Ενώ ο πόλεμος εξαπλώνεται στη Ρωσία μέσω drones που εξαπολύουν οι Ουκρανοί κατά ρωσικών στρατιωτικών στόχων εκατοντάδες χιλιόμετρα από τα σύνορα, και η Ρωσία συνεχίζει να βομβαρδίζει τις υποδομές της Ουκρανίας, οι ειδήσεις από την ίδια τη Ρωσία είναι πολύ πιο περιορισμένες. «Το Βήμα» συνομίλησε με τον εκδότη των «Moscow Times», Αλεξάντερ Γκούμπσκι, για να μάθει τι συμβαίνει στη Ρωσία όπως το καταγράφουν – ανώνυμα στη ρωσική έκδοση – οι δημοσιογράφοι της εφημερίδας που παρέμειναν στη χώρα.
«Καλός τσάρος, κακοί σύμβουλοι»
«Φαίνεται ότι η δημοτικότητα του Βλαντίμιρ Πούτιν μειώνεται, αλλά και πάλι προσπαθούν να μην τον εμπλέκουν στο τι συμβαίνει στον πόλεμο. Στη Ρωσία λένε «ο τσάρος είναι καλός, αλλά οι σύμβουλοί του είναι κακοί». Αυτή είναι η γραμμή» λέει ο κ. Γκούμπσκι. Πολλοί Δυτικοί εκτιμούν ότι ο πόλεμος θα σημάνει το τέλος του Πούτιν, παρατηρεί «Το Βήμα». «Είναι το τέλος, αλλά το ερώτημα είναι πότε και πώς; Χρειάστηκαν δεκατρία χρόνια για να καταρρεύσει η σοβιετική οικονομία, την εποχή που δεν ήταν τόσο διασυνδεδεμένη με την παγκόσμια, μετά τις κυρώσεις για το Αφγανιστάν. Θεωρώ ότι για το τέλος του Πούτιν θα χρειαστούν μερικά χρόνια, όχι δεκαετία. Τίθενται και άλλα ερωτήματα. Ποιος θα είναι ο επόμενος, θα υπάρξει περίοδος μετάβασης, θα γίνει πραξικόπημα, θα δούμε τον Πούτιν απλά να παραιτείται;».
Στο ερώτημα αν αισθάνονται οι Ρώσοι τον αντίκτυπο των κυρώσεων, ο κ. Γκούμπσκι μάς δίνει ένα παράδειγμα: οι 16 από τις 19 μονάδες κατασκευής αυτοκινήτων έπαψαν να παράγουν, οι πωλήσεις αυτοκινήτων έπεσαν 60%, πολλοί από τα δύο εκατ. που απασχολούνται στον τομέα αυτόν θα μείνουν άνεργοι. Αλλά και η κτηματαγορά πέφτει κάθετα, μένουν άδειοι τεράστιοι χώροι γραφείων. Στον αντίποδα, όμως, βρίσκεται το 70% των Ρώσων που είναι φτωχοί. «Για αυτούς η διαφορά είναι μικρή» λέει ο ρώσος εκδότης.
Αν ο Πούτιν συνεχίσει να χάνει, θα διαπραγματευτεί; «Η εικόνα που προβάλλει είναι ενός ανθρώπου που θέλει πάντα να κερδίζει. Χρειάζεται τις διαπραγματεύσεις, διότι δεν έχει τους κατάλληλους πόρους για να συνεχίσει τον πόλεμο και ο ουκρανικός στρατός είναι πιο αποτελεσματικός. Είναι σημαντικό να διατηρήσει τα εδάφη για να εμφανιστεί ως νικητής. Αλλά η Δύση πρέπει να κατανοήσει ότι οποιοσδήποτε συμβιβασμός θα είναι νίκη για τον Πούτιν, και θα τον χρησιμοποιήσει για να ενισχύσει τις δυνάμεις του και να συνεχίσει τον πόλεμο. Από την άλλη, οι Ουκρανοί έχουν ήδη χάσει πολλά και δεν έχουν περιθώρια να παραχωρήσουν εδάφη στη Ρωσία. Οι προτάσεις να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για να τελειώσει ο πόλεμος είναι απολύτως μη ρεαλιστικές. Η μόνη ασφαλής λύση για όλους, και την Ευρώπη, είναι μια νίκη της Ουκρανίας».
Τι ισχύει με τα πυρηνικά
Θα καταφύγει στη χρήση πυρηνικών για να αποφύγει την ήττα ο Πούτιν; «Από όσο καταλαβαίνω, τα τακτικά πυρηνικά όπλα έχουν σχεδιαστεί για να καταστρέφουν μεγάλη συγκέντρωση στρατιωτών και εξοπλισμού. Η Ουκρανία όμως επιτίθεται με μικρές ομάδες. Η πρώτη γραμμή μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας είναι πολύ μεγάλη. Κατά συνέπεια, ο Πούτιν θα πρέπει να χρησιμοποιήσει μεγάλο αριθμό τακτικών πυρηνικών όπλων, αλλά αυτό δεν θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στην πορεία του πολέμου ενώ θα μολύνει μεγάλα τμήματα της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Στρατηγικά πυρηνικά όπλα δημιουργήθηκαν για να καταστρέφουν μεγαλουπόλεις. Θα αποφασίσει ο Πούτιν να καταστρέψει το Κίεβο με πυρηνικά; Και θα συμφωνήσουν οι στρατηγοί του να εκτελέσουν μια τέτοια εντολή; Παίρνει σήματα από την Κίνα και την Ινδία ότι δεν μπορεί να το κάνει. Ο Πούτιν δεν μπορεί να νικήσει».
Ποιος είναι ο ρόλος της ρωσικής Εκκλησίας;
«Εχει σχεδόν στρατιωτικές δομές, οι ιερείς δεν μπορούν να ξεφύγουν από την κεντρική γραμμή, αλλιώς κινδυνεύουν να απομονωθούν στη Σιβηρία. Δεν εκπροσωπεί πλέον τον χριστιανισμό. Παρότι δεν αποτελεί μέρος του κράτους, βρίσκεται στην υπηρεσία του Πούτιν».
INFO
Ο Γκούμπσκι ήταν ένας από τους πέντε συντάκτες της οικονομικής εφημερίδας «Vedomosti» που παραιτήθηκαν πριν από δυόμισι χρόνια διαμαρτυρόμενοι κατά του αρχισυντάκτη που λογόκρινε υπέρ του Κρεμλίνου.
***
Η εφημερίδα «Moscow Times» έγινε πρόσφατα 30 ετών, «εξόριστη» στο Αμστερνταμ όπου μεταφέρθηκε η έδρα της αγγλόφωνης και της ρωσόφωνης online πλέον έκδοσής της τον περασμένο Μάρτιο, μετά την έναρξη του πολέμου.