Αν έχουμε μία έδρα επιπλέον σε κάθε κράτος-μέλος, και στην Ελλάδα, μπορεί να είμαστε η ισχυρότερη ομάδα στην Ευρωβουλή, εκτιμά στη συνέντευξή του στο «Βήμα» ο Νίκολας Σμιτ, υποψήφιος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών για την προεδρία της Κομισιόν. Ο Λουξεμβούργιος πολιτικός μίλησε στο «Βήμα» λίγες ώρες πριν έρθει στην Ελλάδα, όπου έφθασε την Κυριακή για να επισκεφθεί τη Θεσσαλονίκη και τη Λάρισα.
Στην αρχή με καλημέρισε στα ελληνικά – «καλημέρα, τι κάνετε;» –, στη συνέχεια μίλησε για τις λύσεις στις δύσκολες προκλήσεις της Ευρώπης, τη μετανάστευση, την Ακροδεξιά, για την ανάγκη ενός νέου ταμείου Ανάκαμψης, ενώ κλείνοντας τη συνέντευξη έστειλε ηχηρό μήνυμα στους αγρότες για την ανάγκη βαθιάς αναθεώρησης της ΚΑΠ και απλοποίησης και αναθεώρησης της Πράσινης Συμφωνίας.
Βλέπουμε άνοδο της πολιτικής βίας στην Ευρώπη, με αποκορύφωμα την απόπειρα δολοφονίας του Φίτσο; Πώς φτάσαμε εδώ και τι διακυβεύεται;
«Η βία μπαίνει ολοένα και περισσότερο στην πολιτική. Αποτελεί πολύ επικίνδυνη εξέλιξη για τη δημοκρατία μας. Οι δικτατορίες ξεκινούν με βία στους δρόμους. Η βία τρομάζει και πρέπει να σταματήσει. Είναι επικίνδυνη για τη δημοκρατία».
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σειρά προβλημάτων – κοινωνικοοικονομικά, δημογραφικό, τους δύο πολέμους, μετανάστευση, η λίστα είναι μακριά. Τι λύσεις βλέπετε;
«Ας ξεκινήσουμε από τα κοινωνικοοικονομικά. Υπάρχουν ακόμα οι συνέπειες των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που έχουν δημιουργήσει διαχωρισμούς, χάσματα. Η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα για το πόσο οι πολιτικές αυτές εμβάθυναν το κοινωνικοοικονομικό χάσμα. Πρέπει να το αμβλύνουμε. Χρειαζόμαστε καλές κοινωνικές πολιτικές, κοινωνικές επενδύσεις, να δώσουμε προοπτική στους πολίτες, μέλλον στους νέους, στέγαση, καλές δουλειές, δίκαιους μισθούς. Είναι αναγκαίο, αφορά και την ασφάλεια.
Ο διχασμός και η βία κατά των μεταναστών οφείλονται και στους κοινωνικούς διαχωρισμούς. Είναι αναγκαίο ένα καλό, αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος, κοινωνική δικαιοσύνη, δίκαιη φορολογία. Η οικονομία είναι επίσης σημαντική. Πρέπει να ανταποκριθούμε στις μεγάλες αλλαγές, να υπάρξει προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, να κάνουμε τις κλιματικές επενδύσεις ευκαιρία για θέσεις εργασίας, για νέες τεχνολογίες, για τη θέση της Ευρώπης στην παγκόσμια οικονομία. Η Ευρώπη δεν επενδύει αρκετά σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών τεχνολογιών, χρειάζεται τις σωστές πολιτικές για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Χρειαζόμαστε την ένωση κεφαλαίων, αυτό που ονομάζει ο Ενρίκο Λέτα «ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων», πρέπει επίσης να ανοικοδομήσουμε τη βιομηχανία».
Ποια η λύση για τη μετανάστευση, τους δύο πολέμους;
«Χρειαζόμαστε εξισορροπημένη προσέγγιση ως προς τη μετανάστευση. Δεν πρέπει να ακολουθήσουμε την Ακρα Δεξιά που καταχράται τη μετανάστευση για πολιτικά κέρδη. Η Μελόνι δεν σταμάτησε τη μετανάστευση, πηγαίνει από εδώ και από εκεί για να προσελκύσει μετανάστες διότι έχουν έλλειψη εργατικών χεριών. Χρειαζόμαστε καλύτερο έλεγχο στα σύνορα, επιτάχυνση διαδικασιών. Παράλληλα, η Ευρώπη χρειάζεται μετανάστες. Πρέπει να οργανώσουμε καλύτερα τη νόμιμη μετανάστευση, δεν πρέπει να στηρίζουμε δικτάτορες σε τρίτες χώρες που στέλνουν μετανάστες στην έρημο και τους αφήνουν να πεθάνουν εκεί.
Η Ελλάδα υπέφερε πολύ διότι σε πολλούς τομείς δεν υπήρχαν επενδύσεις, αυτό δείχνει τι συμβαίνει όταν οι χώρες εμποδίζονται να έχουν ένα ελάχιστο των επενδύσεων σε βασικές υποδομές. Είναι μάθημα που παίρνω για το μέλλον
Για τους πολέμους, πρέπει να σταθούμε πιο ισχυρά με την Ουκρανία, να τη στηρίξουμε με τον εξοπλισμό του χρειάζεται. Για τη Γάζα, τάσσομαι υπέρ της θέσης του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ και του Μπορέλ. Πρέπει να ασκήσουμε πίεση στην ακροδεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ. Πρέπει να αντιμετωπιστεί και να απομονωθεί η Χαμάς, αλλά αυτό που συμβαίνει στη Γάζα δεν είναι αποδεκτό και δημιουργεί νέους κινδύνους για το Ισραήλ. Χωρίς πολιτική επίλυση, η κατάσταση είναι εκρηκτική».
Ποια θα είναι η προτεραιότητά σας από την πρώτη ημέρα αν αναλάβετε πρόεδρος της Κομισιόν;
«Θα αναδιοργανώσω την Κομισιόν και τον τρόπο λειτουργίας της με περισσότερη συλλογικότητα και διαφάνεια. Η υπερσυγκέντρωση είναι κακή για την Επιτροπή. Υποστηρίζω την πραγματική συλλογικότητα. Αυτή η πλευρά της Κομισιόν έχει παραμεληθεί. Θα έχω πραγματικές, εκτεταμένες συζητήσεις με τους επιτρόπους για τα μεγάλα ζητήματα και την επίλυσή τους. Θα θέσουμε τις προτεραιότητές μας συλλογικά».
Τι είδους συμμαχίες θα χρειαστείτε για να εκλεγείτε;
«Χρειάζομαι πρώτα απ’ όλα ισχυρή ψήφο, ισχυρό αποτέλεσμα για την ομάδα των Σοσιαλδημοκρατών, να αναδειχθούμε πρώτη ομάδα στην Ευρωβουλή. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση, conditio sine qua non. Η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο έχει το δικαίωμα να ορίσει τον πρόεδρο της Κομισιόν. Δεν είναι εύκολο, αλλά όχι αδύνατον. Εχουμε λίγες εβδομάδες μπροστά μας και γι’ αυτό περιοδεύω στην Ευρώπη, επισκέπτομαι την Ελλάδα.
Θέλω να πείσουμε τους πολίτες ότι έχουμε καλό συνεκτικό σχέδιο για την Ευρώπη – κοινωνικό, οικονομικό, ειρήνης, ασφάλειας με την ευρύτερη έννοια, συμπεριλαμβανομένης της άμυνας – και δεν μπορούμε να συνεργαστούμε με τους εχθρούς της Ευρώπης, την Ακροδεξιά. Αν ικανοποιηθεί η πρώτη προϋπόθεση, τότε θα συμμαχήσουμε με αυτούς που είναι πρόθυμοι να δημιουργήσουμε μια κοινωνική, ισχυρή οικονομικά Ευρώπη, να συνεχίσουμε την Πράσινη Συμφωνία, να έχουμε ισχυρότερη ασφάλεια».
Με τους φιλελευθέρους θα συνεργαστείτε; Στην Ολλανδία συνεργάζονται με την Ακροδεξιά.
«Οι φιλελεύθεροι πρέπει πρώτα να λύσουν τα προβλήματά τους και να παραμείνουν πιστοί στις αξίες τους. Συμβαίνει το απίστευτο: η ισχύς κυριαρχεί επί των θεμελιωδών αξιών και ιδεών μας».
Ανησυχείτε για το αποτέλεσμα στην Ελλάδα, καθώς το ΠαΣοΚ έρχεται τρίτο στις δημοσκοπήσεις;
«Οι δημοσκοπήσεις είναι δημοσκοπήσεις, υπάρχει βελτίωση στην Ελλάδα. Αν οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν τουλάχιστον μία έδρα επιπλέον σε κάθε κράτος-μέλος, αν στην Ελλάδα έχουμε δύο-τρεις έδρες, μπορούμε να είμαστε η ισχυρότερη ομάδα στην Ευρωβουλή. Εμείς φέρνουμε αποτελέσματα. Υποσχεθήκαμε ελάχιστο μισθό, το κάναμε, υποσχεθήκαμε την οδηγία για τις πλατφόρμες, το κάναμε, την εγγύηση για τα παιδιά, το κάναμε, υποσχεθήκαμε προστασία στους εργαζομένους, το κάναμε».
Ησασταν ο πρώτος επίτροπος που επισκέφθηκε τη Λάρισα αμέσως μετά τις πλημμύρες. Τώρα επιστρέφετε στην περιοχή, όπου συνέβη και το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα.
«Αυτό που είδα στη Λάρισα επιβεβαίωσε ότι η κλιματική αλλαγή και οι αυξανόμενες φυσικές καταστροφές είναι πραγματικότητα. Πρέπει να προχωρήσουμε με τις κλιματικές πολιτικές. Για το δυστύχημα στα Τέμπη πρέπει να υπάρξει διαφάνεια, να εντοπιστούν οι αιτίες. Πρέπει να γίνουν επενδύσεις. Η Ελλάδα υπέφερε πολύ διότι σε πολλούς τομείς δεν υπήρχαν επενδύσεις, αυτό δείχνει τι συμβαίνει όταν οι χώρες εμποδίζονται να έχουν ένα ελάχιστο των επενδύσεων σε βασικές υποδομές. Είναι μάθημα που παίρνω για το μέλλον».
Ωστόσο στη Λάρισα ζουν πολλοί αγρότες οι οποίοι αντέδρασαν στην Πράσινη Συμφωνία.
«Η Πράσινη Συμφωνία δεν είναι εχθρός των αγροτών. Πρέπει να τους μιλήσουμε, να βρούμε λύσεις που συνδυάζουν τον σεβασμό στη φύση με τις ανάγκες τους. Οι αγρότες μάς λένε ότι έχουν χαμηλό εισόδημα και μάς προσθέτετε επιπλέον υποχρεώσεις από την Πράσινη Συμφωνία. Πρέπει να απλοποιηθεί, να αναθεωρηθεί. Υποστηρίζω επίσης βαθιά αναθεώρηση της κοινής αγροτικής πολιτικής».