Στις 22 Δεκεμβρίου 2022 το ισπανικό κοινοβούλιο ψήφισε τον «νόμο για τα άτομα τρανς», («la ley trans»), για την προστασία των διεμφυλικών. Βάσει αυτού, με μια απλή διοικητική πράξη θα επιτρέπεται σε οποιονδήποτε πολίτη άνω των 16 ετών να αλλάζει φύλο στα επίσημα έγγραφα, χωρίς την έγκριση ιατρού, δικαστή ή γονέα. Για τους ανηλίκους 14-16 ετών απαιτείται η συναίνεση των νομίμων εκπροσώπων τους ή των κηδεμόνων τους.
Ο νόμος αντικαθιστά προηγούμενη νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία οποιοσδήποτε επιθυμούσε να αλλάξει το φύλο που αναγράφεται στα προσωπικά του έγγραφα όφειλε να υποβάλει ιατρική διάγνωση και απόδειξη ότι λαμβάνει ορμονοθεραπεία ή να έχει την έγκριση δικαστηρίου εφόσον δεν είχε συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του. Μετά την έγκριση της γερουσίας, την οποία αναμένεται να λάβει τις επόμενες εβδομάδες, ο νόμος θα τεθεί σε ισχύ.
Φωτ.: REUTERS/Sergio Perez
Τα δικαιώματα των διεμφυλικών
Υπέρ ψήφισε το αριστερό κόμμα Unidas Podemos, (Ενωμένες Μπορούμε), ο μικρότερος εταίρος στην κυβέρνηση συνασπισμού που είναι και το κόμμα που έλαβε τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, και το σοσιαλιστικό κόμμα του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ. Ωστόσο, στις ηχηρές αποχές κατεγράφη η ψήφος της σοσιαλίστριας Κάρμεν Κάλβο, πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης και μαχητικής φεμινίστριας από τη δεκαετία του 1970.
Η Κάλβο εξέφρασε την ανησυχία πολλών γυναικών που θεωρούν ότι η νέα νομοθεσία ενισχύει τα δικαιώματα των διεμφυλικών εις βάρος των δικαιωμάτων των γυναικών. «Το φύλο δεν είναι προαιρετικό ούτε εθελοντικό. Ο αυτοπροσδιορισμός του φύλου», είπε η Κάλβο στην «El Mundo», «αποτελεί παγίδα από την οποία θέλει να ξεφύγει ο φεμινισμός».
Τονίζει ότι το φεμινιστικό κίνημα δεν θεωρεί ότι ο νέος νόμος σηματοδοτεί πρόοδο. Θυμίζει ότι η ίδια πρωτοστάτησε στον νόμο του 2004 για τη βία κατά των γυναικών: «Εκείνος ο νόμος αναφερόταν σε γυναίκες, σε γυναικείο φύλο. Δεν μπορείς με νομικές διατάξεις να περιλάβεις νέες κατηγορίες ατόμων, χωρίς να έλθεις σε αντίθεση με τον νόμο του 2004».
Οι γυναικοκτονίες και τα παιδιά
Στη φωνή της Κάλβο προστίθενται και οι φωνές πολλών φεμινιστικών οργανώσεων που διερωτώνται, για παράδειγμα, τι θα συμβεί σε περίπτωση κακοποίησης ή δολοφονίας μιας γυναίκας από έναν άνδρα, ο οποίος αποφασίσει κατόπιν να αυτοπροσδιοριστεί ως γυναίκα. Οι θάνατοι αυτών των γυναικών θα λογίζονται ως γυναικοκτονίες ή όχι;
Οσον δε αφορά τα παιδιά, οι οργανώσεις των γυναικών αλλά και η ομοσπονδία των ισπανών παιδοψυχιάτρων επισημαίνουν ότι η νέα νομοθεσία είναι επικίνδυνη διότι τα παιδιά και οι έφηβοι ενδέχεται να μπουν στη διαδικασία να λάβουν αποφάσεις για τη ζωή τους, χωρίς τη σωστή πληροφόρηση και σε μια ηλικία που δεν διαθέτουν την ανάλογη κρίση και ωριμότητα.
Ο σοσιαλιστής πρώην πρωθυπουργός Χοσέ Θαπατέρο χαρακτήρισε την αντίδραση της Κάλβο αντίδραση της παλαιάς γενιάς των ιστορικών φεμινιστριών. Ο νυν πρωθυπουργός Σάντσεθ δεν δέχτηκε να συνομιλήσει με εκπροσώπους οργανώσεων που απηχούν τις θέσεις της Κάλβο. Και στις δύο περιπτώσεις, δύο άνδρες πολιτικοί για διαφορετικούς λόγους ο καθένας απορρίπτουν τα επιχειρήματα γυναικών που αποδεδειγμένα έχουν δώσει μάχες για να μην περιορίζονται οι γυναίκες στην ταυτότητα του φύλου αλλά να αντιμετωπίζονται ως ισότιμοι πολίτες, ανεξαρτήτως φύλου.
Το θλιβερότερο ωστόσο είναι ότι ο εταίρος του Σάντσεθ στην κυβέρνηση, η Αριστερά, με επικεφαλής μια γυναίκα, την υπουργό Ισότητας Ιρένε Μοντέρο, αδιαφορεί για την ενότητα της Κεντροαριστεράς εν όψει της επέλασης της ισπανικής Δεξιάς και προωθεί νομοσχέδια προσβλέποντας μόνον στην άγρα ψήφων συγκεκριμένων ομάδων.
