Η εύθραυστη ισορροπία Ισραήλ – Χεζμπολάχ και η «μοναξιά» της Χαμάς

Με το δάχτυλο στη σκανδάλη είναι Ισραήλ και Χεζμπολάχ παρά τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός - Πώς ερμηνεύονται η έμμεση αναφορά Νετανιάχου στις πιέσεις των ΗΠΑ.

Μια ευκαιρία για την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή αποτελεί η συμφωνία για παύση του πυρός στον Λίβανο μεταξύ της φιλοϊρανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ και του Ισραήλ, εφόσον οι εμπλεκόμενοι αποδείξουν μέσα στους επόμενους δύο μήνες ότι θέλουν πραγματικά να κλείσει τουλάχιστον αυτό το μέτωπο του ακήρυκτου πολέμου μεταξύ του καθεστώτος της Τεχεράνης και του εβραϊκού κράτους. Στο ίδιο διάστημα θα ολοκληρωθεί η μεταβίβαση της εξουσίας στις ΗΠΑ από τον Τζο Μπάιντεν στον Ντόναλντ Τραμπ, ενώ θα επιχειρηθεί το κλείσιμο και του μετώπου της Γάζας, όπου δύο εκατομμύρια παλαιστίνιοι άμαχοι δίνουν κυριολεκτικά αγώνα επιβίωσης.

Μαζί με τα καραβάνια των προσφύγων που παίρνουν τον δρόμο της επιστροφής στον νότιο Λίβανο, φάλαγγες του λιβανέζικου στρατού ετοιμάζονται να αναπτυχθούν σταδιακά από τον ποταμό Λιτάνι μέχρι τα σύνορα με το Ισραήλ για να επιτηρήσουν από κοινού με τους Κυανόκρανους του ΟΗΕ την εύθραυστη εκεχειρία, την καταστροφή των οχυρώσεων της Χεζμπολάχ και την υποχώρηση όλων των δυνάμεών της βορείως του Λιτάνι. Θεωρητικά, ένα εκατομμύριο εκτοπισμένοι Λιβανέζοι θα πρέπει να επιστρέψουν σε ό,τι έχει απομείνει όρθιο στα χωριά και στις πόλεις τους, ενώ 60.000 Ισραηλινοί θα αισθανθούν ασφαλείς για να γυρίσουν στα σπίτια τους στο βόρειο Ισραήλ ύστερα από 14 μήνες βομβαρδισμών.

Δεν είναι μια εύκολη επιχείρηση. Και οι δύο πλευρές δηλώνουν ότι παραμένουν με το δάχτυλο στη σκανδάλη. Το Ισραήλ για να αποτρέψει την ανασύνταξη της οργάνωσης με την κάλυψη του άμαχου πληθυσμού και η Χεζμπολάχ για να επιβλέψει την αποχώρηση όλων των εισβολέων.

Διχασμένοι οι Ισραηλινοί

Παρουσιάζοντας τη συμφωνία στον λαό του, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επικαλέστηκε τη μείωση των αποθεμάτων στο οπλοστάσιο της χώρας (έμμεση αναφορά στις αμερικανικές πιέσεις και προειδοποιήσεις για περιορισμό της στρατιωτικής βοήθειας), την ανάγκη να ξεκουραστεί ο στρατός και να προσανατολιστεί ολόκληρος ο αμυντικός μηχανισμός απέναντι στην ιρανική απειλή. Ομως η εκλογική βάση του διαφωνεί και στο σύνολό της η ισραηλινή κοινή γνώμη είναι μοιρασμένη. Δημοσκόπηση την περασμένη Τρίτη έδειξε ότι 37% των Ισραηλινών συμφωνούν με τους όρους κατάπαυσης του πυρός στον Λίβανο, 32% διαφωνούν και 31% δεν έχουν ξεκάθαρη γνώμη. Μεταξύ των υποστηρικτών του κυβερνητικού συνασπισμού, μόλις ένας στους πέντε στηρίζει τη συμφωνία.

Η Χεζμπολάχ έχει υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες από ιδρύσεώς της τη δεκαετία του 1980: η ηγεσία της εξοντώθηκε, χιλιάδες μαχητές σκοτώθηκαν, μεγάλο μέρος των υποδομών της καταστράφηκε, οι επικοινωνίες της διαβρώθηκαν από τις μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ. Δεν είναι πλέον η ίδια οργάνωση που πανηγύριζε ότι «συνέτριψε» τον ισραηλινό εισβολέα στον πόλεμο του 2006. Τότε η Χεζμπολάχ έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων της το Ψήφισμα 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που προέβλεπε την αποχώρησή της βορείως του Λιτάνι. Τώρα στην επιτροπή που θα επιβλέπει την τήρηση των συμφωνηθέντων προστίθενται οι ΗΠΑ και η Γαλλία, που αναλαμβάνουν επίσης να στηρίξουν τον στρατό του Λιβάνου με εξοπλισμό, ενώ προβλέπεται διεθνής βοήθεια για την ανοικοδόμηση.

Χωρίς στηρίγματα η Χαμάς

Το Ισραήλ δεν έχει πλέον το ελευθέρας από τη Δύση στον «αμυντικό» πόλεμο έναντι όλων των αντιπάλων του, ο πρωθυπουργός του είναι υπόλογος για εγκλήματα πολέμου στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, που εξέδωσε ένταλμα για τη σύλληψή του, ωστόσο πέτυχε να αποσυνδέσει τον πόλεμο στον Λίβανο από εκείνον στη Γάζα με τον πλέον επίσημο τρόπο. Η Χεζμπολάχ αξίωνε να σταματήσουν οι ισραηλινές επιχειρήσεις στη Γάζα για να σταματήσει τον πόλεμο. Μια συνολική λύση ζητούσαν και αρκετές αραβικές χώρες. Πλέον η Χαμάς, πέρα από λόγια συμπαράστασης, εγκαταλείπεται από τη Χεζμπολάχ και από τους πάτρονές της στην Τεχεράνη, ενώ η Αίγυπτος, η Τουρκία και το Κατάρ επιχειρούν μια ύστατη μεσολάβηση για απελευθέρωση των ισραηλινών ομήρων και παύση πυρός στη Γάζα που βυθίζεται στο χάος. Ο ακροδεξιός εθνικιστής εταίρος του Νετανιάχου και υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ είπε ότι έχει λύση για τη Γάζα: στρατιωτική κατοχή, «αραίωση» του πληθυσμού στο μισό σε δύο χρόνια με «εθελοντική μετανάστευση» και εποικισμός του βόρειου τμήματος. Αν πετύχει το σχέδιο, πρόσθεσε, θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στη Δυτική Οχθη.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.