Το «τρένο του Μασκ», όπως έχει επικρατήσει να αποκαλείται η σειρά από τους δορυφόρους του Έλον Μασκ που πηγαίνουν να τοποθετηθούν στην τροχιά τους, ξαφνιάζει πολλούς όταν τους πρωτοβλέπουν στον ουρανό, και της Ελλάδας, διότι τους περνούν συχνά για εξωγήινους: Τι είναι αυτή η σειρά από φώτα, το ένα πίσω από το άλλο, που διασχίζει τον νυχτερινό ουρανό;
Τα «τρένα του Μασκ» γίνονται όλο και συχνότερα ορατά γιατί ο δισεκατομμυριούχος της τεχνολογίας στέλνει συνεχώς δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη για την εταιρεία του Starlink που παρέχει γρήγορο και αξιόπιστο Internet. Μάλιστα το προβάδισμα του Μασκ στον τομέα του δορυφορικού Internet είναι τέτοιο που κράτη, κυβερνήσεις και στρατοί εξαρτώνται απολύτως από τις υπηρεσίες του. Ακόμη και η Ουκρανία δεν θα μπορούσε να πολεμήσει αποτελεσματικά τη Ρωσία αν δεν χρησιμοποιούσε για τις επικοινωνίες της Internet από τη Starlink.
Η πρώτη εκτόξευση έγινε το 2019
Ο Μασκ εκτόξευσε τους πρώτους 60 δορυφόρους της Starlink το 2019 μέσω της αεροδιαστημικής εταιρείας του SpaceX. Σήμερα η Starlink διαθέτει περισσότερους από 5.000 δορυφόρους σε τροχιά με στόχο να φτάσουν σύντομα τους 12.000 και τελικά τους 42.000. Οπως έχουν τα πράγματα σήμερα, 53% των ενεργών δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη ανήκουν στον Μασκ.
Όσο οι SpaceX – Starlink επεκτείνονται τόσο αυξάνονται οι ανησυχίες των αστρονόμων για τις επιπτώσεις της φωτορρύπανσης που δημιουργείται στο Διάστημα, για την πιθανότητα σύγκρουσης μεταξύ δορυφόρων ή δορυφόρων με οχήματα διαστημικών αποστολών, όπως της NASA, καθώς και για την αύξηση των διαστημικών σκουπιδιών.
Το πιο ανησυχητικό όμως είναι ότι η κυριαρχία του Μασκ στο στρατηγικά σημαντικό δορυφορικό Internet, για το οποίο μάλιστα υπάρχουν ελάχιστες ρυθμίσεις και εποπτεία, καθιστά ευάλωτους ευαίσθητους τομείς που τελικά εξαρτώνται από τις επιθυμίες και τις ορέξεις ενός και μόνο ατόμου. Σύμφωνα με τους «New York Times», «η ισχύς της συγκεκριμένης τεχνολογίας, που εκτόξευσε την αξία της SpaceX στα 140 δισ. δολάρια, μόλις που αρχίζει να γίνεται εμφανής».
Η σημασία για τις εμπόλεμες ζώνες
Σήμερα όποιος βρίσκεται σε εμπόλεμες ζώνες, όπως στην Ουκρανία, ή όποιος χρειάζεται αξιόπιστες υπηρεσίες Internet, όπως το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας, δεν έχει άλλη επιλογή από το να στραφεί στη Starlink – στην Ουκρανία μάλιστα, αν και αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή ο Μασκ έκανε διαθέσιμους τους δορυφόρους του, τελευταίως έχει αρνηθεί να παράσχει υπηρεσίες, για παράδειγμα κοντά στην Κριμαία, επηρεάζοντας την πορεία των μαχών. Ανάμεσα στους χρήστες της Starlink είναι ακτιβιστές στο Ιράν που θέλουν να παρακάμψουν τους κυβερνητικούς περιορισμούς στην πρόσβαση στο Internet. Ανάμεσα σε εκείνους που αρνήθηκαν να χρησιμοποιήσουν τη Starlink είναι η κυβέρνηση της Τουρκίας μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του περασμένου Φεβρουαρίου, παρότι την πρόσφερε ο ίδιος ο Μασκ, αλλά ο τούρκος πρόεδρος μάλλον φοβήθηκε την απρόσκοπτη διασπορά ειδήσεων.
Ο νοτιοαφρικανός επιχειρηματίας, που είναι επίσης ιδιοκτήτης της Tesla και του X (πρώην Twitter), απέκτησε τόσο μεγάλο προβάδισμα στο δορυφορικό Internet που μέχρι σήμερα καμία άλλη εταιρεία ή κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει να φτάσει, κυρίως χάρη στη SpaceX.
Από το λεωφορείο στον… καναπέ
Οι δορυφόροι της Starlink κινούνται σε χαμηλή τροχιά, δηλαδή σε απόσταση σχεδόν 500 χλμ. από τη Γη, 60 φορές πιο κοντά από τους υπόλοιπους δορυφόρους που παρέχουν Internet, οι οποίοι βρίσκονται σε «γεωσύγχρονη τροχιά» σε πολύ μεγαλύτερα ύψη. Η πιο κοντινή απόσταση των δορυφόρων της Starlink, που συμβάλλει στο να είναι πιο γρήγορο και αξιόπιστο το Internet, οφείλεται στο μικρότερο μέγεθός τους, σαν ένας καναπές, σε σχέση με τους υπόλοιπους δορυφόρους που έχουν μέγεθος λεωφορείου.
Επειδή όμως βρίσκονται πιο κοντά στη Γη, απαιτούνται περισσότεροι δορυφόροι για να υπάρχει πλήρης και αδιάκοπη κάλυψη. Το προβάδισμα του Μασκ οφείλεται στο ότι οι πύραυλοι της SpaceX είναι μερικώς επαναχρησιμοποιούμενοι, το οποίο μειώνει σημαντικά το κόστος και του επιτρέπει να εκτοξεύει δεκάδες δορυφόρους κάθε εβδομάδα.
Η συνδρομή και οι ανταγωνιστές
Internet μέσω της Starlink διατίθεται σήμερα σε τουλάχιστον 60 χώρες, περιλαμβανομένης της Ελλάδας – για ιδιώτες η μηνιαία συνδρομή είναι 60 ευρώ. Σύμφωνα με στοιχεία της SpaceX, οι συνδρομητές έφταναν το 1,5 εκατ. τον περασμένο Μάιο. Ο επόμενος στόχος, ακόμη και εντός του 2023, είναι η παροχή μιας παγκόσμιας υπηρεσίας κινητής τηλεφωνίας που θα συμπληρώσει εκείνη του Internet.
Η ΕΕ, εν μέρει λόγω της ανησυχίας για την παντοκρατορία του Μασκ και της Starlink, ξεκίνησε πέρυσι ένα πρόγραμμα ύψους 2,4 δισ. ευρώ για την αποστολή ανταγωνιστικών δορυφόρων στο Διάστημα, η οποία δεν προβλέπεται πριν από το 2027. Η Blue Origin, η αεροδιαστημική εταιρεία του Τζεφ Μπέζος, και η Virgin Galactic του Ρίτσαρντ Μπράνσον είναι ανάμεσα στους επίδοξους ανταγωνιστές της Starlink, αλλά έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν.
