντίσταση τη σχεδόν αφύλακτη συνοριακή γραμμή και τα ρεπορτάζ της ρωσικής τηλεόρασης με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να επικρίνει στρατιωτική ηγεσία, κυβερνητικά στελέχη και τοπικούς άρχοντες έφεραν τη Μόσχα σε αμηχανία.
Η Ουκρανία υποστηρίζει ότι μέσα σε δέκα μέρες οι δυνάμεις της κατέλαβαν 1.150 τ.χλμ. ρωσικού εδάφους, περίπου όσο κατέλαβαν οι Ρώσοι στην Ουκρανία από την αρχή της χρονιάς (1.175 τ.χλμ.) με μεγάλες απώλειες στις τάξεις τους. Στην αναφορά του στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, την περασμένη Πέμπτη, ο αρχηγός του ουκρανικού γενικού επιτελείου Ολεξάντρ Σίρσκι είπε πως οι ουκρανικές δυνάμεις προωθούνται κατά ένα ως δύο χιλιόμετρα καθημερινά, με σημαντικά πιο αργό ρυθμό σε σχέση με την ορμή των πρώτων ημερών, επιβεβαιώνοντας εν μέρει τις εκτιμήσεις αναλυτών ότι η επιχείρηση φτάνει στην κορύφωσή της.
Το σενάριο της ανταλλαγής εδαφών
Το Κίεβο κρατά τα χαρτιά του κλειστά ως προς τους στόχους του, με δυτικά μέσα να περιγράφουν ως μαξιμαλιστικό το σενάριο οι ουκρανικές δυνάμεις να καταφέρουν να διατηρήσουν τον έλεγχο των εδαφών που κατέλαβαν προκειμένου να τα ανταλλάξουν σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις και να απομακρύνουν ρωσικά στρατεύματα από τα μέτωπα στην Ουκρανία, ιδιαίτερα από την κατεύθυνση του Ποκρόβσκ στην περιοχή του Ντονέτσκ, που θεωρείται στρατηγικός σταθμός για τον ανεφοδιασμό τους.
Μιλώντας στον «Economist», ο αυστραλός απόστρατος στρατηγός Μικ Ράιαν προειδοποιεί ότι αυτό το σενάριο κρύβει κινδύνους για τους Ουκρανούς, που θα δυσκολευτούν, όπως λέει, να διατηρήσουν την κάλυψη των στρατευμάτων τους με μέσα ηλεκτρονικού πολέμου και αεράμυνας σε τόσο μεγάλη έκταση.
Η Ουκρανία υποστηρίζει ότι μέσα σε δέκα μέρες οι δυνάμεις της κατέλαβαν 1.150 τ.χλμ. ρωσικού εδάφους, περίπου όσο κατέλαβαν οι Ρώσοι από την αρχή της χρονιάς
Ενα δεύτερο ενδεχόμενο είναι οι ουκρανικές δυνάμεις να επιστρέψουν στη συνοριακή γραμμή, διατηρώντας το ανθρώπινο δυναμικό και τον εξοπλισμό τους προκειμένου να προσπαθήσουν να ανακτήσουν τα κατεχόμενα από την Ρωσία ουκρανικά εδάφη την επόμενη χρονιά. Σε μια τρίτη εκδοχή, οι Ουκρανοί θα μπορούσαν να αποσυρθούν μερικώς σε πιο αμυντικές θέσεις κοντά στα σύνορα και να δημιουργήσουν βάση για μελλοντικές επιθέσεις.
Για την ώρα ο στόχος της απομάκρυνσης σημαντικού αριθμού ρώσων στρατιωτών από την πρώτη γραμμή των μαχών στην Ουκρανία δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται. Σύμφωνα με αμερικανούς αξιωματούχους που μίλησαν στο CNN, μέχρι την Παρασκευή η Ρωσία μετέφερε στην περιφέρεια του Κουρσκ μόλις μερικές χιλιάδες στρατιώτες από τα μέτωπα της Ουκρανίας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, μετακινήθηκαν ακόμη στρατεύματα από το Καλίνινγκραντ και την περιοχή της Αγίας Πετρούπολης.
Η έλλειψη ρώσων στρατιωτών
Ωστόσο η ουκρανική επιδρομή καταδεικνύει εντονότερα τις ελλείψεις στρατιωτών που αντιμετωπίζει η Μόσχα, σημειώνει σε άρθρο του το Bloomberg. Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να αναπληρώσει τις αυξανόμενες απώλειες στα μέτωπα καθώς, σύμφωνα με ρωσικές πηγές, οι επιφορτισμένες με τη στρατολόγηση περιφερειακές αρχές εξασφαλίζουν μόλις το 1/3 των αναγκαίων αριθμών. Η κατάσταση ενδέχεται να αναγκάσει το Κρεμλίνο να ανακοινώσει νέα επιστράτευση, κάτι που προσπαθεί να αποφύγει μετά τις αντιδράσεις και τη μαζική φυγή σχεδόν ενός εκατομμυρίου ανθρώπων από τη Ρωσία, τις οποίες προκάλεσε η μερική επιστράτευση 300.000 εφέδρων τον Σεπτέμβριο του 2022.
Εκτοτε, προκειμένου να εξασφαλίσουν τον αριθμό των 30.000 νέων στρατιωτών που χρειάζονται κάθε μήνα, οι ρωσικές αρχές καλούν τους Ρώσους να αποδείξουν τον πατριωτισμό τους και να πάνε να πολεμήσουν μέσω διαφημιστικών πινακίδων που βρίσκονται κυριολεκτικά παντού. Οσοι εμφανίζονται στα γραφεία στρατολόγησης υπογράφουν συμβόλαια που προβλέπουν υψηλές αμοιβές, μία με την υπογραφή και στη συνέχεια κάθε μήνα. Για να πιέσει τους περιφερειάρχες να στρατολογήσουν περισσότερους νέους, το Κρεμλίνο αυξάνει συνεχώς τις επιδοτήσεις, με αποτέλεσμα μεγάλες και πλούσιες περιφέρειες να δελεάζουν κατοίκους απομακρυσμένων και φτωχών περιοχών να υπογράψουν συμβόλαια για λογαριασμό τους.
Ενδεικτικά, τον περασμένο Ιούλιο ο δήμαρχος της Μόσχας Σεργκέι Σομπιάνιν ανακοίνωσε ότι θα πληρώνει 1,9 εκατ. ρούβλια (19.400 ευρώ) σε κάθε εθελοντή με την υπογραφή του συμβολαίου πλέον των 600.000 ρουβλιών (6.130 ευρώ) που ήδη καταβάλλουν ετησίως σε μηνιαίες δόσεις οι αρχές της ρωσικής πρωτεύουσας ως συμπλήρωμα των μισθών και των επιδομάτων που πληρώνει το υπουργείο Αμυνας. Ο δήμος της Αγίας Πετρούπολης προσφέρει 1,6 εκατομμύρια ρούβλια για κάθε νέο συμβόλαιο, ενώ ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξέδωσε διάταγμα που προβλέπει τον διπλασιασμό του ποσού σε ομοσπονδιακό επίπεδο στα 400.000 ρούβλια (4.100 ευρώ) μέχρι το τέλος του 2024, τη στιγμή που ο μέσος μισθός στη Ρωσία δεν ξεπερνά τα 86.500 ρούβλια (884 ευρώ). Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφηκε αύξηση στον αριθμό των νέων συμβολαίων στη Μόσχα.
Στο «Μάτι» η Ευρώπη
Οι 32 πιθανοί στόχοι επιθέσεων
Ανησυχία προκαλεί δημοσίευμα των «Financial Times» που υποστηρίζει ότι το ρωσικό ναυτικό έχει κάνει ασκήσεις για χρήση πυραύλων που μπορούν να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, σε περίπτωση πολέμου με το ΝΑΤΟ. Η βρετανική εφημερίδα επικαλείται μυστικά έγγραφα τα οποία περιέχουν χάρτες με 32 στόχους των επιθέσεων και παρουσιάστηκαν σε ρώσους αξιωματικούς πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Οι πιθανοί στόχοι βρίσκονται όχι μόνο σε χώρες της Βαλτικής, αλλά και στη Νορβηγία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία, τη Μαύρη και την Κασπία Θάλασσα, ακόμα και στον Ειρηνικό Ωκεανό. Τα σενάρια προβλέπουν πολέμους ακόμη με τωρινούς συμμάχους της Μόσχας, όπως η Κίνα, το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν και η Βόρεια Κορέα. Αναλυτές εκτιμούν ότι η δυνατότητα της Ρωσίας να εξαπολύσει επιθέσεις εναντίον της Ευρώπης σημαίνει ότι στόχοι σε ολόκληρη την ήπειρο θα κινδυνέψουν σε περίπτωση που ο ρωσικός στρατός εμπλακεί με νατοϊκές δυνάμεις που βρίσκονται σε χώρες της πρώτης γραμμής, όπως οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία.
Τους τελευταίες μήνες η Μόσχα εντείνει συνεχώς την πυρηνική της ρητορική απειλώντας να πλήξει χώρες της Δύσης σε περίπτωση που απειληθούν η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Ρωσίας.
