Ηταν μισητός στην Κύπρο ο Χένρι Κίσινγκερ, όχι μόνο επειδή ως υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν εμπόδισε, ενώ μπορούσε, την τουρκική εισβολή στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974, αλλά επειδή πίστευε και το δήλωνε δημοσίως πως δεν υπάρχει κάποιος αμερικανικός λόγος για τον οποίο οι Τούρκοι δεν πρέπει να έχουν το ένα τρίτο της Κύπρου. Αυτή η πεποίθησή του έγινε πράξη, ένα πρωί της 20ής Ιουλίου στην Κερύνεια, με την εισβολή του «Αττίλα».

Ηταν αναξιόπιστος πολιτικός για τους Κυπρίους, πράγμα ασυνήθιστο για έναν διπλωμάτη και μάλιστα αρχηγό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (και κάτοχο βραβείου Νομπέλ). Και τούτο γιατί όχι μόνο δεν απέτρεψε το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου, που έφερε τους Τούρκους στο νησί, αλλά θεωρούσε τον νόμιμο πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, περίπου ωσάν τον Φιντέλ Κάστρο, επειδή ο πρόεδρος της Κύπρου μετείχε ενεργά στο Κίνημα των Αδεσμεύτων. Οταν όμως τον συνάντησε στην Ουάσιγκτον, αμέσως μετά την αιματοβαμμένη τουρκική εισβολή, είχε το θράσος να του πει:

«Μακαριότατε, πιστεύουμε ότι παραείστε μεγάλος για το νησί σας.

Υποθέτω κάτι που θα μπορούσε να ενοποιήσει όλους τους έλληνες πολιτικούς, Μακαριότατε, θα ήταν η προοπτική να γινόσασταν πρόεδρος της Ελλάδας ή πρωθυπουργός (…). Από την άλλη πλευρά, αν ήσασταν γενικός γραμματέας της Σοβιετικής Ενωσης θα είχαμε πραγματικό πρόβλημα να έχουμε τέτοιον αντίπαλο».

Σύμβολο νίκης

Ηταν σύμβολο νίκης για τους Τούρκους και τους Τουρκοκυπρίους ο Χένρι Κίσινγκερ. Δεν ήταν μόνο οι άριστες σχέσεις που διατηρούσε με τον πρωθυπουργό της εισβολής Ετζεβίτ, ήταν και διείσδυσή του στα τουρκικά ΜΜΕ. Ακόμα και ο παράνομος τουρκοκυπριακός ραδιοσταθμός «Μπαϊράκ», την ημέρα της εισβολής, την ώρα που λοιδορούσε τους Ελληνες λέγοντας πως ο «Αττίλας» θα τους ρίξει στα θάλασσα,  τον εκθείαζε για τη «ρεάλ πολιτίκ» του στο Κυπριακό.

Ηταν ασταθής διπλωμάτης για τους Κυπρίους ο Χένρι Κίσινγκερ. Οταν εκδηλώθηκε η εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, φάνηκε να αιφνιδιάζεται. Ελεγε τότε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ πως δεν ήταν σε γνώση του η επιχείρηση, και μάλιστα στην αρχή ρωτούσε τους συνεργάτες του αν τα τουρκικά πλοία κατευθύνονται προς τη… Θεσσαλονίκη.  Ωστόσο, όπως αποκαλύφθηκε αργότερα και από τα αρχεία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όχι μόνο γνώριζε για την τουρκική εισβολή αλλά παρασκηνιακώς την ενεθάρρυνε ή τουλάχιστον δεν την απέτρεψε.

Την ώρα που τα τουρκικά αεροπλάνα βομβάρδιζαν την Κύπρο ακόμα και με βόμβες ναπάλμ και οι τούρκοι αλεξιπτωτιστές έπεφταν κατά κύματα στο νησί, ο Κίσινγκερ έλεγε πως εκπλήσσεται, ενώ τότε ήταν σίγουρος ότι η υπόθεση θα λήξει σύντομα. Αργότερα, η προσπάθεια του Κίσινγκερ, όπως αποδείχθηκε, ήταν μία και μοναδική: να μη γίνει πόλεμος ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία και θα επιχειρούσε να βρεθεί ένας συμβιβασμός με την Τουρκία προκειμένου να διατηρήσει ένα μικρότερο κομμάτι της Κύπρου από αυτό που είχε ήδη καταλάβει με τη βία.

Προσπάθειες που βεβαίως απέτυχαν.