Χωρίς ασφαλή πρόβλεψη ως προς το αποτέλεσμά τους διεξάγονται σήμερα στη Χειμάρρα οι επαναληπτικές εκλογές για την ανάδειξη δημάρχου μετά την καθαίρεση του Φρέντι Μπελέρη.
Ως προς τη σημασία τους, βέβαια, έχουν υπερβεί τα όρια ανάδειξης ενός τοπικού άρχοντα και έχουν πάρει ευρύτερες διαστάσεις: πολιτικές στο εσωτερικό, καθώς τον δήμαρχο που κατέρχεται απέναντι στο σύστημα Ράμα τον υποστηρίζουν τα κόμματα της αλβανικής αντιπολίτευσης, αλλά και διεθνικές, αφού θα επηρεάσουν τις ελληνοαλβανικές σχέσεις παρά την προσεκτική διαχείριση του θέματος από την Αθήνα.
Από το αποτέλεσμα των εκλογών αυτών διακυβεύεται το κύρος του Αλβανού πρωθυπουργού και γι’ αυτό, πέραν του γεγονότος ότι έχουν προσλάβει παν-αλβανικό ενδιαφέρον, προκαλούν ανησυχίες για εκτεταμένη νοθεία.
Ο Εντι Ράμα δεν εμφανίζεται, προκλητικά, στο προσκήνιο, όπως άλλες φορές, για να καθοδηγεί τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις, ανέθεσε όμως τον ρόλο αυτόν σε κρατικά όργανα και υψηλά ιστάμενα πρόσωπα της κυβέρνησης και του κόμματος.
Το έντονο παρασκήνιο και οι προσεκτικές κινήσεις του καθεστώτος αυτή τη φορά δείχνουν πως μια ήττα του κ. Ράμα θα κλονίσει την εικόνα και την επιρροή του σε μια κρίσιμη στιγμή της πολιτικής ζωής της Αλβανίας, η οποία μέσα σε έναν χρόνο θα διεξαγάγει βουλευτικές εκλογές.
Έντονο παρασκήνιο
Το παρασκήνιο της προκήρυξης νέων εκλογών στη Χειμάρρα είναι έντονο, αλλά και αποκαλυπτικό της απουσίας κράτους δικαίου στη γειτονική χώρα. Στον Μπελέρη δεν επετράπη να ορκιστεί δήμαρχος κι ο δήμος διοικήθηκε επί έναν και πλέον χρόνο από αναρμόδια πρόσωπα.
Η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή στα Τίρανα αποφάσισε την αφαίρεση του αξιώματος του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας από τον Φρέντι Μπελέρη, ο οποίος καταδικάστηκε τελεσίδικα από το Εφετείο σε δύο χρόνια φυλάκισης. Είχε δικαίωμα προσφυγής στο Εκλογοδικείο, αλλά δεν του δόθηκε.
Το δικαστήριο ανέβαλε επίσης για μετά τις εκλογές και ειδικότερα για τις 29 Αυγούστου και το αίτημά του για αποφυλάκιση, δεδομένου ότι έχει εκτίσει τα 2/3 της ποινής που του επιβλήθηκε. Η δικαιολογία της αναβολής παραπέμπει σε ένα παιχνίδι του κ. Ράμα με την Αθήνα. Ο διευθυντής των φυλακών, λένε οι σχετικές πληροφορίες, «ξέχασε» να φέρει μαζί του το ποινικό μητρώο του Μπελέρη.
Είναι προφανής η αλβανική κυβερνητική μεθόδευση να στερηθεί ο κ. Μπελέρης τη δυνατότητα να βοηθήσει στον προεκλογικό αγώνα τον υποψήφιο που υποστηρίζουν το ΚΕΑΔ και η Ομόνοια.
Χαρακτηριστικότερο, όμως, στοιχείο του ευρύτερου περιβάλλοντος των προσώπων που αναμείχθηκαν στη μεθοδευμένη καταδίκη και καθαίρεση Μπελέρη είναι ότι ο Αουρέλ Ζάρκα, έως προσφάτως προϊστάμενος της Εισαγγελίας Αυλώνα, ο οποίος κατασκεύασε τον φάκελο Μπελέρη, συνελήφθη για διαφθορά.
Οι βασικοί υποψήφιοι
Υποψήφιος, φιλικά διακείμενος στον Ράμα, είναι ο Βαγγέλης Τάβος, παλαιό στέλεχος του Σοσιαλιστικού Κόμματος ο οποίος διετέλεσε βουλευτής και υπουργός. Μετέφερε τη ληξιαρχική του πράξη από τη Δρόπολη στη Χειμάρρα. Από τις αρχές του έτους ο Τάβος επιστρατεύτηκε από τον αλβανό πρωθυπουργό στη θέση του περιφερειάρχη Αυλώνος για ενδεχόμενη «αξιοποίηση». Η ώρα αυτής της «αξιοποίησης» έφθασε.
Οι μικρές κοινωνίες της αλβανικής υπαίθρου έχουν καλλιεργημένο τον τοπικισμό ως μέσο συντήρησης. Γι’ αυτό – αλλά και για άλλους, σοβαρότερους λόγους – στη Χειμάρρα θεωρούν προκλητική την υποψηφιότητα Τάβου. Η μειονότητα που κινείται γύρω από το ΚΕΑΔ και την Ομόνοια θεωρεί τον Τάβο άνθρωπο του αλβανικού βαθέος κράτους.
Το μείζον διακύβευμα το οποίο ταλαιπωρεί τους Χειμαρριώτες εδώ και 13 χρόνια είναι οι τίτλοι ιδιοκτησίας τους οποίους η κυβέρνηση Ράμα αρνείται να παραχωρήσει με διάφορες μεθοδεύσεις. Η σκοπιμότητα της μη παραχώρησης είναι προφανής και ομολογημένη.
Η Χειμάρρα βρίσκεται στον πυρήνα της αλβανικής Ριβιέρας και την εποφθαλμιούν πολλοί από το ευρύτερο κύκλωμα που στηρίζει τον Ράμα και έχει ενοχλήσει με τις δραστηριότητές του την Ευρώπη. Παρά ταύτα, τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης – και οι ΗΠΑ – θεωρούν τις εξελίξεις ελάσσονος σημασίας και δεν παρεμβαίνουν αποτελεσματικά. Εξάλλου, ο κ. Ράμα έχει αποκτήσει ορισμένες κρίσιμες διασυνδέσεις στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ αλλά και με την Τουρκία οι οποίες τον στηρίζουν στην πολιτική του.
Ο υποψήφιος που υποστηρίζεται από τη μειονότητα, Πέτρο Γκικουρία, υπόσχεται να παραχωρήσει τίτλους σε όσους τους δικαιούνται. Το ίδιο και ο κ. Τάβος, που υποστηρίζεται από τον κ. Ράμα, ωστόσο η μειονότητα θεωρεί υποκριτική την υπόσχεσή του.
Η οργάνωση Ομόνοια και το Κόμμα Ενωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΑΔ) που εκπροσωπεί την ελληνική εθνική μειονότητα σε συνεργασία με την αξιωματική αντιπολίτευση επέλεξαν ως υποψήφιό τους τον Πέτρο Γκικουρία, κάτοικο της κωμόπολης Δρυμάδες, μιας από τις επτά του Δήμου Χειμάρρας, ο οποίος δραστηριοποιείται στις ΗΠΑ στον χώρο της εστίασης.
Ανησυχητικές κινήσεις
Το περιβάλλον Ράμα ήλπιζε πως η μειονότητα δεν θα έβρισκε υποψήφιο, αλλά η υποψηφιότητα Γκικουρία θεωρείται ισχυρή. Η σύντομη προεκλογική περίοδος χαρακτηρίζεται και πάλι από ανησυχητικά φαινόμενα, συνηθισμένα, παλαιότερα, στην Αλβανία αλλά που πολλοί ήλπιζαν πως θα είχαν εκλείψει: μεταφορά ψηφοφόρων, «μαγείρεμα» εκλογικών καταλόγων, έλεγχος των εφορευτικών επιτροπών κ.ά.
Στην περιοχή έχει μεταφερθεί σχεδόν η μισή κυβέρνηση, βουλευτές του Σοσιαλιστικού κυβερνώντος Κόμματος, άνδρες των μυστικών υπηρεσιών, κρατικοί αξιωματούχοι κ.ά. Βασική επιδίωξή τους είναι η επιρροή επί του εκλογικού σώματος με κάθε τρόπο.
Στελέχη της μειονότητας ζήτησαν τις προηγούμενες ημέρες παρατηρητές από ευρωπαϊκούς θεσμούς και παρουσία της ελληνικής πρεσβείας στην περιοχή τις ημέρες πριν από τις εκλογές. Χαρακτηριστικό των κυβερνητικών κινήσεων για εκλογική επιρροή είναι η εθνικιστική έξαρση των ημερών.
Ένας από τους υποστηρικτές του κυβερνητικού υποψηφίου δήλωσε τις προηγούμενες ημέρες, παρουσία του κ. Τάβου και με την ανοχή του, πως από τις 5 Αυγούστου τα ελληνικά θα εκλείψουν από την περιοχή.
Γενικότερα χαρακτηρίζουν την Ομόνοια ως τρομοκρατική οργάνωση και οποιαδήποτε πολιτική πρόταση ότι αποσκοπεί στον εξελληνισμό της Χειμάρρας. Στην Αλβανία τα πολιτικά κόμματα συσπειρώνουν τους αλβανούς πολίτες αναδεικνύοντας εθνικιστικά ζητήματα. Είναι από τα ελάχιστα θέματα τα οποία τους ενώνουν. Γι’ αυτό στην περιοχή καλλιεργείται ένα αντιμειονοτικό κλίμα με αξιοποίηση, ακόμη, και του θέματος των Τσάμηδων.
Στο πλαίσιο αυτό, η Χειμάρρα προβάλλεται ως ένα από τα βασικά σημεία σύγκρουσης, αλλά δεν είναι το μόνο. Το εθνικό θέμα της Χειμάρρας είναι πολύ περίπλοκο, με παρασκηνιακό υπόβαθρο και διαφέρει πολύ από το υπόλοιπο βορειοηπειρωτικό. Για τους Χειμαρριώτες το πρόβλημα βρίσκεται στην υπεξαίρεση των περιουσιών τους και την καταπάτηση των εθνικών δικαιωμάτων τους, ενώ για τους αλβανικούς εθνικιστικούς κύκλους στην αλλοίωση, όπως υποστηρίζουν, της Χειμάρρας.
Το μεγάλο θέμα είναι η «αποστράγγιση» των ελληνόφωνων περιοχών από το ελληνικό στοιχείο, το κλείσιμο των ελληνόφωνων σχολείων και γενικότερα η εγκατάλειψη της βορειοηπειρωτικής περιοχής από την πρόνοια των ελληνικών κυβερνήσεων.
