Καθώς άλλη μια χρονιά-ρεκόρ θερμοκρασιών και καταστροφών, απόρροια της κλιματικής αλλαγής, πλησιάζει στο τέλος της, οι παγκόσμιοι ηγέτες εσυγκεντρώνονται και πάλι για την ετήσια Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP28), η οποία ξεκινά σήμερα 30 Νοεμβρίου στο Expo City, την περιώνυμη «ανθρωποκεντρική πόλη του μέλλοντος» στο Ντουμπάι.
Μια «παράσταση του πετρελαϊκού πλούτου»
Οι εργασίες της έχουν ήδη προεξοφληθεί ως μάταιη υπόθεση, ως μια ακόμη «παράσταση του πετρελαϊκού πλούτου» των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ), όπως σχολιάζει το «Politico». Την εποχή που η ανάγκη για μια πράσινη ατζέντα είναι πιο επιτακτική από ποτέ, οι παραγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου αυξάνονται.
Ειρωνεία της σημειολογίας; Την προεδρία της συνδιάσκεψης έχει αναλάβει ο Σουλτάν αλ Τζαμπέρ, διευθύνων σύμβουλος της κρατικής εταιρείας πετρελαίου των ΗΑΕ Adnoc, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες ορυκτών καυσίμων στον κόσμο, γεγονός που συνιστά κατάφωρη συνθήκη συγκρουόμενων συμφερόντων ή… «γελοιότητα» όπως λένε επικριτές.
Συνήθως, ο πρόεδρος της COP διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην εύρεση κοινού εδάφους στην υιοθέτηση πολιτικών για την ανάσχεση της κλιματικής κρίσης. Ο Αλ Τζαμπέρ ωστόσο έχει υιοθετήσει μια διαφορετική προσέγγιση. Εχει απευθύνει πρόσκληση σε εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, δίνοντας προτεραιότητα στις κλιματικές λύσεις του ιδιωτικού τομέα.
«Η πολιτική διαδικασία πρέπει να συνδέεται στενά με το ιδιωτικό κεφάλαιο και την επιχειρηματική νοοτροπία» ανέφερε στο «Time». Ομως η «επιχειρηματική νοοτροπία δεν αντιστοιχεί απαραίτητα στις διπλωματικές διαπραγματεύσεις μεταξύ 200 χωρών» σχολιάζει με νόημα το αμερικανικό περιοδικό.
Και επιπλέον, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του πετρελαίου και του φυσικού αερίου όχι μόνο δεν έχουν έχουν τηρήσει τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα ή αγνοούν τις ζοφερές προειδοποιήσεις των επιστημόνων. Αλλά, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της δημόσιας βάσης δεδομένων που παρακολουθεί τις δραστηριότητες περισσότερων από 1.600 εταιρείες, της Global Oil and Gas Exit List (Gogel), δαπανούν δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για την εξόρυξη νέων κοιτασμάτων πετρελαίου, σχεδιάζοντας την επέκταση και εκμετάλλευση ακόμη περισσότερων.
Πολλές προσδοκίες, περισσότερες διαφωνίες
Στην εφετινή COP τα έθνη φιλοδοξούν, μεταξύ άλλων, να θέσουν σε λειτουργία ένα νέο ταμείο για «απώλειες και ζημιές» που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, να συμφωνήσουν στη μείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων και στον τριπλασιασμό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αλλά οι πόλεμοι που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, οι έντονες διαφωνίες για τα χρήματα και η εσωτερική πολιτική ατζέντα καθε κράτους έχουν ήδη προδιαγράψει τη μοίρα του πλανήτη.
Ο υπ’ αριθμόν ένα ρυπαντής του κόσμου, οι ΗΠΑ, που θα εκπροσωπηθεί όχι από τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν αλλά από τον απεσταλμένο της Ουάσιγκτον για το κλίμα Τζον Κέρι, θα πιέσει για τον άμεσο τερματισμό νέων αδειών παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα. Ομως δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο ποια είναι η θέση της χώρας συνολικά σχετικά με τα ορυκτά καύσιμα. Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Κέρι αμφισβήτησε την πλήρη εξάλειψή τους.
Ο δεύτερος ρυπαντής, η Κίνα, συνεχίζει να πιέζει τις πλούσιες χώρες να συνεισφέρουν περισσότερα χρήματα για τις αναπτυσσόμενες, αλλά την ίδια ώρα εξακολουθεί να κατασκευάζει νέα εργοστάσια άνθρακα με ταχύτατους ρυθμούς. Ο απεσταλμένος της για το κλίμα Τσι Τζενχουά χαρακτήρισε οποιαδήποτε σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων «μη ρεαλιστική».
Η ΕΕ υπερασπίζεται τον στόχο για τριπλασιασμό των ανανεώσιμων πηγών, ελπίζοντας να πείσει τους παγκόσμιους ηγέτες να δεσμευτούν. Πού «σκαλώνει» η ευρωπαϊκή αξίωση; Οι μεγάλοι ρυπαντές, όπως ΗΠΑ και ΗΑΕ, στηρίζουν… θεωρητικά την πρόταση, γιατί στην πράξη δεν δείχνουν ενθουσιασμό για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων.
Η Ρωσία αρνείται, η Ινδία λέει «ναι» για τους… άλλους
Η Ρωσία, ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο, αντιτίθεται ρητά στη σταδιακή κατάργησή τους. Δεδομένης δε της θέσης της Μόσχας ως ενός από τους κορυφαίους ρυπαντές στον κόσμο, οι κυβερνήσεις δεν έχουν άλλη επιλογή από το να συνεργαστούν μαζί της.
Η αναδυόμενη παγκόσμια δύναμη Ινδία καλεί τις ανεπτυγμένες χώρες να ανταποκριθούν στην ιστορική τους ευθύνη για μείωση των εκπομπών άνθρακα το 2040 και όχι το 2050 όπως σχεδιάζουν οι περισσότερες. Τι κάνει το Δελχί; Εχει βάλει στόχο το 2070!