Πρώτη φορά στην ιστορία των ΗΠΑ η προεκλογική εκστρατεία για τον Λευκό Οίκο το 2024 θα διεξαχθεί παράλληλα με δικαστικές υποθέσεις που αφορούν και τα δύο στρατόπεδα, των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών. Ο Ντόναλντ Τραμπ, φαβορί για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, αντιμετωπίζει κατηγορίες για τέσσερα αδικήματα.
Ο Τζο Μπάιντεν, παρά τις δηλώσεις του το 2020 ότι δεν θα ήταν υποψήφιος το 2024, θα διεκδικήσει εκ νέου την προεδρία έχοντας ένα σοβαρό μειονέκτημα: τις κατηγορίες που αντιμετωπίζει ο γιος του, Χάντερ Μπάιντεν.
Αυξάνονται διώξεις και… δημοφιλία
Απαξίωσε να μετάσχει στο πρώτο debate των οκτώ Ρεπουμπλικανών υποψηφίων για το χρίσμα, που διεξήχθη στο Μιλγουόκι την περασμένη Τετάρτη. Την δε προηγούμενη Παρασκευή τη… γλίτωσε από το κελί των φυλακών στην Ατλάντα (στη μεγάλη φωτογραφία, στο γραφείο του σερίφη) με την καταβολή εγγύησης 200.000 δολαρίων, μετά τις κατηγορίες που του απήγγειλε η εισαγγελέας της Πολιτείας της Τζόρτζια για την προσπάθεια ανατροπής του εκλογικού αποτελέσματος το 2020.
Ως εκ τούτου, ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να συνεχίσει απτόητος τον «αγώνα» του στον δρόμο προς τις προεδρικές κάλπες. Και παρότι η περίπτωσή του προκαλεί θυμηδία, επιτυγχάνει μια παγκόσμια παράδοξη πρωτιά: όσο αυξάνονται τα κατηγορητήρια, τα ποσοστά του απογειώνονται (62%). Παραμένει ακλόνητα το φαβορί για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών για τις προεδρικές εκλογές του 2024, καίτοι αντιμέτωπος με τέσσερα κατηγορητήρια. Δύο ομοσπονδιακά, για την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου 2020 στην Ουάσιγκτον και τη διατήρηση απόρρητων εγγράφων στη Φλόριντα. Και δύο πολιτειακά, για παραποίηση επιχειρηματικών αρχείων στη Νέα Υόρκη και για την απόπειρα ανατροπής της νίκης του Τζο Μπάιντεν στην Τζόρτζια.
«Είναι ανόητο να κάνεις προβλέψεις για οτιδήποτε σήμερα στις ΗΠΑ» εκτιμά μιλώντας στο «Βήμα» ο Σκοτ Γουιντμέγερ, διευθυντής Στρατηγικής Επικοινωνίας και σύμβουλος σε καμπάνιες Δημοκρατικών υποψηφίων (του προέδρου Τζίμι Κάρτερ στην εκστρατεία του 1980, μεταξύ άλλων). Καθώς φαίνεται ότι «ο Τραμπ και ο Μπάιντεν θα είναι οι τελικοί μονομάχοι στις εκλογές του Νοεμβρίου 2024, πολλά μπορούν να συμβούν στο μεταξύ». Ακόμη και η προσπάθεια του Τραμπ να εκδικαστούν οι τέσσερις υποθέσεις μετά τις προεδρικές εκλογές «είναι ένα διαπραγματευτικό κόλπο. Μάλλον δεν είναι πιθανό να γίνει αποδεκτό. Ισως προκριθεί κάτι ενδιάμεσο» προσθέτει ο Γουιντμέγερ.
«Κλειδωμένη υπόθεση» χαρακτηρίζει την εξασφάλιση του χρίσματος των Ρεπουμπλικανών από τον Τραμπ ο Γιάννης Καμπόλης, διευθυντής του Κέντρου Ερευνας και Καινοτομίας Electrosonic Inc. Οχι όμως και την επανεκλογή του ως προέδρου. «Υπάρχουν Ρεπουμπλικανοί που αδυνατούν να τον αποδεχτούν. Αλλά τίποτα δεν είναι απίθανο σε μια χώρα όπου ο τραμπισμός έχει καταστεί κουλτούρα» τονίζει στο «Βήμα» προσθέτοντας ότι «ένα λάθος που έγινε εξαρχής από τους Δημοκρατικούς ήταν η επιλογή του Μπάιντεν. Είναι μεγάλος για να διεκδικήσει νέα θητεία».
Πού θα κριθεί το αποτέλεσμα
Η προεκλογική ατμόσφαιρα στις ΗΠΑ φέρει τη σφραγίδα της πόλωσης. Την ηλεκτρίζουν δυο βασανιστικά και για τα δύο στρατόπεδα ερωτήματα: Θα καταδικαστεί τελικά ο Τραμπ; Και αν ναι, θα συνεχίσει απρόσκοπτα ως υποψήφιος για την προεδρία; «Ρεπορτάζ εμφανίζουν τις κατηγορίες για την Τζόρτζια ως σοβαρή πιθανότητα καταδίκης του, επειδή υπόκεινται στους νόμους περί εκβιασμού. Αν απλώς κατηγορηθεί αλλά δεν καταδικαστεί, δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί να τον εμποδίσει νομικά να είναι υποψήφιος» υποστηρίζει στο «Βήμα» ο Τζόρνταν Μπόουλς, αμερικανός ψηφοφόρος από την Αϊοβα, που θεωρεί ότι το μείζον ερώτημα είναι έτερο: «Μπορεί ο Τραμπ, ο πρώτος στα χρονικά πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ στον οποίο απαγγέλθηκαν κατηγορίες για ποινική υπόθεση από τη Δικαιοσύνη, να δώσει χάρη στον εαυτό του αν εκλεγεί εκ νέου πρόεδρος;». Στις ΗΠΑ μόνο ένας επόμενος πρόεδρος (Τζέραλντ Φορντ) έχει δώσει χάρη σε προηγούμενο (Ρίτσαρντ Νίξον). Ποτέ ένας εν ενεργεία πρόεδρος στον εαυτό του.
Πέρα από το καθαρά νομικό σκέλος, ο Μπόουλς, που παρακολούθησε το debate των υποψηφίων για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών την Τετάρτη, θεωρεί ότι «ο Ρον Ντε Σάντις, παρότι φαινόταν ότι είχε περισσότερες πιθανότητες να συγκρουστεί με τον Τραμπ, ήδη παραπαίει». Πιστεύει ότι το «αληθινό ζήτημα με τον Τραμπ δεν είναι πολιτικό. Είναι ηθικής τάξεως. Διότι είναι ο ηγέτης μιας ακραία χριστιανοεθνικιστικής εκτροπής. Είναι θλιβερό να παρακολουθείς την ακραία βάση των Ρεπουμπλικανών να βυθίζεται όλο και περισσότερο σε μια φανατισμένη χριστιανική και εθνικιστική ατζέντα» υποστηρίζει, αποδοκιμάζοντας ωστόσο και την επιλογή του Μπάιντεν να υιοθετήσει «μια μάλλον φαιδρή» προεκλογική τακτική, «αγκαλιάζοντας ακόμη και το meme «Dark Brandon», που τον απεικονίζει ως ισχυρό και αποφασιστικό ηγέτη-υπερήρωα».
Αν και παραδέχεται ότι η συγκεκριμένη τακτικιστική επιλογή αποδεικνύει ότι «ο Μπάιντεν αναμένει να είναι όντως υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών, απέναντί του, παρ’ όλα τα νομικά εμπόδια, ο Τραμπ». Και ναι μεν ο αμερικανός συνομιλητής μας εκτιμά ότι «ο Τραμπ θα ηττηθεί στις προεδρικές εκλογές», αλλά αυτό «σε μεγάλο βαθμό θα κριθεί από δύο παράγοντες: τους νεότερους ψηφοφόρους των Δημοκρατικών και τους περιθωριοποιημένους εσωκομματικά μειοψηφούντες ψηφοφόρους των Ρεπουμπλικανών».
Χαμένη συμφωνία, νέες περιπέτειες
Στα τέλη Ιουλίου και ενώ το βόρειο ημισφαίριο φλεγόταν από τις πυρκαγιές και τις θερμοκρασίες-ρεκόρ, το εξωφρενικά θερμό καλοκαίρι έμοιαζε καλοδεχούμενο για τον Χάντερ, γιο του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν. Ο 53χρονος Χάντερ φαινόταν ότι θα διευθετούσε επιτέλους τα προβλήματά του με την αμερικανική Δικαιοσύνη, η οποία ήδη από το 2018 διενεργούσε έρευνες για τις δραστηριότητές του.
Ο Μπάιντεν ο νεότερος είχε έλθει σε συμφωνία με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης για να δηλώσει ένοχος για κατηγορίες που αφορούσαν φοροδιαφυγή, χρήση ναρκωτικών ουσιών και οπλοκατοχή το διάστημα 2014-2019. Με βάση αυτή τη συμφωνία, ο Χάντερ θα προχωρούσε σε προδικαστικό διακανονισμό, καταφέρνοντας να μην του ασκηθεί δίωξη και αποφεύγοντας την καταδίκη ή φυλάκισή του.
Ωστόσο, στις 11 Αυγούστου, ομοσπονδιακοί εισαγγελείς απεφάνθησαν ότι η συγκεκριμένη συμφωνία του Χάντερ Μπάιντεν με τη Δικαιοσύνη δεν είναι δεσμευτική, γεγονός το οποίο οδήγησε στον διορισμό του Ντέιβιντ Ουάις ως «ειδικού συμβούλου» για να ερευνήσει εκ νέου την υπόθεση.
Ο ίδιος ο Ουάις πάντως δήλωσε ότι μόνο μια δίκαιη δίκη θα έχει ως αποτέλεσμα την πραγματική διευθέτηση της υπόθεσης.
«Ο διορισμός του Ουάις καταδεικνύει ότι υπάρχει και φωτιά, εκτός από καπνό» δήλωσε στους «Νew York Times» ο Ντάγκλας Χέι, σύμβουλος Στρατηγικής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, προσθέτοντας ότι οι Δημοκρατικοί δεν μπορούν πλέον να παρουσιάζουν την υπόθεση ως κατευθυνόμενη από τη Βουλή των Αντιπροσώπων – την οποία ελέγχουν οι Ρεπουμπλικανοί – ούτε ως υποκινούμενη από τους οπαδούς του MAGA (Make America Great Again), προσφιλούς σλόγκαν του Τραμπ.
Οι νέες εξελίξεις στις δικαστικές περιπέτειες του Χάντερ Μπάιντεν έρχονται ως δώρο για τους Ρεπουμπλικανούς μετά και τη νέα, πρόσφατη, ποινική δίωξη του Τραμπ για συνωμοσία κατά της αμερικανικής δημοκρατίας με σκοπό την παραποίηση του εκλογικού αποτελέσματος του 2020.
Μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στον Τραμπ, όπως το Fox News, θριαμβολογούν με τη νέα τροπή στην υπόθεση του Χάντερ Μπάιντεν, σε βαθμό που, όπως επισημαίνουν αναλυτές, αν τα παρακολουθεί κανείς θα νομίζει ότι το μόνο που συμβαίνει στην Αμερική είναι οι έρευνες για τον γιο του προέδρου.
Ο αντίκτυπος στους ψηφοφόρους
Το ερώτημα που τίθεται, τόσο για την αμερικανική πολιτική σκηνή όσο και για την παγκόσμια κοινότητα, είναι κατά πόσον η υπόθεση Χάντερ Μπάιντεν θα έχει αντίκτυπο στους ψηφοφόρους, εν όψει των εκλογών του 2024. Εμπειροι αρθρογράφοι, όπως ο Πίτερ Μπέικερ των «ΝΥΤ», εκτιμούν ότι αυτό που ως τώρα αποτελούσε ένα πολιτικό σκάνδαλο που ενδιέφερε κυρίως τους οπαδούς της αμερικανικής Δεξιάς ενδέχεται να εξελιχθεί σε υπόθεση που θα τραβήξει σε μάκρος τους επόμενους μήνες, οι οποίοι συμπίπτουν με την προεκλογική εκστρατεία για την επανεκλογή του προέδρου Μπάιντεν.
Ο Μπέικερ υποστηρίζει ότι ο Λευκός Οίκος θα δυσκολευτεί περισσότερο να αντικρούσει τις αιτιάσεις σχετικά με τον Χάντερ Μπάιντεν ως πολιτικώς υποκινούμενες. Ο θόρυβος που θα δημιουργηθεί μπορεί να ξεπεράσει το πεδίο των Ρεπουμπλικανών και να αντηχήσει και στα αφτιά ψηφοφόρων οι οποίοι μέχρι σήμερα είτε δεν την ήξεραν καν είτε είχαν δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον για την υπόθεση.
Ο Γουίτ Εϊρες, πολιτικός αναλυτής και δημοσκόπος ο οποίος έχει εργαστεί ως σύμβουλος στρατηγικής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, τόνισε μιλώντας στον «Guardian» ότι «υπάρχουν ένα σωρό ερωτήματα σχετικά με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του Χάντερ Μπάιντεν, τα οποία αφορούν κυρίως το κατά πόσον ο ίδιος χρησιμοποίησε τα αξιώματα και τη φήμη του πατέρα του, πρώτα ως αντιπροέδρου και στη συνέχεια ως προέδρου, προκειμένου να κλείσει πιο προσοδοφόρες επιχειρηματικές συμφωνίες και να κερδίσει περισσότερα χρήματα».
«Στους κύκλους των Ρεπουμπλικανών είναι πολλά τα ερωτήματα και πολύ μεγάλη η καχυποψία σχετικά με τις έρευνες για τον Χάντερ Μπάιντεν» συνεχίζει ο Εϊρες. Μάλιστα, ο ίδιος καταλήγει με μία αναφορά που δείχνει τη σημασία της εικόνας για τον αμερικανό ψηφοφόρο. «Προσωπικώς, αν βρισκόμουν στη θέση του προέδρου, δεν θα εμφάνιζα τον γιο μου τόσο συχνά όσο το κάνει ο πρόεδρος. Αντιλαμβάνομαι ότι ακολουθεί το πατρικό του ένστικτο που του υπαγορεύει ότι οφείλει να προστατεύσει τον γιο του, έναν γιο προβληματικό (ο Μπάιντεν έχει δηλώσει ότι είναι περήφανος για τον γιο του που ξεπέρασε τα προσωπικά του προβλήματα). Η στάση αυτή όμως δεν ωφελεί τον αμερικανό πρόεδρο. Οσο λιγότερο εμφανίζεται ο Χάντερ Μπάιντεν, τόσο καλύτερα για τον πρόεδρο Μπάιντεν».