Μαζί με το γιγάντιο κινεζικό μπαλόνι που πετούσε πάνω από τη Βόρεια Αμερική και καταρρίφθηκε από ένα αμερικανικό F-22 την περασμένη Κυριακή, καταρρίφθηκε και κάθε αισιοδοξία για τη σχέση ΗΠΑ – Κίνας. Στο κλίμα αυτό ήρθε να προστεθεί η κατάρριψη τριών ακόμη «αγνώστων αντικειμένων» από τους αμερικανικούς αιθέρες, κατόπιν εντολής του προέδρου Μπάιντεν. Δεν διευκρινίστηκε αν τα «άγνωστα αντικείμενα» ήταν μπαλόνια, ή εμπορικά ή ερευνητικά εργαλεία που βγήκαν εκτός πορείας, παρά μόνο ότι καταρρίφθηκαν επειδή αιωρούνταν σε υψόμετρο που αποτελούσε απειλή για την πολιτική αεροπορία καθώς και επειδή δεν μπορούσε να αποκλειστεί ότι συνέλεγαν πληροφορίες. Οι αμερικανικές αρχές επιχείρησαν στη συνέχεια για να ανασύρουν τα υπολείμματα από τη θάλασσα. Το μέγεθος των αντικειμένων ήταν παρόμοιο με μικρού αυτοκινήτου, ενώ το κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι είχε το μέγεθος αρκετών λεωφορείων.
- Μετά τον Ιούλιο Βερν – Γράφει ο Γιάννης Καρτάλης
Από την ταυτότητα των αντικειμένων θα φανεί εάν οι σινοαμερικανικοί διπλωματικοί δεσμοί θα οξυνθούν πριν προλάβουν ακόμη να βελτιωθούν, ενώ στο εσωτερικό των ΗΠΑ υπάρχει αυξημένη ένταση μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί το περιστατικό. Παράλληλα, εκφράζονται ερωτηματικά για τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ και για το τάιμινγκ της αποστολής του μπαλονιού, τις παραμονές επίσκεψης του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στο Πεκίνο.
Μπορεί το μπαλόνι να μην αποτελούσε φυσική απειλή, όμως, σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «ήταν ικανό να διεξάγει επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών», ενώ «δεν είχε καμία σχέση με εξοπλισμό μετεωρολογικών μπαλονιών». Οι Αμερικανοί δηλώνουν βέβαιοι πως ο κατασκευαστής του μπαλονιού έχει άμεση σχέση με τον στρατό της Κίνας.
Από εικόνες υψηλής ανάλυσης διαπιστώθηκε εξάλλου πως διέθετε πολλαπλές κεραίες και πετούσε σε μεγάλο υψόμετρο, «ενδεχομένως με σκοπό να εντοπίζει και να υποκλέπτει επικοινωνίες». Προκύπτει επίσης πως ήταν εξοπλισμένο με ηλιακά πάνελ αρκετά μεγάλα ώστε να παράγουν την απαιτούμενη ενέργεια για να λειτουργούν πολλαπλοί αισθητήρες συλλογής πληροφοριών.
Το Πεκίνο διεκδικεί τα συντρίμμια
Ωστόσο η Κίνα επιμένει ότι το μπαλόνι εξυπηρετούσε μετεωρολογικούς σκοπούς και απλά ξέφυγε από την πορεία του, «κοπιάροντας» το επιχείρημα που είχε επιστρατεύσει ο πρόεδρος Αϊζενχάουερ σε αντίστοιχη περίπτωση. Βέβαια, κάποιοι αμφισβητούν ότι η Κίνα θα προσπαθούσε να προκαλέσει τις ΗΠΑ τη στιγμή που επρόκειτο να φιλοξενήσει τον ΥΠΕΞ της χώρας, Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Ντέιβ Σάλμαν, διευθυντής του China Global Hub στη δεξαμενή σκέψης Atlantic Council, εξήγησε μιλώντας στο αμερικανικό δημόσιο ραδιόφωνο NPR ότι η Κίνα θα ήθελε «περισσότερη σταθερότητα στη σχέση», καθώς παλεύει με ακανθώδη εσωτερικά ζητήματα, όπως η διαχείριση της πανδημίας και η προσπάθεια ενίσχυσης της εγχώριας οικονομίας, συμπληρώνοντας ότι η χώρα «θα ήθελε η επίσκεψη να πάει καλά».
Ο Μπλίνκεν, που ανέβαλε την επίσκεψη λίγες ώρες πριν την προγραμματισμένη αναχώρηση καθώς θεωρούσε ότι το περιστατικό θα επισκίαζε τα ζητήματα που είχε σκοπό να θέσει, δήλωσε ότι είναι ακόμα έτοιμος να «επισκεφθεί το Πεκίνο μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες».
Στο μεταξύ, ο κινέζος υπουργός Αμυνας Ουέι Φενγκχέ απέρριψε το αίτημα επικοινωνίας του Πενταγώνου ενώ το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας φαίνεται να διεκδικεί τα συντρίμμια του μπαλονιού. Αυτό, σε συνδυασμό με το σχεδιαζόμενο ταξίδι του Ρεπουμπλικανού προέδρου της Βουλής Κέβιν Μακάρθι στην Ταϊβάν τον Απρίλιο, πιθανότατα θα περιπλέξουν τα πράγματα.
Ψύχραιμη διαχείριση ή πολιτική αδυναμία;
Στο εσωτερικό των ΗΠΑ, οι Ρεπουμπλικανοί επέκριναν τον Τζο Μπάιντεν, υποστηρίζοντας ότι θα έπρεπε να είχε καταρρίψει το μπαλόνι νωρίτερα, προτού περάσει πάνω από ευαίσθητες στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Από τη στιγμή που έγινε γνωστή η ύπαρξη του μπαλονιού, οι Ρεπουμπλικανοί πίεζαν τον πρόεδρο να το καταρρίψει παρά τις ανησυχίες του Πενταγώνου για τραυματισμό πολιτών από τα συντρίμμια και την ανησυχία για ενδεχόμενη κλιμάκωση της έντασης. Τελικώς, ο Μπάιντεν διέταξε την κατάρριψή του στα ανοιχτά της Νότιας Καρολίνας, πάνω από τον Ατλαντικό, μία εβδομάδα αφότου εισήλθε στον αμερικανικό εναέριο χώρο.
Όπως αναφέρουν αναλυτές, η κυβέρνηση Μπάιντεν, ευρισκόμενη σε κομβικό σημείο της θητείας της, δεν έχει περιθώριο να φανεί αδύναμη έναντι της Κίνας στα μάτια των Ρεπουμπλικανών ούτε μπορεί, μέσα σε αυτή την τοξική πολιτική ατμόσφαιρα, να επιτρέψει σε ξένες δυνάμεις να εισέρχονται στους ουρανούς της – αυτό άλλωστε επεδίωξε να καταστήσει σαφές ο πρόεδρος στην ομιλία του για την Κατάσταση του Εθνους την Τρίτη.
Αμφιβολίες για τον Σι
Αφού οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν πως το μπαλόνι ήταν κατασκοπευτικό και χωρίς να έχει γίνει γνωστό το πραγματικό πλαίσιο λειτουργίας του, έχουν δημιουργηθεί αμφιβολίες αναφορικά με τον έλεγχο που ασκεί στην κυβέρνησή του ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, που τελικά μπορεί να μην είναι τόσο απόλυτος όσο ο ίδιος προβάλλει. Και αυτό διότι η αποστολή ενός κατασκοπευτικού μπαλονιού σε μια τόσο ευαίσθητη συγκυρία ήταν πιθανότατα «ένα λάθος κατώτερων στελεχών ή δολιοφθορά», όπως επισημαίνει ο «Guardian».
«Ιδιαίτερα επιζήμια για την Κίνα, τόσο σε διεθνές όσο και σε εγχώριο επίπεδο, είναι τα ερωτήματα που εγείρονται σχετικά με την ικανότητα ηγεσίας του Σι Τζινπίνγκ» εξηγεί η Σούζαν Σιρκ, πρώην αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών επί Μπιλ Κλίντον.
Τα μπαλόνια ήταν πολλά
Συγκεκριμένα, έχει συμβεί τέσσερις φορές τα τελευταία χρόνια, τρεις κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ και άλλη μία επί Μπάιντεν. Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν γνώριζαν ότι επρόκειτο για κινεζικές εναέριες εισβολές εκείνη την εποχή, σύμφωνα με τον στρατηγό της πολεμικής αεροπορίας Γκλεν Βαν Χερκ, υπεύθυνο για τις εσωτερικές εναέριες απειλές.
Οι αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν διευκρινίσει επίσημα πότε ή πού ακριβώς έλαβαν χώρα οι εισβολές μπαλονιών ή πώς οι υπηρεσίες πληροφοριών μπόρεσαν να τις ανακαλύψουν εκ των υστέρων.
Το μπαλόνι και ο «γύρος του κόσμου»
- «Να κοιτάξεις ψηλά όταν βγαίνεις βόλτα με τον σκύλο σου και να δεις ένα κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι στον ουρανό!»: Ο Εβαν Μεντέιρος, σύμβουλος του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα.
- Αυτό δεν ήταν το μοναδικό κινεζικό μπαλόνι. Το αμερικανικό Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι υπήρχε άλλο ένα πάνω από τη Λατινική Αμερική και έκανε λόγο για μακρά ιστορία κινεζικών μπαλονιών
- Σύμφωνα με τις ΗΠΑ, τα δύο μπαλόνια δεν αποτελούν παρά μέρος ενός «στόλου μπαλονιών» που η Κίνα έχει στείλει σε περισσότερες από 40 χώρες, σε πέντε ηπείρους.
- Την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου ο αμερικανός πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ είχε εξουσιοδοτήσει την παρακολούθηση της Σοβιετικής Ενωσης με μπαλόνια που έφεραν κάμερες υπό το πρόσχημα της μετεωρολογικής έρευνας
