«Θα παραμείνω μια φωνή που θα υποστηρίζει τις συμμαχίες των ΗΠΑ πέραν του Ατλαντικού» δηλώνει στη συνέντευξή του στο «Βήμα» ο Μάικ Πενς, πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ επί προεδρίας Τραμπ. Ο έμπειρος πολιτικός, τον οποίο συναντήσαμε στις Βρυξέλλες, όπου συμμετείχε στο Brussels Forum, την ετήσια διάσκεψη που οργανώνει το αμερικανικό German Marshall Fund (GMF), μιλά επίσης για την Τουρκία, για τη σχέση του Τραμπ με το ΝΑΤΟ, ενώ δεν διστάζει να δείξει ότι έχει αποστασιοποιηθεί από τον πρώην πρόεδρο.
Τι πρέπει να κάνουν οι ΗΠΑ προκειμένου να υπάρξει αποκλιμάκωση στη Μέση Ανατολή;
«Το πιο σημαντικό που πρέπει να κάνουν οι ΗΠΑ σήμερα είναι να ξεκαθαρίσουν ότι θα υποστηρίζουμε το Ισραήλ μέχρι να καταστραφεί η Χαμάς. Θα στηρίξουμε οποιαδήποτε απάντηση θεωρούν κατάλληλη για την ασφάλειά τους μετά την άνευ προηγουμένου επίθεση με πυραύλους και drones».
Σε σχέση με το Ιράν;
«Υπάρχουν άρθρα σύμφωνα με τα οποία η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει αποθαρρύνει το Ισραήλ να δράσει ως αντίποινα για την επίθεση με 300 πυραύλους και drones, αλλά νομίζω ότι το μήνυμά μας πρέπει να είναι ότι στηρίζουμε το Ισραήλ να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια θεωρεί απαραίτητη για την αποκατάσταση της αποτροπής. Υπό μια ευρύτερη έννοια, είτε πρόκειται για την Ουκρανία είτε για τη Μέση Ανατολή, αυτό που βλέπουμε είναι η κατάρρευση της αποτροπής που έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου βλέπουμε τη Ρωσία να επιτίθεται στην Ουκρανία, τη Χαμάς να επιτίθεται στο Ισραήλ, και το Ιράν να κάνει αυτό το άνευ προηγουμένου βήμα. Το Ιράν δεν είχε ποτέ στη σύγχρονη εποχή επιτεθεί απευθείας στο Ισραήλ. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στο Ισραήλ ότι θα το στηρίξουμε οποιαδήποτε και αν είναι η δράση του».
Εχουν δίκιο οι Ευρωπαίοι που αισθάνονται ότι απειλούνται από την πιθανότητα μιας νέας διακυβέρνησης Τραμπ;
«Είμαι υπερήφανος από τα αποτελέσματα της διακυβέρνησής μας όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο ενισχύσαμε τις στρατιωτικές μας δυνάμεις και ενδυναμώσαμε τις ιστορικές στρατιωτικές συμμαχίες μας. Ο πρόεδρος (Τραμπ) και εγώ είχαμε διαφορετικό τρόπο με τον οποίο μιλούσαμε για τις ιστορικές συμμαχίες μας, είτε μέσω του ΝΑΤΟ είτε για συμμαχίες οικονομικές, αλλά τελικά είχαμε τον ίδιο στόχο που ήταν να κάνουμε τους ευρωπαίους συμμάχους μας να συνεισφέρουν περισσότερα στην κοινή μας άμυνα. Πριν αποχωρήσουμε από την εξουσία τα ευρωπαϊκά κράτη επένδυαν 140 δισ. δολάρια περισσότερα στην κοινή μας άμυνα, εξέλιξη που τοποθέτησε πολλούς από τους συμμάχους μας σε καλύτερη θέση για να μπορέσουν να στηρίξουν την Ουκρανία κατά της απρόκλητης ρωσικής εισβολής. Θα αφήσω άλλους να κρίνουν τη σημασία των αμερικανικών εκλογών και την κατεύθυνση στην οποία πηγαίνουν, αλλά εγώ θα παραμείνω μια φωνή που θα υποστηρίζει τις συμμαχίες μας πέραν του Ατλαντικού και θα καλεί τους συμμάχους να συνεργάζονται με καλύτερο τρόπο για την αμοιβαία μας άμυνα».
Θα αποσύρει τις ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ ο Τραμπ σε περίπτωση που επανεκλεγεί;
«Εχω να μιλήσω μαζί του μερικά χρόνια και θα πρέπει να απευθύνετε το ερώτημα στον ίδιο. Οταν αναλάβαμε την εξουσία το 2017, μίλησα στη διάσκεψη του Μονάχου και ο πρόεδρος πήγε στο ΝΑΤΟ έξι μήνες αργότερα. Ο στόχος μας ήταν απλά να απαιτήσουμε από τους νατοϊκούς συμμάχους μας να ανταποκριθούν στη δέσμευσή τους να επενδύουν 2% του ΑΕΠ στην άμυνα. Οταν αναλάβαμε την εξουσία μόνο δύο χώρες στην Ευρώπη δαπανούσαν 2% του ΑΕΠ. Θεωρώ ότι αν ο αμερικανικός λαός δώσει στον πρόεδρο (Τραμπ) μία ακόμη θητεία, θα συνεχίσει πιθανώς να απαιτεί καλύτερη κοινή άμυνα. Σε μια εποχή που η Ρωσία κινείται, η Μέση Ανατολή γίνεται ολοένα και πιο επικίνδυνη, η Κίνα συνεχίζει να απειλεί στον Ινδο-Ειρηνικό, δεν ήταν ποτέ πιο απαραίτητη η ηγεσία των ΗΠΑ».
Πώς αξιολογείτε τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ελλάδα και με την Τουρκία; Ο Ερντογάν επισκέπτεται την Ουάσιγκτον σύντομα.
«Είχα άμεσες συναλλαγές με τον πρόεδρο Ερντογάν και γνωρίζω ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα είχαν τις προκλήσεις τους και η Κύπρος είναι μία από αυτές. Αλλά αυτό που μάθαμε από τις σχέσεις μας είναι ότι η Τουρκία σέβεται τη δύναμη. Οταν είχαν υπό κράτηση τον αμερικανό χριστιανό πάστορα Αντριου Μπράνσον, απαιτήσαμε να απελευθερωθεί. Αρνήθηκαν. Ξεκαθαρίσαμε ότι θα επιβάλουμε οικονομικές κυρώσεις αν δεν απελευθερωθεί. Επέστρεψε στην πατρίδα. Το ίδιο έγινε όταν η Τουρκία, αφού αρχίσαμε να απομακρύνουμε στρατιωτικές δυνάμεις από τη Συρία, πέρασε τα σύνορα και άρχισε να επιτίθεται στους συμμάχους μας στις συριακές αμυντικές δυνάμεις. Πήγα στην Αγκυρα για να διαπραγματευτώ μια κατάπαυση πυρός για να επιτραπεί στους συμμάχους να αποσυρθούν και ξεκαθάρισα και πάλι ότι θέλαμε να συνεργαστούμε, αλλά θα είχε κόστος αν συνέχιζαν να κινούνται κατά των συμμάχων και των συμφερόντων μας. Η σχέση ΗΠΑ – Τουρκίας είναι σημαντική, είναι νατοϊκός σύμμαχος».
Αν ο Πούτιν νικήσει στην Ουκρανία ποιες θα είναι οι συνέπειες;
«Αν επιβληθεί στην Ουκρανία, δεν έχω αμφιβολία ότι μετά από λίγο θα περάσει τα σύνορα και εμείς και οι νατοϊκοί μας σύμμαχοι θα πρέπει να πολεμήσουμε. Αυτός είναι ο λόγος που είμαι σταθερός στο να υποστηρίζω τον στρατό της Ουκρανίας. Οπως είπε ο πρόεδρος Τζόνσον (της Βουλής των Αντιπροσώπων) θα προτιμούσα να στείλω σφαίρες παρά αγόρια (στρατιώτες). Ενα από τα διαρκή διδάγματα, που έχουμε μάθει εδώ και εκατό χρόνια, είναι ότι πρέπει να πιστεύουμε ότι εννοούν ακριβώς αυτό που λένε οι δικτάτορες. Οτι οι φιλοδοξίες για τις οποίες μιλούν είναι πραγματικές και ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει κρύψει την πρόθεσή του να επαναφέρει τη σοβιετική σφαίρα επιρροής στην Ανατολική Ευρώπη».
Ποια είναι η πιο δύσκολη απόφαση για την αμερικανική εξωτερική πολιτική;
«Δεν είμαι στην κυβέρνηση, οπότε δεν μπορώ να πω. Η πιο απογοητευτική απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν είναι η απομάκρυνσή μας από τη Νότια Αμερική. Αντιμετωπίσαμε τον δικτάτορα Μαδούρο στη Βενεζουέλα, τον απομονώσαμε, αλλά η Βενεζουέλα ήταν κάποια στιγμή η δεύτερη πλουσιότερη χώρα στο ημισφαίριό μας και τώρα έχει πτωχεύσει εξαιτίας της δικτατορίας και του σοσιαλισμού».
Είναι ο Πούτιν η πιο μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ;
«Ο Πούτιν πρέπει να λογοδοτήσει για τα εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία, αλλά η Κίνα είναι η πιο μεγάλη στρατηγική και οικονομική πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ τον 21ο αιώνα. Είναι απολύτως επιβεβλημένο η επόμενη αμερικανική κυβέρνηση να σταθεί σταθερή με την Ουκρανία, να κάνει τον Πούτιν να λογοδοτήσει, να σταθεί με το Ισραήλ και να σταθεί απέναντι στην Κίνα».