Οι εθνικολαϊκιστές και η Καρλσρούη

Τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ενωση αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη ίσως κρίση στην ιστορία της με το υγειονομικό δράμα της πανδημίας και την επακόλουθη επίσης δραματική οικονομική κρίση (με την πρωτόγνωρη σε έκταση ύφεση που προκαλεί στο σύνολο των κρατών-μελών), ένα νέο τεράστιο ζήτημα ήλθε να προστεθεί με τη γνωστή απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης, που τινάζει στον αέρα την ανεξαρτησία των ευρωπαϊκών θεσμών. Διότι η αμφισβήτηση από το Συνταγματικό Δικαστήριο μιας χώρας του δικαιώματος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που είχε ήδη επικυρωθεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης του Λουξεμβούργου, πέρα από τις αυτονόητες αρνητικές συνέπειες στην πορεία της κοινής νομισματικής πολιτικής, αμφισβητεί τη θεμελιώδη αρχή ότι το Κοινοτικό Δίκαιο υπερισχύει του Εθνικού Δικαίου και επομένως όλες οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου είναι δεσμευτικές για όλα τα εθνικά δικαστήρια.

Πέρα όμως από όλα αυτά, δεν θέλει και πολλή σκέψη για να γίνει αντιληπτό ότι η απόφαση αυτή μπορεί να έχει καταλυτικές επιπτώσεις και σε πολιτικό επίπεδο, τη στιγμή που η οικονομική κρίση έχει φουσκώσει τα πανιά των γνωστών εθνικολαϊκιστών και αυταρχικών ηγετών, που βρήκαν τη χρυσή ευκαιρία να υπονομεύσουν το ενωτικό ευρωπαϊκό εγχείρημα, τορπιλίζοντας συνεχώς τις σχετικές αποφάσεις των Βρυξελλών. Και δεν είναι τυχαίο ότι ένας από αυτούς, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, έσπευσε να χαρακτηρίσει την απόφαση της Καρλσρούης ως «μια από τις πιο σημαντικές δικαστικές αποφάσεις στην ιστορία», διότι δίνει στα κράτη το δικαίωμα να αποφασίζουν τι πρέπει να πράττουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και όχι το αντίθετο. Μια κατανοητή βέβαια αντίδραση, όταν είναι γνωστό ότι οι ηγέτες της Πολωνίας και της Ουγγαρίας βρίσκονται στο στόχαστρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για παραβιάσεις του Κοινοτικού Δικαίου σε ζητήματα δημοκρατικών ελευθεριών και ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Πιστεύουν δηλαδή ότι ανοίγεται έτσι για αυτούς πεδίο δόξης λαμπρό.