Ανταπόκριση από το Ισραήλ
Στην πλατεία με τα λιοντάρια, στο κέντρο της Ραμάλα, δίπλα στις παλαιστινιακές σημαίες, έχει στηθεί ένα τεράστιο πανό με παιδικά προσωπάκια. Είναι ολόιδιο με το πανό που έχουν ανεβάσει, στο Τελ Αβίβ, οι οικογένειες των ομήρων. Δεκάδες κοντινές φωτογραφίες και κόκκινα γράμματα σε λευκό φόντο. Στην αρχή μπερδεύεσαι… Μετά, συνειδητοποιείς ότι οι φωτογραφίες στην αφίσα είναι τα πρόσωπα των παιδιών που έχασαν τη ζωή τους στη Λωρίδα της Γάζας. Οι νεκροί ξεπέρασαν τις 10.000, τα μισά θύματα είναι παιδιά, 1 παιδί κάθε 10 λεπτά λένε οι ανθρωπιστικές οργανώσεις. Η αφίσα γράφει με μεγάλα γράμματα: «Δεν είμαστε αριθμοί».
Οι Παλαιστίνιοι της Δυτικής Οχθης έχουν το βλέμμα στραμμένο στη Γάζα και ανησυχούν για αυτά που έρχονται. Οι εντάσεις πλέον των Παλαιστινίων της Δυτικής Οχθης με τους εποίκους και την ισραηλινή αστυνομία είναι καθημερινές. Οι παλαιστινιακές αρχές δίνουν 150 νεκρούς στις 30 ημέρες του πολέμου, όλοι νεαρά παιδιά από 16 έως 24 ετών.
Πετροπόλεμος στη Δυτική Οχθη
Η πρώτη εικόνα που αντικρίζεις μπαίνοντας στη Ραμάλα είναι τεράστιες πέτρες πεταμένες στον δρόμο, από τον πετροπόλεμο που παίζουν κάθε Παρασκευή οι Παλαιστίνιοι με τους ισραηλινούς αστυνομικούς. Μόλις μπεις στη Δυτική Οχθη, είναι σαφές ότι μπαίνεις σε έναν άλλον κόσμο. Αλλοι δρόμοι, πολύ πιο στενοί, άλλες γειτονιές, πολύ πιο πυκνοκατοικημένες, σκουπίδια, μπάζα και πολλά παιδάκια να παίζουν στους δρόμους. Οι Παλαιστίνιοι νιώθουν αδικημένοι.
«Εδώ και 17 χρόνια η Γάζα είναι μια φυλακή. Αυτό που συνέβη στις 7 Οκτωβρίου είναι η έκρηξη ενός καταπιεσμένου λαού. Μια γάτα κλεισμένη σε ένα δωμάτιο για χρόνια. Πόσο θα αντέξει;» λέει στο «Βήμα» ο Φατχί Αμπουμογλί που σπούδασε Ιατρική στην Αθήνα πριν από 40 χρόνια. «Στην εποχή μου το σύνθημα ήταν Ελλάδα – Κύπρος – Παλαιστίνη, Αμερικάνος δεν θα μείνει. Αλλάζουν οι εποχές, αλλάζουν και τα συνθήματα» συμπληρώνει απογοητευμένος από τη στάση της Ελλάδας.
Μόνο το 15% μπορεί να μετακινηθεί ελεύθερα
Ο δρ Μπασίμ Χούρι ήταν υπουργός Οικονομικών το 2009 και έχει ισχυρούς δεσμούς με την Ελλάδα. «Ως Παλαιστίνιος μπορώ να πάω απευθείας στην κατεχόμενη πλευρά της Κύπρου. Κάθε φορά, όμως, πηγαίνω πρώτα στη Λευκωσία και βγάζω βίζα, για να μην αναγνωρίσω την τουρκική κατοχή. Και όμως οι Ελληνες δεν στήριξαν την Παλαιστίνη» λέει με απογοήτευση.
Για να μπεις στη Δυτική Οχθη, αν είσαι τυχερός, θα περιμένεις περίπου 40 λεπτά στα σημεία ελέγχου. Αν όχι, η αναμονή στην ουρά μπορεί να φθάσει και τις τρεις ώρες. Ανθρωποι, πίσω από τείχη και συρματοπλέγματα. Μόνο το 15% των Παλαιστινίων μπορούν να μετακινηθούν ελεύθερα. Οι περισσότεροι δεν μπορούν να φτάσουν ούτε μέχρι την Ιερουσαλήμ.
«Γεννήθηκα στην Ιερουσαλήμ αλλά δεν μπορώ να πάω!» λέει στο «Βήμα» ο Αραπ Μπαργούτι, γιος του φυλακισμένου Μαρουάν Μπαργούτι. Ο πατέρας του έχει περάσει στις ισραηλινές φυλακές περίπου τρεις δεκαετίες, τη μισή του ζωή. Για τους Ισραηλινούς είναι τρομοκράτης, για τους Παλαιστινίους ήρωας. Παραμένει πάντα πρώτος σε δημοτικότητα, εάν κάποια στιγμή τεθεί η διαδοχή του Μαχμούντ Αμπάς στην κεφαλή της Παλαιστινιακής Αρχής.
«Είμαστε αβοήθητοι σε μια στρατιωτική κατοχή. Τα ανθρώπινα δικαιώματα αφορούν μόνο τους Ισραηλινούς. Αν ζητήσουμε εμείς παύση πυρός, αυτομάτως σημαίνει ότι υποστηρίζουμε τη Χαμάς. Αυτό που ζητάμε είναι ειρήνη, αλλά με ελευθερία και ανεξαρτησία. Για τους Ισραηλινούς, ειρήνη σημαίνει να καθίσουμε σιωπηλοί πίσω από τα συρματοπλέγματα. Για μια ειρήνη με δικαιώματα παλεύει και ο πατέρας μου». Ο Αραπ έχει να τον δει δύο χρόνια. Ακούγεται πως αν οι Ισραηλινοί δεχθούν την ανταλλαγή των ομήρων με τους παλαιστίνιους κρατουμένους, ίσως ο Μαρουάν αποφυλακιστεί. «Αυτή τη στιγμή προσευχόμαστε για τους ανθρώπους στη Γάζα» λέει ο Αραπ. «Δεν είναι μόνο ο πατέρας μου στη φυλακή! Ξέρετε ότι από την έναρξη του πολέμου ο αριθμός των παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές διπλασιάστηκε; Ηταν 5.000 κρατούμενοι και μέσα σε έναν μήνα έγιναν 10.000. Στο χωριό μου, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Ραμάλα, μπήκαν ένα πρωί, πήραν 20 άτομα και δεν τους εξήγησαν καν το γιατί».
«Στη χώρα μας με διαβατήριο»
Στη Ραμάλα υπάρχουν αρκετοί ορθόδοξοι, και πολλοί ελληνόφωνοι. Οι περισσότεροι σπούδασαν στην Ελλάδα. Μερικοί παντρεύτηκαν Ελληνίδες και τις πήραν μαζί τους στη Ραμάλα, στη Ναμπλούς (δηλαδή Νεάπολη) ή στην Τζενίν. Ο Γασάν Μουστακλέμ, που παντρεύτηκε Ελληνίδα από την Ιεράπετρα, διατηρεί φαρμακαποθηκη στη Λωρίδα της Γάζας. Η τροφοδοσία έχει σταματήσει. Τέσσερις υπάλληλοί του και οι οικογένειές τους βρέθηκαν νεκροί κάτω από τα χαλάσματα, τους υπόλοιπους τους ακούει στο τηλέφωνο, όταν έχει ρεύμα ή Ιντερνετ.
Στην Ιερουσαλήμ, ένοπλοι αστυνομικοί περιπολούν πλέον και μέσα από τα τείχη της παλαιάς πόλης. Η χώρα είναι ένα καζάνι που βράζει. Η Χάνια, παλαιστίνια ορθόδοξη, φοβάται να ανάψει ένα κερί στη μνήμη των νεκρών για να μην τη συλλάβουν. «Κυκλοφορούμε στη χώρα μας με διαβατήριο» λέει έξω από τα συρματοπλέγματα που χωρίζουν την Ιερουσαλήμ στα δύο. Την ίδια στιγμή, οι Εβραίοι φωνάζουν ότι απειλούνται από τους Παλαιστινίους. Την περασμένη εβδομάδα μαχαίρωσαν θανάσιμα δύο αστυνομικούς. «Κυνηγούν τους Εβραίους» μας λέει Ισραηλινή σε εστιατόριο της Ιερουσαλήμ, τρομοκρατημένη από έναν πόλεμο στον οποίο ο ένας φοβάται τον άλλον και, όπως όλα δείχνουν, θα κρατήσει πολύ.