Η αλλαγή πλεύσης σε όλα τα επίπεδα είναι μια υπόσχεση που έχει δώσει προεκλογικά ο Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει από τις εκλογές, ο νέος πρόεδρος μοιάζει να πειραματίζεται με νέες ιδέες και ακόμη περισσότερα σχέδια. Αμερικανοί αναλυτές διακρίνουν στον πιο απελευθερωμένο Τραμπ μια ιμπεριαλιστική διάθεση, παρατηρώντας σκωπτικά ότι «θέλει να κάνει κυριολεκτικά, και όχι μεταφορικά, την Αμερική πιο μεγάλη».
Ο λόγος είναι ότι προτείνει ιδέες σαν την αγορά της Γροιλανδίας, την προσάρτηση του Καναδά ως την 51η Πολιτεία των ΗΠΑ, την ανάκτηση της Διώρυγας του Παναμά και το σενάριο της «ήπιας εισβολής» στο Μεξικό. Οι εκτιμήσεις για το πόσο σοβαρά πρέπει να αξιολογηθούν αυτές οι προτάσεις ποικίλλουν.
Στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών πιστεύουν ότι όσα λέγονται πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπ’ όψιν και υπενθυμίζουν ότι ο Τραμπ είναι ένας πρόεδρος που χρησιμοποιεί την αποσταθεροποίηση των εταίρων ως ένα μέσο για την άσκηση πιέσεων.
Από την άλλη πλευρά, οι σύμμαχοι του νέου προέδρου διακρίνουν μια σκόπιμη δόση υπερβολής με στοιχεία χιούμορ και εκφοβισμού. Πρόκειται, όπως λένε, για τον γνωστό οδηγό εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ που βάζει στο τραπέζι «μη συμβατικές ιδέες» με στόχο όχι την υλοποίησή τους αλλά την απόσπαση παραχωρήσεων.
Νέες ιδέες για την επόμενη μέρα
Οι παρατηρητές φαίνεται να συμφωνούν ότι στο μυαλό του Τραμπ η εδαφική επέκταση των ΗΠΑ είναι μια αναγκαιότητα που επιβάλλεται από οικονομικά και εθνικής ασφάλειας συμφέροντα. Οταν ο Τραμπ είχε προτείνει το 2019 να αγοράσει τη Γροιλανδία από τη Δανία, τότε είχε αντιμετωπιστεί ως αστείο.
Αυτή την εβδομάδα όμως έκανε λόγο για «μια προσφορά που οι Δανοί δεν θα μπορούν να αρνηθούν», μια πρόταση την οποία πλέον όλοι παίρνουν στα σοβαρά. Οι πολιτικοί αναλυτές αποδίδουν την εμμονή του Τραμπ στο νέο κεφάλαιο ανταγωνισμού που θα ανοίξει στην Αρκτική λόγω του λιώσιμου των πάγων αλλά και των πλούσιων αποθεμάτων σπάνιων μετάλλων που έχει το νησί και είναι απαραίτητα για την παραγωγή κρίσιμης τεχνολογίας.
Ωστόσο, ο Τραμπ έβαλε στο στόχαστρο αυτή την εβδομάδα και τον Παναμά, απειλώντας ότι οι ΗΠΑ θα προσαρτήσουν εκ νέου τη Διώρυγα της χώρας. Στα μάτια του Τραμπ, η Διώρυγα του Παναμά ίσως αντιπροσωπεύει όσο τίποτα άλλο τα χρόνια της αδράνειας, στα οποία οι αμερικανικές κυβερνήσεις άφησαν τις άλλες χώρες να εκμεταλλεύονται τις ΗΠΑ.
Με βάση το σκεπτικό του, είναι ανεπίτρεπτο μια Διώρυγα που χτίστηκε από τις ΗΠΑ και τους ανήκε μέχρι το 1999 να επιβαρύνει τα αμερικανικά πλοία με υπέρογκα τέλη και να έχει επιτρέψει στην Κίνα να έχει αυξημένη επιρροή και παρουσία.
Τα «αστεία» και τα drones
Η διάθεση όμως παρεμβατισμού του Τραμπ επεκτάθηκε πέρα από τη Γροιλανδία και τον Παναμά. Τα «αστεία» για την προσάρτηση του Καναδά και η αναφορά στον «κυβερνήτη» Τριντό επιστρατεύουν το χιούμορ για να στείλουν ένα πολύ σαφές μήνυμα για το θέμα των δασμών.
Στο ζήτημα, όμως, που ο Τραμπ δεν αστειεύεται είναι η διαφύλαξη των νότιων συνόρων. Εκεί, όπως εξήγησε συνεργάτης του στο περιοδικό «Rolling Stone», ο χαρακτηρισμός «τρομοκρατικές οργανώσεις» στα καρτέλ θα έδινε τη δυνατότητα για χτυπήματα με drones εντός της μεξικανικής επικράτειας.
Ολα αυτά υπενθυμίζουν ότι το «Πρώτα η Αμερική» δεν είναι κατ’ ανάγκη ένα απομονωτικό δόγμα. Ναι μεν η Αμερική δεν πρέπει να βρίσκεται παντού, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να παρεμβαίνει πολύ πιο δυναμικά και με λιγότερη αυτοσυγκράτηση εκεί που έχει κομβικής σημασίας συμφέροντα.