Σε πρώτη ανάγνωση, ήταν μια καλή είδηση, από εκείνες που σπανίζουν στους επτά μήνες του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Η ανακοίνωση του αμερικανικού Πενταγώνου την περασμένη Πέμπτη ότι ξεκίνησε η κατασκευή του πλωτού λιμανιού για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας χαιρετίστηκε από τη διεθνή κοινότητα ως ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση που θα σώσει από τον λιμό εκατοντάδες χιλιάδες παλαιστίνιους αμάχους.
Ωστόσο, όπως συμβαίνει συχνά στους πολέμους – και ακόμα πιο συχνά στη Μέση Ανατολή –, η «σωστή κατεύθυνση» δεν είναι μονόδρομος, μπορεί να εξυπηρετεί εντελώς διαφορετικές σκοπιμότητες της μιας ή της άλλης πλευράς. Στην προκειμένη περίπτωση θα μπορούσε να εξυπηρετήσει ταυτόχρονα τον σχεδιασμό του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου για επίθεση στη Ράφα και «εκκαθάριση» της περιοχής από τις δυνάμεις της Χαμάς.
Περισσότεροι από 1 εκατομμύριο άμαχοι παραμένουν εγκλωβισμένοι στη νότια Λωρίδα της Γάζας, δίπλα στα αιγυπτιακά σύνορα. Δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν επιστρέψει στο ερειπωμένο Χαν Γιουνίς μετά την αποχώρηση του ισραηλινού στρατού, ενώ δεκάδες χιλιάδες άλλοι κινούνται ακόμα βορειότερα ελπίζοντας πως θα επιστρέψουν στα σπίτια τους ή σε ό,τι απέμεινε από αυτά. Η ισραηλινή κυβέρνηση βιάζεται να «αδειάσει» τη Ράφα ώστε να επιδοθεί ανενόχλητη στο κυνήγι της ηγεσίας και των «τεσσάρων ανέπαφων ταγμάτων» της Χαμάς, χωρίς να προσθέσει στους ώμους της επιπλέον κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου.
Ελπίζει επίσης ότι θα περιορίσει τη διεθνή κατακραυγή και θα αποφύγει διάχυση της κρίσης στην Αίγυπτο με μαζικό κύμα προσφύγων. Οι ισραηλινές δυνάμεις καθώς και οι αιγυπτιακές αρχές δημιουργούν από την περασμένη εβδομάδα τουλάχιστον δύο καταυλισμούς στα νότια και προς το κέντρο της Λωρίδας προκειμένου να οδηγήσουν εκεί νέα καραβάνια προσφύγων από τη Ράφα.
Ο ανθρωπιστικός διάδρομος
Οσο πιο ρεαλιστική εμφανίζεται η απειλή μιας επίθεσης του ισραηλινού στρατού στη Ράφα τόσο περισσότεροι πρόσφυγες θα την εγκαταλείψουν με την προϋπόθεση ότι θα βρουν αλλού αντίσκηνα, τροφή και πόσιμο νερό. Κομβικό ρόλο στην κάλυψη αυτών των στοιχειωδών αναγκών μπορεί να παίξει ο θαλάσσιος ανθρωπιστικός διάδρομος που ξεκινά από την Κύπρο και καταλήγει στις ακτές της Γάζας. Το υπό κατασκευή πλωτό λιμάνι βρίσκεται ανάμεσα στα νότια περίχωρα της Πόλης της Γάζας και στον καινούργιο δρόμο που έφτιαξε ο ισραηλινός στρατός χωρίζοντας στα δύο τη Λωρίδα.
Μένει να αποδειχθούν στην πράξη η λειτουργικότητα του πλωτού λιμενοβραχίονα και η ασφάλεια των εγκαταστάσεων και του προσωπικού. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν ταυτόχρονα με τις αμερικανικές ανακοινώσεις βομβαρδίστηκε με όλμους περιοχή δίπλα στο υπό κατασκευή λιμάνι. Δεν αναφέρθηκαν θύματα, όμως απειλήθηκε κλιμάκιο στελεχών του ΟΗΕ που έκανε επιτόπιο έλεγχο. Ακολούθησαν, προχθές Παρασκευή, βομβαρδισμοί από τον ισραηλινό στρατό στο κέντρο και σε ανατολικές συνοικίες της πόλης της Γάζας.
Στην κατασκευή του λιμανιού θα πάρουν μέρος περίπου 1.000 Αμερικανοί ναύτες και στρατιώτες, ανέφεραν πηγές του Πενταγώνου, επαναλαμβάνοντας με έμφαση ότι δεν θα πατήσει Αμερικανός στρατιώτης το πόδι του στη Γάζα, όπως έχει διατάξει ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Ομπρέλα ασφαλείας στην επιχείρηση θα προσφέρουν οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις με την ανάπτυξη μιας ταξιαρχίας, πολεμικών πλοίων και αεροσκαφών, ενώ θα επιτηρούν στενά οι αμερικανικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί στην Ανατολική Μεσόγειο.
Βαριά τμήματα της κατασκευής μετέφερε το φορτηγό πλοίο του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού «Benavidez», το οποίο διαθέτει μεγάλους γερανούς για τη συναρμολόγηση στη θάλασσα. Ρυμουλκά θα μεταφέρουν την κατασκευή στην ακτή, ενώ αμερικανικά κλιμάκια στην Κύπρο και στο Ισραήλ θα συντονίζουν την επιχείρηση. Το λιμάνι της Γάζας θα αρχίσει να λειτουργεί στις αρχές Μαΐου, αρχικά με ημερήσια δυναμικότητα 90 φορτηγών και στη συνέχεια έως 150 φορτηγών. Παρά τον έλεγχο των φορτίων στην Κύπρο, η ανθρωπιστική βοήθεια θα επανελέγχεται από τους Ισραηλινούς στη Γάζα, πριν επαναφορτωθεί σε οχήματα με ντόπιους οδηγούς, για να διανεμηθεί σε συγκεκριμένα σημεία.
Η Χαμάς και η τύχη των ομήρων
Το πώς ακριβώς θα διανεμηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια παραμένει άγνωστο. Προφανώς θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη δράση των πυρήνων της Χαμάς (και της Ισλαμικής Τζιχάντ) που συνεχίζουν τις σποραδικές επιθέσεις. Αραβικά ΜΜΕ μετέδωσαν πληροφορίες ότι επανεμφανίστηκε στη Γάζα ο ηγέτης της Χαμάς, Γιαχία Σινουάρ, ο υπ’ αριθμόν 1 καταζητούμενος από το Ισραήλ και εγκέφαλος της φονικής επιδρομής της 7ης Οκτωβρίου που πυροδότησε τον πόλεμο. Ο Σινουάρ «ηγείται των επιχειρήσεων, πρόσφατα επιθεώρησε πεδία μαχών, συνάντησε ορισμένους από τους πολεμιστές στην επιφάνεια και όχι στα τούνελ, ενώ ενημέρωσε την εξωτερική ηγεσία του κινήματος για τα αποτελέσματα της αντίστασης», όπως ανέφεραν πηγές της Χαμάς σε αραβικό ιστότοπο.
Το δημοσίευμα για τον Σινουάρ πιθανώς συνδέεται με την αναζωπύρωση του παζαριού για την τύχη των δεκάδων ισραηλινών ομήρων και την κυκλοφορία του βίντεο με τον ακρωτηριασμένο αμερικανοϊσραηλινό όμηρο Χερς Γκόλνμπεργκ-Πόλιν. Το βίντεο της Χαμάς προκάλεσε αποτροπιασμό στο Ισραήλ και πυροδότησε νέο γύρο επικρίσεων κατά του πρωθυπουργού Νετανιάχου ότι έχει εγκαταλείψει τους ομήρους στην τύχη τους.
