«Κανείς δεν γνωρίζει πού και πώς ακριβώς θα χτυπήσει το Ιράν, ωστόσο θα απαντήσει. Και θα απαντήσει άμεσα» ήταν η βεβαιότητα που εξέφραζε στο «Βήμα», την Τετάρτη, ο αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικών Επιστημών και διευθυντής του Κέντρου Περσικών και Ιρανικών Σπουδών (CPIS), στο Πανεπιστήμιο του Εξετερ, Μαζιγιάρ Γκιαμπί. Προσθέτοντας ότι «το ιρανικό καθεστώς δεν είναι πραγματικά πρόθυμο να πολεμήσει έναν συμβατικό πόλεμο, στον οποίο θα έβλεπε να παρασύρονται και οι ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που ξεκινήσει κάτι ανάλογο, θα το πληρώσει με τεράστιο κόστος και ανθρώπινα θύματα. Ο Χαμενεΐ έχει οικοδομήσει την κληρονομιά του στην ικανότητα αποφυγής του πολέμου».
Η δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη έδειξε ότι «ο κρατικός μηχανισμός ασφαλείας απέτυχε να προστατεύσει τους συμμάχους του» ενώ «ενδεχομένως υπάρχουν αντιπαραθέσεις εντός του Ιράν για τον τρόπο απάντησης» σημειώνει ο ιρανός ακαδημαϊκός. «Ομως, η απόφαση για τον τρόπο που θα χτυπήσει το Ιράν εξαρτάται από τους στρατιωτικούς ηγέτες και την πολιτική ηγεσία, με βάση το τι είναι εφικτό. Το Ιράν έχει λιγότερες επιλογές και μεγαλύτερες προκλήσεις να χτυπήσει χωρίς να προκαλέσει τεράστια κλιμάκωση».
«Ο ψυχολογικός πόλεμος, ενώ καθυστερούν τα αντίποινα, είναι σίγουρα μέρος της «τιμωρίας» από το Ιράν» εκτιμά ο Μαζιγιάρ Γκιαμπί. «Κοστίζει χρήματα στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ. Πρέπει να αναπτύξουν δαπανηρές στρατιωτικές τακτικές, να μετακινήσουν στρατεύματα και να βρίσκονται σε επιφυλακή για μεγάλο χρονικό διάστημα». Υπάρχει περίπτωση η Τεχεράνη να δείξει αυτοσυγκράτηση «μόνο στην περίπτωση που το Ισραήλ συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός. Τότε οι Ιρανοί θα εμφανίσουν τη στάση τους ως ένδειξη της δύναμής τους. Αλλά οπωσδήποτε θα υπάρξει κάποιας μορφής απάντηση» επιμένει ο συνομιλητής μας. Για την ώρα βλέπει την απειλή από τη Χεζμπολάχ για το Ισραήλ «πιο σοβαρή, γιατί θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεσο πόλεμο, όπως είδαμε το 2006. Σήμερα θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερης κλίμακας, με άμεση επέμβαση περιφερειακών και διεθνών δυνάμεων, όπως το Ιράν, η Ρωσία, το Ιράκ και η Υεμένη. Η Χεζμπολάχ δεν είναι απλώς πληρεξούσιος του Ιράν».
Η κρίση βρίσκει την ιρανική οικονομία «αποδιοργανωμένη και τον πληθυσμό σε μεγάλο βαθμό δυσαρεστημένο από τη νομιμότητα της πολιτικής τάξης. Φαίνεται ότι είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να υπάρξει αποτελεσματική αλλαγή προς το καλύτερο εσωτερικά και πολύ μικρό περιθώριο για τη δημιουργία νέων δεσμών με τον δυτικό κόσμο και ιδιαίτερα τις δυτικές οικονομίες» παρατηρεί ο Γκιαμπί, έναν μήνα μετά τις εκλογές που ανέδειξαν στην προεδρία τον μετριοπαθή μεταρρυθμιστή Μασούντ Πεζεσκιάν. «Η καταστολή μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο για κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά τελικά οι πολιτικοί ηγέτες θα πρέπει να σκεφτούν μια διέξοδο από το αδιέξοδο στο εσωτερικό και στο εξωτερικό» συνοψίζει.
