«Ο πόλεμος όξυνε την έχθρα, το μίσος και την πόλωση γιατί έφερε αντιμέτωπα δύο διαφορετικά Ισραήλ» λέει στο «Βήμα» ο Αλόν Πίνκας, που έχει διατελέσει σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής των πρώην πρωθυπουργών Εχούντ Μπάρακ και Σιμόν Πέρες, επιτελάρχης των πρώην υπουργών Εξωτερικών Σλόμο Μπεν-Αμι και Ντέιβιντ Λέβι, αλλά και γενικός πρόξενος του Ισραήλ στη Νέα Υόρκη (2000-2004).
Θεωρεί ότι αν διεξάγονταν σήμερα εκλογές, «ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θα ητάτο βαριά, αλλά οι θεμελιώδεις διχασμοί του Ισραήλ θα παρέμεναν». Το Ισραήλ, τονίζει κατά τη συνομιλία μας, μπορεί να ξαναγίνει ένα κοσμικό, φιλελεύθερο, μη θεοκρατικό κράτος μόνο «αν καθαιρεθεί η κυβέρνηση Νετανιάχου» και εφόσον υπάρξει «κάποια διαδικασία αποδέσμευσης από τους Παλαιστινίους».
Σε πρόσφατο άρθρο σας στην ισραηλινή εφημερίδα «Haaretz», διαπιστώνετε ότι «υπάρχουν δύο κράτη, το Ισραήλ και η Ιουδαία, με αντικρουόμενα οράματα». Εντάθηκε αυτή η πόλωση μετά τις 7 Οκτωβρίου;
«Η πόλωση διευρύνθηκε σε μέγιστο βαθμό, κατά τη διάρκεια της απόπειρας συνταγματικού πραξικοπήματος του Νετανιάχου, μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου 2023.
Ο πόλεμος υποθετικά θα περιόριζε τις διαφορές, αλλά αυτό διήρκεσε μερικές εβδομάδες. Στην πραγματικότητα, ο πόλεμος όξυνε την έχθρα, το μίσος και την πόλωση, επειδή έφερε αντιμέτωπα δύο διαφορετικά Ισραήλ».
Ποιες είναι οι ισορροπίες μεταξύ των δύο Ισραήλ; Εχει κερδίσει έδαφος ο συντηρητισμός;
«Δεν υφίσταται η έννοια «συντηρητισμός» στο Ισραήλ με την ευρωπαϊκή σημασία του όρου. Υπάρχει μια δεξιά πτέρυγα, που συγχωνεύτηκε με την ακραία μεσσιανική, οιονεί φασιστική Δεξιά».
Ποιες είναι οι διαιρέσεις που προκαλούν πόλωση στην κοινωνία του Ισραήλ; Και ποιο το κύριο επίδικο του διχασμού;
«Κοσμικοί – θρησκευτικοί, δημοκρατικοί – αυταρχικοί, έποικοι – Ισραηλινοί της «πράσινης γραμμής». Επίδικο είναι το Παλαιστινιακό».
Η δημοτικότητα του Νετανιάχου έπεσε μετά τις 7 Οκτωβρίου;
«Η δημοτικότητά του ήταν πολύ κάτω από το 50% πριν από τον πόλεμο. Τώρα κυμαίνεται μεταξύ 20% και 25%, με περισσότερους από το 70% των Ισραηλινών να πιστεύουν ότι πρέπει να παραιτηθεί λόγω των ευθυνών του για την 7η Οκτωβρίου και την κακοδιαχείριση στον πόλεμο».
Αν διεξάγονταν εκλογές, ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα;
«Αν διεξάγονταν σήμερα εκλογές, ο Νετανιάχου θα ητάτο βαριά αλλά οι θεμελιώδεις διχασμοί του Ισραήλ θα παρέμεναν».
Η χώρα είναι ενωμένη στο ζήτημα των ομήρων;
«Μια πλειοψηφία είναι ενωμένη σε σχέση με την ανάγκη απελευθέρωσης των ομήρων. Η ακροδεξιά πτέρυγα στην κυβέρνηση είναι κατά της διακοπής του πολέμου υπέρ των ομήρων, όπως και ο Νετανιάχου».
Ο υπουργός Πολέμου του Ισραήλ Μπένι Γκαντζ ζητεί σχέδιο για τη μεταπολεμική Γάζα έως τις 6 Ιουνίου, διαφορετικά απείλησε ότι αποχωρεί από την κυβέρνηση. Τι προβλέπετε ότι θα συμβεί;
«Δεν θα γίνει τίποτα. Είτε ο Νετανιάχου θα συνταχθεί με κάποιο ψευδές σχέδιο που δεν σκοπεύει ωστόσο να εφαρμόσει και ο Γκαντζ δεν θα αποχωρήσει».
Εάν αποχωρήσει;
«Ο συνασπισμός εξακολουθεί να έχει την πλειοψηφία (64 από τις 120 έδρες της Βουλής). Ωστόσο, μόλις φύγει ο Γκαντζ, ενδέχεται να δείτε στο Ισραήλ διαδηλώσεις μεγάλης κλίμακας».
Υπάρχουν βιώσιμα σενάρια για το μέλλον της Γάζας;
«Μόνο το σχέδιο Μπάιντεν. Ητοι κατάπαυση του πυρός και διεθνής δύναμη με ενδοαραβική συνιστώσα, που θα διοικεί τη Γάζα έως ότου η Παλαιστινιακή Αρχή μπορέσει να επεκτείνει τη διακυβέρνηση».
Εχετε συνεργαστεί στενά με τον Σιμόν Πέρες και τον Εχούντ Μπάρακ. Τι πιστεύετε ότι θα έπρατταν μετά τις 7 Οκτωβρίου;
«Θα ακολουθούσαν το σχέδιο Μπάιντεν. Καμία ερώτηση ή αμφιβολία δεν υπάρχει επ’ αυτού. Και δεν θα είχαν συρθεί σε πόλεμο επί οκτώ μήνες, τον οποίο θα συνέχιζαν».
Υπάρχει πιθανότητα να επιστρέψει το Ισραήλ σε ένα κοσμικό, φιλελεύθερο, μη θεοκρατικό κράτος; Πότε; Πώς;
«Υπάρχει, αλλά μόνο μετά την καθαίρεση της παρούσας κυβέρνησης και εφόσον υπάρξει κάποια διαδικασία αποδέσμευσης από τους Παλαιστινίους».
Πώς δέχθηκε η κοινή γνώμη στο Ισραήλ το ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε για τον Νετανιάχου και ισραηλινούς αξιωματούχους από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης;
«Η κοινή γνώμη θύμωσε και απογοητεύτηκε από αυτό που αντιλαμβάνεται ότι συνιστά ηθική εξίσωση μεταξύ μιας άθλιας και άγριας τρομοκρατικής οργάνωσης και μιας χώρας που δικαίως υπερασπίζεται τον εαυτό της αφού δολοφονήθηκαν, βιάστηκαν και ακρωτηριάστηκαν πολίτες της (από την τρομοκρατική οργάνωση).
Αν μπείτε στον κόπο να διαβάσετε το έγγραφο του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, θα ανακαλύψετε ότι δεν υπάρχει συμμετρία».
