«Δεν υπάρχει τομέας στην κοινωνία του Λιβάνου που πλέον δεν έχει διαταραχθεί σοβαρά» σχολιάζει στο «Βήμα» ο λιβανέζος εκτελεστικός διευθυντής του Ιδρύματος Σαμίρ Κασίρ για την Ελευθερία της Εκφρασης (με έδρα τη Βηρυτό) Αϊμάν Μουχάνα περιγράφοντας την αγωνιώδη προσπάθειά του να διαφύγει εκτός χώρας. «Οσοι μπορούν επιλέγουν κυρίως την Κύπρο και την Τουρκία» προσθέτει, κρίνοντας καταστροφική τη «μονομερή», από πλευράς Χεζμπολάχ, σύνδεση των μετώπων της Γάζας και του Λιβάνου και «ισχυρότερο» παρά ποτέ τον κίνδυνο πλήγματος του Ισραήλ στο Ιράν.
Πώς είναι η κατάσταση στον Νότιο Λίβανο και στη Βηρυτό;
O λιβανέζος Αϊμάν Μουχάνα εκτελεστικός διευθυντής του Ιδρύματος Σαμίρ Κασίρ για την Ελευθερία της Εκφρασης (με έδρα τη Βηρυτό)
«Επικρατεί απόλυτη απόγνωση. Περισσότερο από το ένα τέταρτο του πληθυσμού είναι εκτοπισμένο. Ολόκληρα χωριά στον Νότιο Λίβανο και στα νότια προάστια της Βηρυτού καταστρέφονται. Οι εκτοπισμένοι βρίσκονται παντού, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων πλατειών και των πεζοδρομίων της Βηρυτού, ενώ κόσμος προσπαθεί να διαφύγει στα βουνά βόρεια της πρωτεύουσας. Είναι κάτι εξαιρετικά τραυματικό για όσους έζησαν τον εμφύλιο του 1975-1990, κατόπιν τον πόλεμο του 2006 με το Ισραήλ και, εν συνεχεία, την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού το 2020. Τα νοσοκομεία έχουν φτάσει στα όριά τους. Ο τομέας της εκπαίδευσης έχει καταρρεύσει. Η οικονομική κρίση έχει καταστήσει δυσχερή ακόμη και την τηλεκπαίδευση λόγω των διακοπών ρεύματος, των προβλημάτων στο Διαδίκτυο κ.ά. Κατά βάση, δεν υπάρχει τομέας στην κοινωνία του Λιβάνου που πλέον δεν έχει διαταραχθεί σοβαρά. Το ακόμη όμως πιο επικίνδυνο είναι τι μπορεί να συμβεί την επόμενη ημέρα. Εάν ούτε η Χεζμπολάχ ούτε η κυβέρνηση του Λιβάνου είναι σε θέση να αποζημιώσουν οικονομικά τα θύματα, ποιος θα καλύψει το κόστος της επιστροφής τους και της ανοικοδόμησης; Η διεθνής κοινότητα δεν θα το κάνει αν δεν δει τη Χεζμπολάχ αποδυναμωμένη και την κυβέρνηση του Λιβάνου να έχει προωθήσει πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Προϋποθέσεις που είναι απίθανο να πληρούνται. Οι συνέπειες θα είναι τρομερές».
Η Χεζμπολάχ είναι σήμερα σε θέση να πολεμήσει το Ισραήλ;
«Η Χεζμπολάχ είναι καλύτερα εξοπλισμένη και καλύτερα εκπαιδευμένη από τη Χαμάς. Ακόμη και έναν χρόνο μετά την 7η Οκτωβρίου, βλέπουμε τη Χαμάς να συνεχίζει να πολεμά. Αυτό σημαίνει ότι η Χεζμπολάχ, τεχνικά, μπορεί ακόμη να πολεμήσει. Ωστόσο, το ερώτημα είναι γιατί διεξάγει η Χεζμπολάχ αυτόν τον αγώνα. Για να συνεχίσει να υποστηρίζει τη Γάζα; Τίποτα δεν αποδεικνύεται προς αυτή την κατεύθυνση, δεδομένης της έκτασης της καταστροφής στη Γάζα. Ο αγώνας της Χεζμπολάχ γίνεται για να αποτρέψει το Ισραήλ από περαιτέρω επιθέσεις; Επίσης, αυτό δεν επιτυγχάνεται. Γίνεται για να επαναφέρει τους εκτοπισμένους στα σπίτια τους; Αυτό απαιτεί περισσότερα από ένοπλο αγώνα. Περαιτέρω μάχες σημαίνουν περαιτέρω καταστροφή για τον Λίβανο και περαιτέρω θάνατο και απόγνωση για τον λαό».
Πώς επηρεάζει ο παράγων Λίβανος τις γενικότερες ισορροπίες στην περιοχή;
«Δυστυχώς, η μονομερής σύνδεση των μετώπων της Γάζας και του Λιβάνου από τη Χεζμπολάχ, χωρίς διαβούλευση ή έγκριση από οποιοδήποτε άλλο κόμμα ή την κυβέρνηση, πέραν του ότι δεν βοήθησε στη μείωση της πίεσης στη Γάζα, έχει φέρει και την καταστροφή στον Λίβανο. Η θέση του Ιράν είναι η πιο ενδιαφέρουσα. Σε δημόσιες ομιλίες ορκίζεται ότι θα στηρίξει τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς. Ομως, πρακτικά, η ιρανική εμπλοκή ήταν ελάχιστη ή συμβολική. Το Ιράν θεωρούσε τους πληρεξουσίους του «αμυντική γραμμή» για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Οι πληρεξούσιοι πίστευαν ότι, σε αντάλλαγμα, το Ιράν θα τους υπερασπιζόταν σε περίπτωση που δέχονταν επίθεση. Οι τελευταίες εβδομάδες απέδειξαν σαφώς το αντίθετο. Πώς θα μπορέσει επομένως το Ιράν να υπερασπιστεί το πυρηνικό του πρόγραμμα στερούμενο τους πληρεξουσίους του; Μέσω συμφωνίας με τις ΗΠΑ; Είναι η κυβέρνηση Μπάιντεν σε θέση να το επιτύχει; Το Ιράν βρίσκεται σε πολύ λεπτή θέση. Δεν πιστεύω ότι η Τεχεράνη θα κλιμακώσει περαιτέρω τη σύγκρουση λόγω των περιορισμένων πόρων που διαθέτει μετά τις πρόσφατες αποτυχίες των συμμάχων της. Ο κίνδυνος ωστόσο μιας σοβαρής ισραηλινής επίθεσης στο Ιράν είναι πραγματικός και ισχυρότερος από ποτέ, με την ικανότητα απάντησης του Ιράν περιορισμένη. Ωστόσο, ολόκληρος ο κόσμος θα κληθεί να πληρώσει τις συνέπειες ενός ευρείας κλίμακας περιφερειακού πολέμου».
