Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις αναμένεται να είναι η πρωταγωνίστρια του συνεδρίου του Δημοκρατικού Κόμματος που αρχίζει σήμερα, Δευτέρα 19 Αυγούστου, στο Σικάγο, στο πλαίσιο του οποίου θα λάβει και επισήμως το χρίσμα της υποψήφιας προέδρου για τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου. Η Χάρις και ο υποψήφιος αντιπρόεδρός της, ο Τιμ Γουόλς, κυβερνήτης της Μινεσότα, προσέρχονται στο συνέδριο με δημοσκοπικό προβάδισμα έναντι του πρώην προέδρου και υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών Ντόναλντ Τραμπ.
Η Χάρις προηγείται ελαφρά τόσο σε παναμερικανικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο αμφίρροπων Πολιτειών. Σύμφωνα με τον FiveThirtyEight, τον ιστότοπο που συγκεντρώνει τα αποτελέσματα πολλών ινστιτούτων δημοσκοπήσεων, σε εθνικό επίπεδο η Χάρις προηγείται του Τραμπ κατά σχεδόν τρεις μονάδες. Υπενθυμίζεται ότι έως ότου αποσύρει την υποψηφιότητά του, ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπολειπόταν, σε παναμερικανικό επίπεδο, του Τραμπ κατά δύο ως τρεις μονάδες. Ωστόσο, παρά την άνοδο των ποσοστών της Χάρις και την ανάταση που επέφερε στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών η υποψηφιότητά της, οι δημοσκόποι επισημαίνουν ότι ο Τραμπ έχει σοβαρές πιθανότητες να κερδίσει τις εκλογές.
Παρά ταύτα, το γεγονός ότι η Χάρις διατηρεί προβάδισμα έναντι του Τραμπ και σε κρίσιμες Πολιτείες όπως το Ουισκόνσιν (διαφορά 2,5%) και το Μίσιγκαν (διαφορά 3,4%) είναι ενθαρρυντικό. Οπως επίσης και το ότι σε σχέση με τα ποσοστά του Μπάιντεν, η Χάρις καταγράφει για τους Δημοκρατικούς τουλάχιστον δύο μονάδες περισσότερες σε καθεμία από τις επτά μεγάλες Πολιτείες (Αριζόνα, Τζόρτζια, Μίσιγκαν, Νεβάδα, Βόρεια Καρολίνα, Πενσιλβάνια και Ουισκόνσιν) οι οποίες ήταν καθοριστικές για τις εκλογές του 2020. Αναλύοντας τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων, το «ρεύμα της Χάρις» οφείλεται στους μαύρους, στους ισπανόφωνους και στους λευκούς ψηφοφόρους, στους ψηφοφόρους ηλικίας κάτω των 45 ετών, σε όσους ψηφίζουν Δημοκρατικούς και σε όσους δηλώνουν ανεξάρτητοι.
Οι άξονες της ανατροπής
Πολλοί λόγοι εξηγούν «το ρεύμα της Χάρις». Κατ’ αρχάς, το Δημοκρατικό Κόμμα έχει συσπειρωθεί γύρω της. Η ίδια δίνει μεγάλη έμφαση στο ζήτημα της ελευθερίας στις ομιλίες της, γεγονός που ενθουσιάζει τους ψηφοφόρους. Επίσης η απόφασή της να επιλέξει ως υποψήφιο αντιπρόεδρό της τον Τιμ Γουόλς ήταν απολύτως επιτυχημένη, καθώς ο Γουόλς αναπληρώνει τη χαμένη επαφή των Δημοκρατικών με την αμερικανική εργατική τάξη.
Η Χάρις αποδεικνύεται και γρήγορη στο να διορθώνει τις «γκάφες» της. Οταν σε προεκλογική ομιλία της στο Μίσιγκαν απευθύνθηκε στους φιλοπαλαιστίνιους αμερικανούς ψηφοφόρους λέγοντας ότι με τη στάση τους βοηθούν την επανεκλογή του Τραμπ, η αντιπρόεδρος συνειδητοποίησε το σφάλμα της και λίγες μέρες αργότερα, σε ομιλία της στην Αριζόνα, υιοθέτησε πολύ πιο ήπια ρητορική επί του ζητήματος. Σύμφωνα πάντως με τη «Washington Post», o σημαντικότερος λόγος της ανόδου των ποσοστών της είναι ο προφανής: για χρόνια οι ψηφοφόροι θεωρούσαν ότι ο Μπάιντεν είναι πολύ ηλικιωμένος για το προεδρικό αξίωμα και ήθελαν το Δημοκρατικό Κόμμα να «κατεβάσει» έναν νεότερο υποψήφιο. Οπως και τελικώς συνέβη.
Στο σημερινό συνέδριο η Χάρις θα κληθεί να αναπτύξει πιο αναλυτικά τις βασικές κατευθύνσεις του προγράμματός της, όπως η οικονομική πολιτική, τα μέτρα για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους ζωής, του προβλήματος της στέγης. Είναι βέβαιο επίσης ότι θα δεχτεί πιέσεις από ομάδες υποστηρικτών της για να τοποθετηθεί ξεκάθαρα επί συγκεκριμένων ζητημάτων, όπως ο πόλεμος στη Γάζα μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ. H Χάρις έχει ταχθεί υπέρ της κατάπαυσης του πυρός, αλλά αρνείται την επιβολή εμπάργκο στις πωλήσεις αμερικανικών όπλων στο Ισραήλ.
Οι μνήμες του 1968
Πολλοί φιλοπαλαιστίνιοι Αμερικανοί έχουν ανακοινώσει ότι θα μεταβούν στο Σικάγο για να διαμαρτυρηθούν για τη στάση της αμερικανικής κυβέρνησης υπέρ του Ισραήλ. Μια μάλιστα εξ αυτών, η ακτιβίστρια Ντιάνα Οτμαν, δήλωσε στη «Washington Post» ότι οι διαδηλώσεις θα θυμίσουν τις διαδηλώσεις κατά του πολέμου στο Βιετνάμ στο συνέδριο των Δημοκρατικών το 1968, το οποίο είχε γίνει επίσης στο Σικάγο.
Ούτε οι Δημοκρατικοί ούτε ουδείς εχέφρων Αμερικανός θα ήθελε να επαναληφθούν γεγονότα όπως εκείνα του 1968, όταν ο τότε δήμαρχος του Σικάγου, ο Δημοκρατικός Ρίτσαρντ Ν. Ντέιλι, είχε χαρακτηρίσει τους διαδηλωτές «τρομοκράτες», με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν βίαιες ταραχές και δεκάδες συλλήψεις, το Δημοκρατικό Κόμμα να διχαστεί και να ηττηθεί τελικώς στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1968, τις οποίες κέρδισε ο Ρεπουμπλικανός Ρίτσαρντ Νίξον.
Ενθυμούμενο ίσως και το «σκληρό» 1968, το επιτελείο της προεκλογικής της εκστρατείας της Χάρις ανακοίνωσε ότι τα πρωινά των ημερών του συνεδρίου θα έχουν εορταστικό χαρακτήρα με πολλές δωρεάν εκδηλώσεις για όλους (από μουσικές συναυλίες μέχρι παιχνίδια μπίνγκο). Η πρωτοβουλία εγγράφεται στη στρατηγική των Δημοκρατικών να προσεγγίσουν ψηφοφόρους αλλά και εθελοντές για την προεκλογική εκστρατεία.
Με συνταγή… 2016
Απέναντι στους ανανεωμένους Δημοκρατικούς, ο Ντόναλντ Τραμπ και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα πασχίζουν να βρουν τρόπους για να πλήξουν τους αντιπάλους του. Ο Τραμπ, όπως εύστοχα σημείωσε ο «Monde», είναι αποσταθεροποιημένος. Στις ομιλίες του καταφεύγει σε συνωμοσιολογικές θεωρίες, επιχειρεί να στιγματίσει τη Χάρις προφέροντας λάθος το όνομά της και προτάσσοντας ψευδή επιχειρήματα ότι τα πλήθη στις δικές του συγκεντρώσεις είναι μεγαλύτερα από αυτά των Δημοκρατικών. Εφτασε μέχρι του σημείου να ισχυριστεί ότι οι φωτογραφίες των συγκεντρωμένων στις ομιλίες της Χάρις είναι προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης.
Ο Τραμπ μοιάζει προσκολλημένος στο είδος της εκστρατείας του 2016, όταν παρουσίαζε τον εαυτό του ως το νέο στην πολιτική, ως τον Αμερικανό χωρίς πολιτικό παρελθόν, ως έναν «ελεύθερο σκοπευτή» που απορρίπτει τις ελίτ. Το 2024 αυτή η στρατηγική δεν αποδίδει. Οπως φαίνεται ότι δεν αποδίδει και η στήριξη του Ιλον Μασκ, του πλουσιότερου ανθρώπου στο κόσμο και ιδιοκτήτη του κοινωνικού δικτύου X (πρώην Twitter), που φλερτάρει με ακροδεξιές ιδέες, στον οποίο ο Τραμπ εξέφρασε τον θαυμασμό του σε μια μακροσκελή δημόσια συνομιλία που είχαν την περασμένη Δευτέρα.
Η προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ χαρακτηρίζεται από νοσταλγία για την προηγούμενη προεδρική του θητεία, από τη γνωστή γκρίνια για τους Δημοκρατικούς που «έκλεψαν» τις εκλογές του 2020, από τις συνήθεις απειλές κατά των μεταναστών, των τρανς ατόμων κ.λπ. Σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση είναι σαφές ότι Τραμπ εκπροσωπεί το παλιό και το παρωχημένο, ενώ η Χάρις το μέλλον.
