«Το Ισραήλ αποφάσισε ότι όλος ο Λίβανος αποτελεί στόχο» λέει στο «Βήμα» ο Ζιάντ Σεμπίμπ, πρώην κυβερνήτης της Βηρυτού (2014-2020). Τον συναντήσαμε στην Αθήνα αυτή την εβδομάδα και, πριν προχωρήσουμε στη συνέντευξη, εξήγησε ότι και το πόστο του κυβερνήτη της Βηρυτού εμπίπτει στο σύστημα της κατανομής της εξουσίας ανάμεσα στις θρησκευτικές κοινότητες (π.χ. ο πρόεδρος πρέπει να είναι πάντα μαρωνίτης, ο πρωθυπουργός σουνίτης, ο πρόεδρος της Βουλής σιίτης κ.ο.κ.).
Ο κ. Σεμπίμπ, ελληνορθόδοξος στο θρήσκευμα, εξηγεί ότι «η θρησκευτική ποικιλομορφία του Λιβάνου οδήγησε σε αυτό το σύστημα κατανομής της εξουσίας. Αλλά με τα χρόνια, ιδίως μετά τον εμφύλιο (1975-90), το σύστημα αυτό διαχώρισε τις κοινότητες, οι πολέμαρχοι πήραν πολιτικές θέσεις, έγιναν υπουργοί και βουλευτές, και διοίκησαν τη χώρα με εμφυλιοπολεμική νοοτροπία. Δηλαδή αντί να τελειώσει ο εμφύλιος, έγινε ένας «ψυχρός εμφύλιος» που συνεχίζεται μέχρι σήμερα».
Πώς είναι η κατάσταση στη Βηρυτό;
«Θεωρητικά είναι επικίνδυνα παντού στην πρωτεύουσα, καθώς το Ισραήλ αποφάσισε ότι όλος ο Λίβανος αποτελεί στόχο, συνεπώς ούτε στον Βορρά υπάρχει ασφάλεια. Οι Ισραηλινοί βομβαρδίζουν μη στρατιωτικούς στόχους και ισχυρίζονται ότι εκεί βρίσκονταν αξιωματούχοι της Χεζμπολάχ. Υπάρχουν όμως γειτονιές, στην πρωτεύουσα ή περιοχές στο όρος Λίβανος και στον Βορρά, όπου επικρατεί μεγαλύτερη αίσθηση ασφάλειας, η οποία όμως δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα».
Πώς βλέπουν οι Λιβανέζοι τη Χεζμπολάχ;
«Δεν είναι άσπρο – μαύρο. Τη Χεζμπολάχ τη δημιούργησε το Ιράν την εποχή της συριακής επιρροής στον Λίβανο. Με τον καιρό, εξολόθρευσε τις άλλες οργανώσεις που πολεμούσαν την ισραηλινή κατοχή μέρους του Λιβάνου και προέρχονταν κυρίως από αριστερά κόμματα, ιδίως το κομμουνιστικό, και άρχισε να μονοπωλεί την αντίσταση».
Υποστηρίζουν όλοι οι σιίτες στον Λίβανο τη Χεζμπολάχ;
«Οχι όλοι. Κυρίως εκείνοι εντός της σιιτικής κοινότητας που ακολουθούν τον ιρανικό τρόπο σκέψης. Υπάρχουν σιίτες που υποστηρίζουν το κόμμα Αμάλ και άλλοι το κομμουνιστικό. Νομίζω ότι αν γινόταν μια ψύχραιμη εκτίμηση των δεδομένων, θα έδειχνε ότι άνω του 50% των σιιτών δεν υποστηρίζει ούτε τη Χεζμπολάχ ούτε το Αμάλ. Υπάρχουν σιίτες που είναι κοσμικοί και άλλοι που είναι θρησκευόμενοι, αλλά δεν ακολουθούν τον ιρανικό τρόπο σκέψης».
Μετά την εισβολή του Ισραήλ στον Νότιο Λίβανο, η Χεζμπολάχ έγινε πιο δημοφιλής ή το αντίθετο;
«Δεν είναι μετρήσιμο γιατί πολλοί παραμένουν σε σοκ εξαιτίας της δολοφονίας του Χασάν Νασράλα. Οταν μια κοινότητα χάνει μια τέτοια προσωπικότητα αισθάνεται ότι όλο το παρελθόν του πόνου επιστρέφει και το ξαναζεί. Σιγά-σιγά θα αρχίσουν να αναρωτιούνται για το μέλλον και για το τι θα συμβεί στους ίδιους και στον Λίβανο. Από τη χριστιανική κοινότητα, πολλοί θεωρούν ότι η Χεζμπολάχ παρασύρει όλη τη χώρα στον πόλεμο αλλά υπάρχουν και εκείνοι, λιγότεροι, που την υποστηρίζουν. Μέλη όλων των κοινοτήτων υποστηρίζουν τη Χεζμπολάχ, όχι ως θρησκευτική οντότητα αλλά ως φορέα της αντίστασης».
Πώς βλέπετε το μέλλον;
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος σήμερα που να μπορεί να δει την άκρη του τούνελ. Το τούνελ είναι πολύ μακρύ. Ο πόλεμος θα μπορούσε να διαρκέσει μήνες ή περισσότερο. Δεν φαίνεται στον ορίζοντα κάποια πολιτική λύση που να έχει μπει σοβαρά στο τραπέζι και να συζητείται. Δεν υπάρχει τίποτα σήμερα για να συγκρατήσει την ισραηλινή επιθυμία για συνέχιση του πολέμου ώσπου να πετύχει τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ.
Στην άλλη πλευρά, το ιρανικό καθεστώς είναι πίσω στο παιχνίδι και τις τελευταίες μέρες είδαμε δύο επισκέψεις υψηλόβαθμων ιρανών αξιωματούχων στον Λίβανο. Και οι δύο κάλεσαν τους Λιβανέζους να «αντισταθούν» και να πολεμήσουν για τον Λίβανο και τη Γάζα, συνδέοντας τα δύο μέτωπα. Αυτή η σύνδεση έσυρε όλο τον Λίβανο στον πόλεμο. Γιατί αν η λιβανέζικη πλευρά είχε δεχτεί να κάνει εκεχειρία με το Ισραήλ πριν από εβδομάδες, χωρίς να τη συνδέει με τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν πάρει άλλη τροπή. Τώρα όμως είναι πολύ αργά για όλους».
