Το «στυλ ηγεσίας», ήτοι η «ακεραιότητα», η «αυθεντικότητα» και η «συμπόνια» που πρεσβεύουν ή ενσαρκώνουν η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις και ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είναι εκ των παραμέτρων που θα κρίνουν τον νικητή των εκλογών στις ΗΠΑ, υποστηρίζει μιλώντας στο «Βήμα» η Εϊμι Ντέισι, εκτελεστική διευθύντρια του Ινστιτούτου Sine για την Πολιτική στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στην Ουάσιγκτον και πρώην επικεφαλής της Εθνικής Επιτροπής των Δημοκρατικών.
Η «μάχη» θα κριθεί εν πολλοίς από τα fake news που διακινεί η πλευρά Τραμπ εναντίον της Χάρις, και όχι από τη διογκωμένη από τα media παρεμβολή των Τέιλορ Σουίφτ και Ιλον Μασκ. «Μπορούν να πείσουν κάποιους από τους εκατομμύρια ακολούθους τους, όμως στο τέλος της ημέρας στα ψηφοδέλτια δεν θα είναι τα ονόματα Σουίφτ και Μασκ αλλά Χάρις – Γουόλζ και Τραμπ – Βανς» τονίζει η πρώην συνεργάτιδα του Μπαράκ Ομπάμα που βρέθηκε αυτή την εβδομάδα στην Αθήνα για να συμμετάσχει στο Athens Democracy Forum (1-3 Οκτωβρίου).
Στην τελική ευθεία πριν από τις εκλογές, ποια συμβουλή θα δίνατε στους υποψήφιους προέδρους;
«Η εκστρατεία Τραμπ – Βανς είναι κάτι που έχουμε ξαναδεί, το 2016 και το 2020. Είναι μια εκστρατεία που εκλύει μεγάλες ποσότητες αρνητικότητας και τοξικότητας. Ο Τραμπ αρέσκεται να δημιουργεί διχαστικά σχήματα. Δημιουργεί μια τοξική δυναμική ακόμη και με τον τρόπο που συνδέει τις λέξεις, όπως στην έκφραση «μεταναστευτικό έγκλημα» που χρησιμοποιεί για να περιγράψει τα εγκλήματα που διαπράττονται από μετανάστες.
Επίσης νομίζω ότι ο πρώην πρόεδρος δεν αποσαφηνίζει όσα σκοπεύει να κάνει τα επόμενα τέσσερα χρόνια και πώς θα βελτιώσει τη ζωή των πολιτών. Ούτε αναπτύσσει τα σχέδιά του για τις διεθνείς σχέσεις, ωσάν να είναι ικανός να επιτύχει τα πάντα ολομόναχος χωρίς διπλωματία.
Η αντιπρόεδρος Χάρις, από την άλλη, είναι αντιμέτωπη με μια πρόκληση. Οντας στην κυβέρνηση επί τριάμισι χρόνια, πρέπει να εξηγήσει τι λειτούργησε και τι όχι, τι ήταν επιτυχημένο και τι απέτυχε, επιχειρώντας συγχρόνως να μοιραστεί το προσωπικό όραμά της ως υποψηφίας προέδρου.
Πρέπει λοιπόν να είναι πολύ ευθύς σε σχέση με το τι λειτουργεί στην οικονομία και στη μετανάστευση και τι όχι, και τι θα κάνει για να το αλλάξει. Πρέπει να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα, όπως επιχείρησε να κάνει στο debate. Στις ομιλίες της Χάρις κυριαρχούν λέξεις θετικές, όπως «χαρά» και «ελευθερία»».
Εγκρίνετε την εκστρατεία της Χάρις;
«Ναι. Από την εμπειρία μου, για να είσαι επιτυχημένος σε μια προεκλογική καμπάνια πρέπει να λες σε τι εναντιώνεσαι και τι υποστηρίζεις. Η Κάμαλα δημιουργεί όραμα σε ζητήματα όπως η κατοικία, η υγεία, το δικαίωμα στην άμβλωση, η οικονομία (φόροι, αύξηση μισθών, κόστος ζωής). Αφιερώνει πολύ χρόνο στον δρόμο, μιλώντας με ψηφοφόρους από Πολιτεία σε Πολιτεία. Διεξάγει προεκλογικές συγκεντρώσεις και έχει και ατομικές συναντήσεις».
Εντοπίζετε ομοιότητες μεταξύ της εκστρατείας της Χάρις και του Ομπάμα;
«Νομίζω ότι όσοι υποστηρίζουν σταθερά το Δημοκρατικό Κόμμα βλέπουν μια συνέπεια, διακρίνουν τις ομοιότητες. Αυτό οφείλεται στο ότι η διακυβέρνηση Ομπάμα – Μπάιντεν και η εκστρατεία της Χάρις μοιράζονται τις ίδιες αξίες για την ατομική ελευθερία, το μισθολογικό και τα εργασιακά, τη μετανάστευση. Πρόσφατα στο Ινστιτούτο Sine πραγματοποιήσαμε δημοσκόπηση αναφορικά με το στυλ ηγεσίας που προτιμούν οι ψηφοφόροι 18-80 ετών.
Τα χαρακτηριστικά που ζητούν από τους ηγέτες τους, και δη τους νέους, οι αμερικανοί πολίτες είναι η ακεραιότητα, η αυθεντικότητα και η συμπόνια. Επίσης, 83% των νέων ανησυχούν για το μέλλον της δημοκρατίας. Αυτό είναι το διακύβευμα. Τι θα μετρήσει, τελικά; Τα σημαντικά ζητήματα που ταλανίζουν τους ψηφοφόρους και το στυλ ηγεσίας…».
Βάσει λοιπόν της δημοσκόπησης αυτής, η Χάρις συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά που πληρούν τις προϋποθέσεις για να θεωρείται ικανότερη για την προεδρία των ΗΠΑ;
«Η Κάμαλα σκοράρει πιο ψηλά. Οι εκλογές δεν κρίνονται μόνο από τις προτεινόμενες πολιτικές αλλά και από το στυλ ηγεσίας που θέλουν οι πολίτες τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική πολιτική».
Οι γυναίκες, οι μειονότητες και οι ψηφοφόροι της αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών τι αναμένεται να πράξουν;
«Ως εκτελεστική διευθύντρια της EMILY’s List (σ.σ. επιτροπή που προωθεί την εκλογή Δημοκρατικών γυναικών που υποστηρίζουν το δικαίωμα στην άμβλωση), ασχολήθηκα με την εκλογή Δημοκρατικών γυναικών. Το φύλο δεν αποτελεί μείζον κριτήριο για την ψήφο στις ΗΠΑ, εν αντιθέσει με το κόμμα. Επίσης, οι γυναίκες δεν είναι ένα μονολιθικό μπλοκ, όπως τις θεωρεί λανθασμένα η καμπάνια των Τραμπ – Βανς. Πρέπει οι καμπάνιες να απευθύνονται στις γυναίκες που έπαιξαν ρόλο στη νίκη Μπάιντεν.
Αλλά και οι μαύροι ψηφοφόροι, παραδοσιακά υπέρ των Δημοκρατικών, δεν είναι δεδομένο ότι θα τους ξαναψηφίσουν – οι Δημοκρατικοί πρέπει να εξηγήσουν πώς οι πολιτικές του κόμματός τους συνδέονται μαζί τους. Η επιτυχία των Χάρις – Γουόλζ θα κριθεί από το ποσοστό που θα πετύχουν στους Αφροαμερικανούς, στους Λατίνους, στους ασιατικής προέλευσης ψηφοφόρους και στις γυναίκες. Yπάρχουν, στο μεταξύ, ισχυρά σημάδια ότι οι λευκοί άντρες ψηφοφόροι από την εργατική τάξη είναι πρόθυμοι να ψηφίσουν Χάρις – Γουόλζ».
Επαιξε ρόλο η ταυτότητα του υποψήφιου αντιπροέδρου;
«Ναι. Το προφίλ της Χάρις ενισχύθηκε με την προσθήκη του Γουόλζ, ο οποίος ελκύει το συγκεκριμένο ακροατήριο καθώς είναι δάσκαλος που υπηρέτησε στον στρατό, και αυτό είναι κάτι σεβαστό. Χρειάζεται ακόμη δουλειά, όμως. Τίποτα δεν είναι δεδομένο».
Προβλέπετε οριακή νίκη, με μικρή διαφορά;
«Πόντο-πόντο. Αυτό είδαμε και το 2020 όταν στις αμφίρροπες Πολιτείες 10.000 ψήφοι έκριναν τον νικητή. Είναι μεγάλη πρόκληση οι αναποφάσιστοι, οι οποίοι σε αμφίρροπες Πολιτείες, όπως η Πενσιλβάνια, το Μίσιγκαν και το Ουινσκόνσιν, φτάνουν το 40%-60%. Χρειαζόμαστε αποφασισμένους ψηφοφόρους».
Αν η νίκη στις εκλογές είναι οριακή, θα παραταθεί η τοξικότητα και μετά τις 5 Νοεμβρίου; Σε περίπτωση ήττας του Τραμπ, υπάρχει ο κίνδυνος να υποκινήσει νέο επεισόδιο εκτροπής του πολιτεύματος;
«Μετά την εισβολή στο Καπιτώλιο, στις 6 Ιανουαρίου 2021, δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν συνέβη ποτέ μια απόπειρα εκτροπής της δημοκρατίας στη χώρα. Συνέβη. Αυτό που με προβληματίζει είναι ότι ο πρώην πρόεδρος αμφισβητεί την ακεραιότητα των εκλογών προτού ολοκληρωθούν. Εχουμε ελεύθερες, χωρίς νοθεία εκλογές. Αλλά ανησυχώ για την περίπτωση που στις 5 Νοεμβρίου το αποτέλεσμα είναι οριακό».