Tην ώρα που ο ηγέτης της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, αποχωρούσε μαζί με τον επικεφαλής της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών (MΙT) της Τουρκίας Ιμπραχίμ Καλίν από το Τέμενος των Ομεϋαδών στη Δαμασκό, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν βρισκόταν με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στην Αγκυρα, με θέμα συζήτησης το μέλλον της Συρίας.
Η σημειολογία των δύο «ραντεβού», τέσσερις μόλις ημέρες μετά την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ, επιβεβαιώνει το προφανές.
Η Τουρκία, που για την εδραίωση της παρουσίας της στη Συρία ξόδεψε δισεκατομμύρια δολάρια, αναλαμβάνοντας τους μισθούς και την εκπαίδευση 50.000 σύρων ανταρτών, αναδεικνύεται ρυθμιστής των εξελίξεων στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα.
Η Αγκυρα δεν κρύβει την επιδίωξη της δημιουργίας μιας «ζώνης ασφαλείας», βάθους 30 χλμ., στη βόρεια Συρία, εκδιώκοντας τους κούρδους μαχητές.
Πριν αναλάβει ο Τραμπ
Ολα δείχνουν ότι επίκειται επίθεση του τουρκικού στρατού κατά των κουρδικών Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) στη βορειοανατολική Συρία προκειμένου να δημιουργηθούν τετελεσμένα προτού αναλάβει καθήκοντα ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Αμερικανοί αξιωματούχοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η Τουρκία συγκεντρώνει μεγάλες δυνάμεις κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων, προετοιμάζοντας άμεσα μεγάλης κλίμακας εισβολή στα εδάφη που ελέγχουν οι Κούρδοι στη βόρεια Συρία. Σύμφωνα με τους Αμερικανούς, η συγκέντρωση δυνάμεων κοντά στην περιοχή του Κομπάνι θυμίζει έντονα τις ενέργειες της Τουρκίας πριν από την εισβολή της στη βορειοανατολική Συρία το 2019.
«Στόχος της Τουρκίας είναι να εγκαταστήσει de facto έλεγχο στην περιοχή μας πριν αναλάβετε καθήκοντα» έγραψε ο Ιλχάμ Αχμεντ, εκ των αξιωματούχων της κουρδικής διοίκησης, σε επιστολή του προς τον Τραμπ που δημοσιεύτηκε στην αμερικανική εφημερίδα «Wall Street Journal».
Ο Ερντογάν έχει μία ακόμη φιλοδοξία: τη δημιουργία ενιαίου Συριακού Εθνικού Στρατού, υπό την ηγεσία των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, πιθανώς με την υποστήριξη του ΝΑΤΟ. «Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία θα αναλάβει νέο βάρος πέρα από τα σημερινά της σύνορα» εκτιμά ο τούρκος αναλυτής Μεχμέτ Ογκουτζού. Την προνομιακή θέση της Αγκυρας στη μετά Ασαντ εποχή επιβεβαιώνει και η συνέντευξη του Τζολάνι στην τουρκική εφημερίδα «Yeni Safak». «Θα υπάρξουν στρατηγικές σχέσεις με την Τουρκία» ανέφερε, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τη νίκη επί του Ασαντ «νίκη και του τουρκικού λαού».
Το «success story» όμως στη Συρία, που διατυμπανίζειη Αγκυρα, μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ. «Το ερώτημα «Το Ιράν έφυγε, ήρθε η Τουρκία;» μπορεί να οδηγήσει σε εντάσεις με τους Σύρους και τις αραβικές χώρες» παρατηρεί ο Ομέρ Ονχόν, ο τελευταίος πρεσβευτής της Τουρκίας στη Δαμασκό πριν από τον εμφύλιο.
«Επιπλέον, το να δίνει ο Ερντογάν την εντύπωση ότι όλα στη Συρία είναι δική του ευθύνη θα έχει ως αποτέλεσμα να αναλάβει τελικά την ευθύνη για οτιδήποτεαρνητικό προκύψει».
Στην κορυφή της λίστας των προβλημάτων που πρέπει να επιλυθούν βρίσκονται οι ανταγωνιστικές στρατηγικές Αγκυρας και Ουάσιγκτον αναφορικά με τους Κούρδους. Προτεραιότητα της Αγκυρας είναι η εκκαθάριση της κουρδικής πολιτοφυλακής YPG, η οποία αποτελεί την κύρια δύναμη των SDF που πολεμούν επί χρόνια τα απομεινάρια του Ισλαμικού Κράτους σε συνεργασία με τους Αμερικανούς.
Η Αγκυρα προσφέρει στις ΗΠΑ την άμεση διάθεση τριών ταξιαρχιών κομάντο «για να πολεμήσουν το ISIS» ως αντάλλαγμα για να διακόψει η Ουάσιγκτον την υποστήριξη των SDF. Χωρίς όμως την υποστήριξη των ΗΠΑ, θα καταρρεύσουν οι δομές κράτησης των περίπου 9.000 φυλακισμένων μαχητών του ISIS που βρίσκονται στην περιοχή που ελέγχεται από τους Κούρδους.